مدیرعامل منطقه ویژه اقتصادی سیرجان: برای تاسیس منطقه ویژه جدید در کرمان از استاندار گله مندیم

رضایی: ماشین گفت وگوی تمدنها اکنون به راه افتاده است / آنهایی که سالها دم از جنگ تمدنها می زدند حالا دارند گفت وگو می کنند / از پاستور و مجلس باید خانه تکانی شوند/ مشکل آینده ما فقط کمبود آب نیست، مشکل برق هم در استان کرمان بسیار جدی است/ ساختمان نیمه کاره برج تجاری منطقه ویژه دیگر توجیه اقتصادی ندارد و باید به عنوان هتل یا بیمارستان استفاده شود/ پروژه پتروشیمی سیرجان منتفی شده است/ به دنبال پروژه ایجاد خط تولید موتورسیکلت برقی با 20 میلیارد سرمایه گذاری اولیه هستیم/ اگر سرمایه گذار یا مدیر توانمند پیدا شود پروژه را واگذار می کنیم  

مدیرعامل منطقه ویژه اقتصادی سیرجان در یک گفتگوی اختصاصی با هفته نامه پاسارگاد سیرجان که در سایت رسمی منطقه ویژه اقتصادی سیرجان باز نشر یافته است، ضمن اعلام نظر درباره مسایل روز کشور و مشکلات اقتصادی، از نقشه دولتی ها برای تصاحب پولهایی که بعد از رفع تحریم ها قرار است به اقتصاد کشور تزریق شود انتقاد کرده و خواهان توجه به نیازها و کمک به رشد بخش خصوصی شده است . متن انتشار یافته از این گفتگو ذر سایت www.ssez.ir را در ادامه میخوانید:

محافظه کاری های معمول مدیران اقتصادی را ندارد، اما زیرکی شان را چرا.  آنقدر صریح سخن میگوید که گاهی شک می کنی که آیا می توانی تمام این حرف ها را منتشر کنی یا نه؟ غلامحسین رضایی به جای بحث درباره روزمرگی های منطقه ویژه کوشش کرد راهبردهای دولت را درباره مناطق ویژه نقد کند. 

رضایی سه شنبه شب دو هفته قبل در دفتر کارش در منطقه ویژه سیرجان میزبان خبرنگار پاسارگاد بود.  او در این گفت وگو به صراحت از تصمیم مسوولان استان و به خصوص استاندارکرمان برای تاسیس مناطق ویژه اقتصادی جدید در کرمان انتقاد کرد. گفت وگو با رضایی نزدیک به دو ساعت طول کشید اما متن زیر بخشهای قابل انتشار این گفت وگوست:

در گفت وگویی که سال گذشته با شما داشتم شما به صراحت گفتید دولت محمود احمدی نژاد علاقه ای به موفقیت مناطق ویژه اقتصادی نداشته است. ی از نشانه ها این بی توجهی را هم صدور مجوزهای پیاپی را نشانه این میل دانستید؟

-توافق هسته ای به نظر من گام اولی بود که دولت توانست بردارد. دولت آقای دکتر روحانی یکی از وعده های اصلی اش درباره توافق بود که بعد از 22 ماه این توافق صورت گرفت. البته من توافق هسته ای را طور دیگری می بینم. به نظر من، نظریه گفت وگوی تمدن ها که سالها روی آن کار شد، در دولت آقای روحانی این نظریه عملی شد و ماشین گفت وگوی تمدنها اکنون راه افتاده است. هم در غرب و هم در شرق ما می بینیم آثار آن دارد حرکت می کند. در مجالس آمریکا و حتی درمحافل دیگر در حال مذاکره و گفت وگو هستند... آنهایی که سالها دم از جنگ تمدنها می زدند حالا دارند گفت وگو می کنند. در کشورهای حاشیه خلیج فارس می بینیم که دکتر ظریف می رود صحبت می کند.

