گفتگو با دکتر علی باسره - فعال اقتصادی

طبق روال نوشته های پیشــین در خصوص مصاحبه با فعالان اقتصادی و معرفی ظرفیت های اقتصادی اســتان های مختلف کشــور، با آقای دکتــر باصره فعــال اقتصادی و مدیر نشــریه الکترونیک واردات و صادرات که در اســتان خراســان و شهر مشهد فعال هستند گفتگو کردیم و ایشان دیدگاه های خویش را در خصوص فعالیت ها و اقدامات انجام شده در زمینه صادرات و فعالان اقتصادی اســتان بیان کردند.

دیدگاه های ایشــان در خصوص نوآوری عنصر موفقیت کســب و کار که امروزه مغفول مانده اســت برای توسعه کســب و کارهای امروز جلب توجه و خواندنی است.

ســوال اول: چــه ظرفیت هایی در این اســتان یعنی اســتان خراسان وجود دارد؟

در خصوص ظرفیت های اســتان خراسان رضوی صحبت های بسیاری شده و برشــمردن موارد آن از ســوی اینجانب تکرار مکررات خواهد بود، مسلما مســئولین اســتان بارها در این خصوص در نشریات و رسانه های گوناگون مطالب و توضیحات بسیاری را اغلب با تکیه بر آمارها و اطاعات دقیق ارائه نموده اند.

در اینجا مایل هســتم بدون ارائه یک گــزارش آماری با نگاهی متفاوت مطالبی را بیان کنم که شــاید بتواند در شرایط کنونی راه گشای ما برای حل مشکلات اقتصادی باشد.

در بسیاری از کشورهای دنیا شهرهایی داریم که گرچه پایتخت کشور نیستند اما از نظر اهمیت با شهر پایتخت برابری نموده و حتی از آن پیشــی گرفته و اغلب در ذهن عموم مردم به اشتباه به عنوان پایتخت در نظر گرفته می شــوند.

بطــور مثال دبی و ابوظبی، استانبول و آنکارا، شانگهای و پکن، مکه و ریاض و غیره، استان خراسان رضوی و شهر مشــهد نیز در برابر تهران چنین جایگاهی را دارد.

شــهر مقدس مشــهد ظرفیت های فراوانی جهت توســعه در حوزه های گوناگون از جملــه صنعت و تولید انواع محصولات و صنعت گردشــگری دارد.

در حقیقت، مثبت شدن تراز تجاری کشور مرهون موفقیت استان خراسان بزرگ در صادرات انواع محصولات به خارج از کشور است.

با این حال همچنان نیاز هســت که تمام فعــالان اقتصادی و مسئولین استان در رشد اقتصادی این اســتان بکوشند.

شاید بتوان ادعا نمود ســرمایه گذاری در اســتان خراسان بسیار کم ریسک تر از اســتانی مانند تهران اســت که نگرانی های زیادی از جمله احتمال زلزله، آلودگی فراوان، تراکم جمعیتی بســیار بالا، امنیت پایین اجتماعی و غیره ســاختار اقتصادی آن بسیار شکننده نشان می دهد.

گرچه اســتان خراســان از نظر بعــد مســافتی و نزدیکی به شــهرهای مهم نقطه ضعف دارد (کــه البته صرفــا در هزینه حمل محصــولات تاثیــری اندک می گــذارد)، امــا هنوز در حوزه گردشــگری و هتل داری کــه یکی از پــر منفعت ترین و بی ضررترین حوزه های اقتصادی (در مقایســه با خام فروشی و یا فروش محصولات کشــاورزی در عین بحران کم آبی و غیره) است امکان و فضای پیشرفت بسیاری داریم.

در خصوص توســعه صنایع و کارخانجات تولیدی اما مشکلات و راهکارهای پیشنهادی فقط محدود به این استان نمی شود و باید نگاهی کلی به سطح کشور داشــت.

آنچه تولید را با مشکل جدی روبرو کرده عدم حضور قــوی در بازار جهانی و عدم وجود دانش و البته فرهنگ تجاری در هر دو بخش خصوصی و دولتی است.

دخالت های دولت با نام حمایت، هرگز موفق نبوده چون به منزله شنا کردن بر خلاف مسیر واقعی جریان تجارت جهانی و اقتصاد موفق در کشورهای توسعه یافته است.

آنچه معدود فعالین اقتصادی همچون این حقیر را آزار می دهد این موضوع اســت.

این گونه بود که فعالیت فرهنگی خود را به عنوان مدیر نشــریه الکترونیکی و موسســه تولیــد محتوای دیجیتال با عنوان مجله واردات و صادرات شــروع کردیم.

ما به عنوان نخستین برگزارکننده سمینارهای برخط در شبکه های اجتماعی در حــوزه تجارت بیــن الملل فعالیت خــود را آغاز نمودیم و آن هم زمانی که بسیاری از مسئولین و شخصیت های اقتصادی از ورود به شبکه های اجتماعی می ترسیدند.