حتی در محافل داخلی تندروها هم دارند سخن می گویند برخی شان کنار رفته اند و خبری از تندروهای مخالف گفتگو نیست. و یا پنهان شده اند و حرفی برای گفتن ندارند. این قدم اول بوده باید فضا ایجاد شود. کسانی که اعتقاد به گفت وگو دارند باید بایستند و کسانی که به گفت وگو اعتقاد ندارند باید تجدید نظر کنند. تغییر و تحولاتی باید در قوای کشور رخ بدهد. من معتقدم پاستور باید خانه تکانی شود برخی افرادشاید نیاز نباشد در پاستور باشند. باید جایشان را بدهند به کسانی که اهل این فضا هستند. درمجلس باید دیدها اصلاح شود. خوشبختانه برخی آقایان مثل ریاست مجلس هستند و دارند تندرویها را کنترل می کنند. ولی خب ما باید منتظر باشیم هر دو قوه ای که با فضای کسب و کار ارتباط دارند اصلاح شوند و آن موقع از نظر فیزیکی می توانیم ببینیم چه اتفاقاتی افتاده است. به این ترتیب ازسال 95 می توانیم آثار توافق و تغییر سیاست های داخلی را در زندگی مردم ببینیم.

قبلا به اثر رفع تحریم بر وضعیت منطقه امیدوار بودید اما حالا احساس می کنم با احتیاط بیشتری سخن می گویید؟

-نظرمن این است که در مرحله فعلی که توافق اعلام شده اتفاقی نمی افتد. در سال 95 نتایج عملی اش را می بینیم. دولت در کنترل فضای پس از توافق خوب عمل کرد. اتفاقات و شوکی که بعد از پذیرش قطعنامه افتاد این بار روی نداد.

چرا باید در دولت خانه تکانی شود؟ ربطش با رونق اقتصادی مناطق ویژه چیست؟ آیامسوولان اقتصادی دولت با مناطق ویژه مخالف اند؟

-نه برخی از مسوولان با اقتصاد مساله دارند.

چرا؟

-قرار است مبلغ هنگفتی ارز بعد از تحریم وارد کشور شود  باید مراقب بود. من الان دارم صدای برخی مسوولان را می شنوم که دوباره در پی راه اندازی شرکت های بزرگ دولتی هستند. برخی وزارتخانه ها دارند برای این پول ها نقشه می کشند که دولت بزرگتر شود. این پول باید در اختیار بخش خصوصی قرار گیرد.

آقای رییس جمهور که دستور دادند این پول به بخش توسعه هدایت شود؟

-مساله این است که نگاه دولتی حاکم بر کشور است. اگر نگاه دولتی باشد توسعه اتفاق نمی افتد. فرقی هم نمی کند وزیر از کدام جناح است.

مشخصا کدام یک از مسوولان در دولت حامی نگاه دولتی است؟

-وزیر صنعت می تواند باشد، وزیر نفت می تواند باشد. کسانی که پروژه دارند اینها هستند. مثلا شایدبخش خودرویی ما در خطر باشند. چون می بینیم شرکت های دولتی ایران خودرو و سایپا همین الان دارند قراردادهای بزرگ می بندند. بخش خصوصی چگونه می تواند این قراردادها را ببندد؟ هیات های اقتصادی که دارند به کشور می آیند با چه کسانی بیشتر دیدار می کنند؟ با دولتی ها. اینها مشکل سازمی شود.

مشخصا اگر بخواهیم درباره مناطق ویژه سخن بگوییم، شما تصو رتان این است که خانه تکانی در نهاد ریاست جمهوری و خانه تکانی در مجلس چه کمکی به مناطق ویژه میکند؟

-مناطق ویژه در بیشتر کشورها برای صادرات کالاها ایجاد شده اند. ما باید نگاه مان به سمت صادرات باشد. اینکه کار خودمان را انجام دهیم و با بیرون ارتباط نداشته باشیم معنی استقلال نمی دهد. بایدجهان را به چشم یک دهکده جهانی ببینیم اگر می خواهیم دنیا به ما نگاه کند. ما هم نگاه مان را عوض کنیم. در رابطه باکسی که می خواهد صادرات انجام دهد باید یک سری امتیازات داشته باشد. باید در نظر بگیریم که یک مرکز اقتصادی تاسیس شده و می خواهد صادرات انجام دهد. در کشورهای دیگر به صادرات اهمیت زیادی می دهند زیرا صادرات با خودش پیامهای زیادی دارد. ما باید برنامه داشته باشیم. برنامه های دولت قبل در زمینه صدور مجوزهای متعدد ایجاد مناطق ویژه یک مشکل بود و از طرفی بی توجهی به زیرساخت های آماده یکی دیگر از مشکلات ماست. ما سالها از نظر امکانات زیربنایی اینجا را آماده کرده ایم اما آن اهمیتی که مسوولان دولتی باید به این مناطق بدهند؛ هنوزنداده اند.  هنوز نگاه ها صحیح نیست که بتواند مناطق را از بحران در بیاورد. الان وضعیت به گونه ایست که مناطق ویژه و شهرک های صنعتی انگار خیلی با هم تفاوت ندارند.

شما از تعدد صدور مجوزها در دولت گذشته انتقاد می کنید در شرایطی که اخیرا آقای پورابراهیمی یکی از نمایندگان کرمان در مجلس گفته است به زودی منطقه ویژه اقتصادی کرمان هم قرار است راه اندازی شود.  دربرابر این تصمیم چه موضعی دارید؟

-خب آقای پورابراهیمی به نظر من خلاف انتظار نگفته است. وضعیت نگاه ایشان به مسایل استان مشخص است! ولی من گلایه ام از استاندار است. استاندار هم دنبال قضیه را گرفته اند. مگر مامشکلمان سر این است که منطقه ویژه اقتصادی نداریم؟ ما مشکلمان این است که سرمایه گذار نداریم. من از آقای استاندار می پرسم مگر شما چند نفر سرمایه گذار را به ما معرفی کرد ه اید که مانتوانسته باشیم به آ نها خدمات بدهیم؟!

شما تحلیلتان درباره این ایده چیست؟

-نمی دانم باید از خودشان بپرسید.

خب حالا تحلیل خودتان شما چیست؟

-من درباره استاندار نمی گویم اما به طور کلی معتقدم باید کارها بر اساس منافع ملی انجام شود.  نه این که فردا روز دنبال ارایه آمار باشیم. شاید من در منطقه ویژه از سال گذشته چند کار نیمه تمام را تمام کرده باشم و نمود بیرونی هم نداشته باشد. حالا تاسیس مناطق ویژه هم همین طوری است نباید جنبه آماری داشته باشد. پنج تا منطقه ویژه ورشکسته به چه درد می خورد؟

پس صراحتا با افزایش مناطق ویژه در کشور مخالف هستید؟

-بله مخالفم.

آیا شما با آقای رزم حسینی دیدار داشتید و این دغدغه ها را مطرح کرد ه اید؟

-من اخیرا این خبر را از قول ایشان شنیده ام. در یک جلسه شنیدم که ایشان گفته است می خواهندکرمان را منطقه ویژه کنند. هنوز هم ایشان را ندیده ام. اما این سوال پیش می آید که چقدر شناخت از مناطق ویژه وجود دارد و اساسا آیا می توان یک شهر را به منطقه ویژه تبدیل کرد!  این بحث هم مثل آن تصمیم آقای احمد ی نژاد درباره پلاکهای خودروهای مناطق ویژه می ماند که آمده بود به خودروهای دارای پلاکهای مناطق مجوز 150 کیلومتر تردد صادر کرده بود. وقتی نگاه می کردیم میدیدیم جایی برای تردد خودروهای ملی وجود ندارد. حالا درباره منطقه ویژه کرمان هم سوال این است که چه امتیازی قرار است داده شود؟ وقتی همه جا منطقه ویژه شود دیگر امتیاز معنایی ندارد.

کوشش و فشار نمایندگان را در سال منتهی به انتخابات مجلس چقدر در این تصمیم دخیل می دانید؟

-فشار نمایندگان که همیشه وجود داشته و طبیعی است. نماینده های ما جزیره ای فکر می کنند. فکرمی کنم اگر نماینده ای ملی فکر کرده نتوانسته بیش از یک دوره نماینده مجلس باشد. هر کس که برای شهرستان خودش کار کرده چند دوره رفته مجلس. خب در این ماجرا هم فشار وجود دارد. اما ما باید با مردم شفاف صحبت کنیم. ما باید توضیح دهیم که بین شهرک صنعتی و منطقه ویژه کرمان چه تفاوتی از نظر امتیاز وجود دارد؟ اینها اصلا معلوم نیست.

شاید آقای رزم حسینی از عملکرد منطقه ویژه رضایت ندارند؟!

-در این باره با ما صحبتی نکرد ه اند.