اکنون به این نتیجه رسیدیم که حرف زدن کافیســت.

باید اقدام و عمل نمود.

در راستای تجارت بین الملل، نیاز اصلی بازرگانان تحلیل بازار کشورها و شناسایی مشــتریان واقعی و صادرات است.

هر اقدامی در این راستا انجام شود بســیار ارزشمند است و اقتصاد ِ نه یک استان بلکه کل کشور را تحت تاثیر قرار خواهد داد.

اگــر هیئت هایی بــه کشــور می آینــد باید جلســات بدون سخنرانی ها و معرفی های زائد و اتلاف وقت ارزشمند میهمانان حاضر در جلســه باشد؛ بلکه به جای ســخنرانی های میزبانان، پای صحبت های میهمان خارجی بنشــینیم و شــرکت های ایرانی باید بدون در نظر گرفتن روابط و دوستی با فلان سازمان بــر پایه توانمندی هــا و احتمال برگزارکننده جلســه و صرفا انجام توافق، انتخاب و دعوت شــوند.

علاوه بر معرفی شرکت و محصولات، باید اهداف شــرکت های متقاضی جلسه مشخص و بررسی گردد تا شــرکت هایی در جلســات در مقابل هم قرار گیرند که تا حدودی احتمال انجــام توافق و معامله با آنها وجود دارد.

باید برگزاری این گونه برنامه ها نه یــک وظیفه روزانه به سبک ســازمان های دولتی باشــد و نه به عنوان یک برنامه پر سود به ســبک شــرکت های خصوصی.

تمام این دردها بود که اینجانب را به عنوان کســی که گاهی وظیفه ترجمه همزمان را در چنین نشست هایی برعهده داشتم، بر آن داشت که بکوشم حرکتی متفاوت و بســیار عملیاتی تر را انجام دهیم که شــاید حتی برای ســازمان های مربوطه درس هایی را داشــته باشد.

یعنی بجای ســخن گفتن از اقتصاد مقاومتی، اقــدام و عمل را سرلوحه خود قرار دهیم.

سوال دوم : خود را معرفی کنید و در باره فعالیت خود بنویسید؟

بنده به عنوان مدیر تحقیق و توسعه بازرگانی در یک هولدینگ بازرگانی که بزرگترین ســهامدار یکی از منطقه ویژه اقتصادی هست باید به عرض برســانم تلاش های ما و سایر مجموعه های دولتی و غیردولتی در راستای شناساندن ظرفیت های مناطق ویژه اقتصادی یا ســایر ظرفیت های اســتانی باید از برگزاری سمینارهای پرجمعیت که بیشتر بُعد تبلیغاتی و تهیه محتوای خبری دارد، فراتر برود.

در خصوص شناســاندن منطقه باید بگویم آنچــه ما نیاز داریم معرفی نیســت؛ بلکه توجیه اقتصادی بودن ســرمایه گذاری و توسعه در منطقه اســت.

مشــکلی که ما داریم این است که گاهی مخاطبین خود را به اشتباه انتخاب می نماییم.

اکنون در چرخه اقتصادی کشور جریان پول بسیار کند است.

به اصطلاح می گویند در بازار داخلی پول نیســت و تمــام پول ها در قبضه بانک هاست.

البته بانک ها به شدت دنبال وام گیرنده های کلان با تضامین بالا هستند، اما تولیدکنندگان می کوشند به این دام نیافتند و در این شــرایط رکود بازار، تنها برای رفع مشــکلات مالی کنونی، تمام دارایی خود را از دست ندهند و به اصطلاح از چاله به چاه نیافتند.

امروز اقدام صحیح این است که به جای سرمایه گذاران داخلی، به ســرمایه گذاران خارجی رو بیاوریم.

می دانید که متاســفانه سیاه نمایی هایی که به ناحق بر علیه کشورمان در دوران تحریم و توسط دشمنان منطقه ای و بین المللی انجام شد (که البته ما هم بهانه های آن را در عین بی دقتی به آنها دادیم)، ضرر زیادی به وجهه کشــورمان وارد نمود.

اکنون سرمایه گذاری در ایران، لااقل در ذهن سرمایه گذاران خارجی، بسیار پرخطر و غیرقابل توجیه است.

آنها شــرایط اقتصادی ایران را ناپایدار می دانند.

اینها چیزهایی اســت که ســرمایه گذاران در مورد آن نگرانند.