از منطقه بازدید کرده اند؟

-بازدیدهایشان خیلی گذرا بوده است.

یعنی بازدیدهای تشریفاتی؟

-حتی از تشریفاتی هم کمتر. مثلا قرار بوده وزیر بیاید آمده اند فرودگاه استقبال و بعد از منطقه رد شده اند. در همین حد. به نظر من به اهمیت منطقه ویژه پی نبرده اند.

خب حالا فرض کنیم  اگر این ایده عملیاتی شود عملا استان کرمان دارای پنج منطقه ویژه اقتصادی می شود. آیا این رویکرد اقتصادی است؟

-در این شرایط هر پنج منطقه تبدیل می شوند به شهرک های صنعتی. با این تفاوت که هزینه های ماچندین برابر هزینه های شهرک هاست.  هزینه هایی که خود مردم پرداخت می کردند. آن موقع هیچ دلیل ندارد که صنعتگر بیاید و هزینه های خدمات را بپردازد در صورتی که شهرک های صنعتی بودجه دولتی دارند.

در گفت وگوی سال گذشته شما گفتید که مناطق ویژه در دولت قبل تحریم در تحریم بودند. یعنی دولت هم به آنها اقبال نداشت. در دولت جدید مناطق ویژه چه وضعیتی داشته اند؟

-در دولت جدید مناطق ویژه مورد بی توجهی قرار گرفته اند. انگار اصلا نیستند.

برگردیم به درون استان و همین شهرستان. مسوولان دولتی در سیرجان قبلا رابطه مناسبی با منطقه ویژه نداشتند اکنون روابط بهبود یافته است؟

-بله. قبلا ما را از مجموعه خودشان نمی دانستند اما الان همکاری مناسبی در شهرستان وجود دارد. مثلا برای تامین نیازمندیهایی مثل آب و سایر زیرساخت ها همکاری خوبی در جریان است.

حالا که به زیرساخت ها اشاره کردید علاقه مندم بپرسم طرح احداث نیروگاه 25 مگاواتی و نیروگاه 500 مگاواتی در چه مرحله ایست؟

-نیروگاه 25 مگاواتی به دلیل مشکلاتی که با بانک صنعت و معدن نمی توانستند ارز تخصیص دهند درآینده ای نزدیک کار شروع می شود. مطالعات ما درباره احداث نیروگاه 500 مگاواتی نشان داد که باکمبود آب روبرو هستیم. از طرف دیگر دو نیروگاه در شهر سیرجان قرار است راه بیفتد فعلا دست نگهداشته ایم. ما در سیرجان با مشکل آب روبرو هستیم و به هر حال باید به فکر باشیم. آبی که نیروگاه برق سیکل ترکیبی نیاز داشت به اندازه تمام آبی بود که صنعت نیازمند آن است.

چقدر آب نیاز داشت؟

-حدود 30 لیتر در ثانیه

با این حساب برای نیروگاه های در دست ساخت هم با مشکل آب مواجه ایم؟

-برای آنها حتما بر اساس مطالعات آب هم پیش بینی شده است. البته مشکل فقط کمبود آب نیست. الان باید باور کنیم که مشکل برق هم در استان کرمان بسیار اساسی است. نمی دانم با این همه کارخانه فولادی که در استان در دست احداث است برای رفع نیاز برق چه برنامه ای وجود دارد. اگر این کارخانه ها راه بیفتند با مشکل برق مواجه خواهیم بود. تعداد پروژه های فولاد هم به خودی خود زیاد است. چند وقت قبل آقای نعمت زاده وزیر صنعت هم از این موضوع گلایه کردند.

خود شما هم در منطقه ویژه پروژه فولادی دارید!

-بله پروژه آهن اسفنجی داریم که چهار مگاوات برق مورد نیازش را از وزارت نیرو خریداری کرده است. اما به هر حال بحران سرجایش است. مثل این میماند که در بیابان یک نفر بطری آب همراهش باشد.

با این توضیح شما هم نباید مجوز فولادسازی بدهید.

-این مجوز از قبل صادر شده بود. ما مجوز جدیدی صادر نمی کنیم. ما دو رویکرد داریم اول اینکه صنایع آب بر را به هیچ عنوان مجوز ندهیم....