نشــان دان یک کلیپ به زبان انگلیسی در خصوص شناساندن ظرفیت های منطقه و یا حتی بردن آنها بــه منطقه مورد نظر و نشان دادن زمینی که معمولا بایر است! مشکل گشای ما نیست، شــما این را به یقین بدانید که اگر هیئتی از تجــار از آمریکای لاتین و یا هر کشــور دورافتــاده ای به ایران می آید، پیشــتر مطالعات لازم را انجام داده و به یقین رســیده که احتمال نوعی همکاری با ما وجود دارد؛ پس چه می شــود کــه وقتی می آیند و می روند، اتفاقــی نمی افتد؟

این به عدم مدیریت درســت ما بر می گردد.

همین بســته های معرفی منطقه را می توان برای اعضای هیئت پیش از جلســه ارســال الکترونیکــی کرد.

در جلسات نیز، ســازمان میزبان باید ســاکت بماند و طرف های تجاری دو کشــور بدون اتلاف وقت با هم وارد مذاکره شوند؛ هر شرکت با شــرکتی که از نظر اهداف با هم مطابقت دارند.

نباید یک صادرکننده محصولات لبنی را روبــروی یک صادرکننده لبنی دیگر بنشــانیم.

سوال سوم: اگر هر دو دنبال صادرات هستند پس چه همکاری می تواند بین آنها ایجاد شود؟

اگر امروز همه به دنبال صادرات هســتند پس اولویت را به پذیرش هیئت هایی بدهیم که خریدارند.

به آنها خدمات با کیفیت و بســیار حرفه ای (وی آی پی) بدهیم؛ نه آنکه ســفیر آن کشور را با خودروی سمند به بازدید از کارخانه ببریم! بنده به چشم این مورد را دیدم و بسیار متاسف شدم.

ســوال چهارم. نقش زنان در ایــن منطقه چگونه اســت و چه اقداماتی می توانند در راستای اســتفاده از ظرفیت های منطقه و فعالیت اقتصادی انجام بدهند؟

در خصوص نقش بانوان در تجارت خارجی حرفی نمی زنم چون این مســئله اصلا اهمیتی ندارد.

تاجر بدنبال تجارت است؛ چه فرقی می کند طرف شما یک بانوی بازرگان باشد یا خیر؟

بانوان بســیار موفقی را در حوزه های اقتصادی می شناسیم.

از جمله ســرکار خانم دکتر مقیمی و خانم دانشور.

همه برای یک بانوی موفق احترام خاصی قائل هســتند.

بازرگانان خارجی به ویژه از کشورهای توسعه یافته نیز به هیچ وجه تفاوت جنسیتی را برای تجارت مدنظر قرار نمی دهند.

سوال پنجم: برای شناساندن بیشتر این منطقه چه پیشنهادات و راهکارهایی دارید؟

از پیشــنهاد بنده برای کمک به اقتصاد اســتان پرسیدید؛ باید عرض کنم که پیشــنهادات جدیدی برای ارائه ندارم که فعالان اقتصادی و مســئولین محترم ندانند.

آنچه مهم اســت اجرایی شدن آنهاســت.

آنچه مهم اســت اتحاد همه ما برای کمک به کشور است نه کشــیدن گلیم خودمان از آب! ما همه، سربازان این کشــور هســتیم و مطیع فرمانی که اقدام و عمل را دستور فرمودند.

باید اکنون تک تک ما بگوییم شخص من برای تحقق این فرمان چه کردم؟

لازم نیست شخص استاندار باشید؛ حتی کوچکترین کاســب بازار هم نقش دارد و باید برای شــکوفایی اقتصاد کشور تلاش نماید.

چرا تاجر ایرانی غیرقابل اعتمادترین تاجر در منطقه شناخته می شــود.

نمی خواهم بگویم این گونه اســت؛ ولی قبول دارید که بسیاری از کشــورها در مورد ما این گونه فکر می کننــد؟

وقتی مــا خودمان، خودمــان را تحریم می کنیم، وقتی به همــکاران هموطن خودمان رحم نمی کنیم چگونه می خواهیــم وجهه خوبی در عرصه بین الملل داشــته باشیم؟

کیفیت محصولات ایرانی بســیار مهم اســت.

تاجر ما نباید به خود این اجازه را بدهد که وقتــی پولش را گرفت جنس مغایر با توافق را ارسال نماید.

تجارت یک امر تداوم دار است.

برندسازی یعنی همین؛ یعنی یک پروسه دقیق و حســاب شده با اهداف درازمدت.

برندســازی طراحــی یک لوگــو و درج تبلیغات در بیلبردها نیست.

باید نام «ســاخت ایران» و یا نام فلان شرکت ایرانی، خود به معنای اطمینان از کیفیت باشد.

باید استفاده از محصول ما برای مشتری «ارزش» ایجاد نماید.

به عنوان مثال، ما هر نوع محصولی که ساخت آلمان باشد را بر محصول مشابه آن از کره و یا حتی ایران ترجیح می دهیم.

اما چرا؟

«روزنامه اقتصاد مردم - 5 اردیبهشت 1403»