متقاضی داشته اید؟

-بله. حالا برای مثال یکی از پروژه های کوچک متقاضی تاسیس کارخانه بسته بندی آب آشامیدنی وجود داشت بارها صحبت کردند اما نشد. حتی برای کارخانه یخ سازی هم مجوز ندادیم.

برسیم به برج اداری منطقه ویژه. این ساختمان نیمه کاره که طی سالهای گذشته درباره اش قصه های جالبی هم شکل گرفت و نقطه مرکزی همه شان هم مشارکت شهرام جزایری در ساخت آن بو د؛ بالاخره کی ساخته می شود؟ اصلا ساخته می شود؟

-برج اداری هیچ ارتباطی به شهرام جزایری ندارد. یک قرارداد بوده که شهرام جزایری برای تکمیل این برج بسته شد و سه روز بعد هم ایشان را دستگیر کردند.

واقعا سه روز بعد هم دستگیر شده؟

-بله دقیقا سه روز بعد. قرارداد این پروژه در اسناد دفترش وجود داشته و بعدا به اسم او شناخته شد.

با چه هدفی قرار بوده برج را بسازد؟

-قرار بوده که برج را بسازد و از آن بهره برداری کند. برایش طرح داشته که مرکز تجاری راه بیندازد. بعد ازآن هم که دیگر طرح مانده و توجیه اقتصادی ندارد. در شرایط حاضر آن هدف اولیه عملا توجیه ندارد. الان می شود به عنوان هتل استفاده شود. یا مثلا در رابطه با گردشگری سلامت و احداث بیمارستان هم بحثهایی مطرح شده و پتانسیل خوبی دارد. شهر سیرجان نیروی انسانی خوبی دارد و پتانسیل اقتصادی هم خوب است اما متاسفانه استفاده نمی شود.

مذاکره دانشگاه آزاد برای احداث بیمارستان صحت دارد؟

-بله صحبت هایی شده اما هنوز به نتیجه نرسیده است.

قرار بود در منطقه ویژه اقتصادی سیرجان یک واحد تولید پتروشیمی هم تاسیس شود. چرا این طرح متوقف شده و از آن خبری نیست؟

-قبلا قرار بوده در استان کرمان دو واحد پتروشیمی تاسیس شود یکی در سیرجان و دیگری در بافت. دردولت جدید یک مجوز هم برای کرمان صادر شد. درباره امکان اجرای سه پروژه بحث های زیادی انجام شد و عملا مشخص شد امکان اجرای دو پروژه بیشتر وجود ندارد. بافت منطقه محروم بود و نیازداشت که صنعت ایجاد شود. پتروشیمی بافت به قوت خودش باقی ماند و دولت هم که تازه مجوز پتروشیمی کرمان را صادر کرده بود، کوتاه نیامد و در نتیجه پروژه سیرجان منتفی شد.

منظورتان از دولت، مخالفت آقای استاندار است؟

-به هر شکل مجموعه دولت در استان موافق نبود. نمی دانم چه کسی بیشتر اصرار داشت!

آیا واحد تولیدی جدیدی در منطقه قرار است احداث شود؟

-در سال جدید به دنبال پروژه ایجاد خط تولید موتورسیکلت برقی هستیم. مجوزهایش صادر شده است. سالن و زمین هم اختصاص یافته است. فکر می کنم ظرف سه چهار ماه آینده فرایند طولانی دارد ازمحیط زیست تا راهنمایی رانندگی باید مجوز بدهند. 20 میلیارد سرمایه گذاری اولیه دارد و قرار است فعلا برای 300 نفر اشتغال زایی شود.

سرمایه گذار چه کسی است؟

-چون ریسک پذیری این فعالیت ها زیاد است معمولا این پروژه ها را خودمان شروع می کنیم.

یعنی سرمایه گذار خود منطقه ویژه است؟

-بله شرکت عمران کار با مشارکت چینی ها قرار است کار را پیش ببرند. اما روش کار ما این است که اگر سرمایه گذار یا مدیر توانمند پیدا شود پروژه را واگذار می کنیم. فکر می کنم این پروژه تحول خوبی را در منطقه ایجاد کند و مثل کرمان خودرو موثر عمل کند.

گفتگو از:  امین شول سیرجانی

منبع خبر:

دیدگاه کاربران