یکی از پیشرانها برای رونق تولید در کشور بهبود و رشد صادرات است. صادرات غیرنفتی که ایجاد ارزش افزوده کند و برای کشور ارزآوری داشته باشد و البته به اشتغالزایی کمک کند، مستقیما تاثیر خود را بر رونق تولید داخلی خواهد گذاشت.
البته در سالیان گذشته و همین طور در دولت سیزدهم توجهی زیادی به این روش برای رونق تولید نشده است و ضعف در زیرساختها و وجود برخی موانع باعث رشد معنادار صادرات نشده است.
به اعتقاد کارشناسان تولید بدون بازاریابی و فروش معنا ندارد و امسال صادرات میتواند پیشران و یکی از الزامات رونق تولید باشد.
بازارهای صادراتی را می توان یکی از معیارهای رشد تولید در بسیاری از صنایع به خصوص صنایع وابسته به این بازارها دانست.
به همین دلیل تغییر فرآیندها و رویههای صادراتی و گسترده یا محدود شدن بازار صادراتی می تواند تغییراتی در تولید به وجود آورد.
نگاهی به برخی آمارهای تولیدات صادرات محور
براساس ارزیابیهای صورت گرفته از سوی پژوهشکده پولی و بانکی میتوان گفت از آّبان سال 99 تا خرداد 1401 برخلاف دوره قبلی رشد تولید صنایع صادرات محور از رشد تولید سایر صنایع پایین تر بوده است.
البته ارزیابی صورت گرفته نشان دهنده آن است که این اختلاف از خردادماه به بعد کمتر شد و در تیرماه رشد تولید هر دو گروه تقریبا برابر شده است.
اما این روند از مردادماه تا مهر سال 1401 بعد از 22 ماه به نفع شرکتهای صادراتی تغییر کرد، بطوریکه در این بازه زمانی رشد شاخص تولید شرکتهای صادراتی بیشتر از سایر شرکتها بوده است.
با این شرایط می توان افزایش رشد در این بازه زمانی را به صادرات و شرکتهای صادرات محور نسبت داد. این به معنی آن است که صادرات یکی از عوامل اصلی رشد تولید در این بازه زمانی محسوب می شد.
از سوی دیگر دادههای اعلام شده نشان دهنده آن است که در نیمه دوم سال ۱۴۰۱ اختلاف رشد این دو گروه بسیار کم شد، به طوریکه در بهمنماه نیز رشد شرکتهای صادراتمحور اندکی بالاتر از رشد سایر شرکتها شد.
ارزیابی بخش خصوصی از اهمیت تولید صادرات محور
عضو هیات رئیسه اتاق ایران معتقد است برای تحقق شعار رشد تولید، باید سه مقوله اساسی شامل بهبود فضای کسبوکار، تأمین نقدینگی و توسعه صادرات مدنظر قرار گیرد.
عضو هیات رئیسه اتاق ایران با اشاره به نامگذاری سال 1402 با عنوان «مهار تورم و رشد تولید» گفت: مقام معظم رهبری در سخنرانی مهمی که در ابتدای سال داشتند، بر مباحث مهمی تأکید کردند که برای اولین بار با این صراحت مطرح شد.
کیوان کاشفی در نشست با تشکلهای بخش خصوصی و فعالان اقتصادی استان کرمانشاه، افزود: کاهش تصدیگری دولت و واگذاری بیشتر امور به بخش خصوصی یکی از مهمترین مواردی بود که از سوی مقام معظم رهبری مطرح شد.
رئیس اتاق کرمانشاه، اظهار کرد: تنها راه پیشرفت و توسعه کشور و خروج از وضعیت کنونی، اتکای بیشتر به ظرفیت بخش خصوصی است؛ اما متأسفانه با گذشت حدود یک ماه از ابتدای سال، هنوز بارقهای از واگذاری امور به بخش خصوصی شاهد نبودیم.
کاشفی در ادامه به دو محور مهم نامگذاری امسال داشت و افزود: مهار تورم از ید اختیار استانها خارج بوده و ناشی از سیاستهای کلان اقتصادی کشور است.
وی با ابراز تأسف از کجفهمیهایی که گاهی در زمینه مهار تورم در کشور مشاهده میشود، گفت: متأسفانه بهجای رفع ریشههای تورم، شاهد تأکید بر تشدید قیمتگذاریها و افزایش بازرسیها هستیم.
عضو هیات رئیسه اتاق ایران با بیان اینکه تنها ۱۰ درصد تورم ممکن است ناشی از گرانفروشی باشد، گفت: ۹۰ درصد تورم کشور از سیاستهای کلان اقتصادی، نظام بودجهریزی و سیستم بانکی منشأ میگیرد.
کاشفی از احتمال تشدید مشکلات برای اصناف و تشکیل پروندههای تعزیراتی ابراز نگرانی کرد که سابقه چند دههای و تجارب گذشته نشان میدهد هیچ کمکی به کنترل قیمتها نکرده است. عضو هیات رئیسه اتاق ایران در ادامه به موضوع رشد تولید اشاره کرد که برای تحقق آن سه مقوله اساسی بهبود فضای کسبوکار، تأمین نقدینگی و توسعه صادرات باید مدنظر قرار گیرد.
کاشفی درباره تشدید مشکلات تأمین نقدینگی بنگاههای اقتصادی در سال جاری هشدار داد و افزود: با توجه به محدودیتی که در منابع مالی بانکها وجود دارد به نظر میرسد امسال مشکلات بیشتری در زمینه تأمین نقدینگی هم در بخش سرمایه در گردش و هم سرمایه اولیه داشته باشیم.
رئیس اتاق کرمانشاه، اتکا به بازار سرمایه را در چنین شرایطی ضروری دانست و گفت: امسال چشمانداز مثبتی پیش روی این بازار پیشبینی میشود و در کرمانشاه اقدامات خوبی در این زمینه آغاز شده و بعد از چندین سال وقفه پذیرش دو تا سه بنگاه اقتصادی استان در بازار سرمایه برای امسال در حال نهایی شدن است.
وی سپس از چشمانداز شاخصهای اقتصادی کشور در سال جاری هم یاد کرد که برای پیشبینی فعالیتهای اقتصادی ضروری است و گفت: به نظر میرسد دولت باید تمام همت خود را صرف پایداری اوضاع اقتصادی و کاهش فراز و نشیبهای پیشبینی نشده بازار ارز قرار دهد.
عضو هیات رئیسه اتاق ایران ابراز امیدواری کرد: در سال جاری گشایشهایی در فضای روابط خارجی و توافق برای احیا برجام را شاهد باشیم که میتواند اثرات مثبتی بر بازار تحت تأثیر سیاستهای تمرکز بر همسایگان و تقویت نقش تعاملات منطقهای داشته باشد. کاشفی تأکید کرد: متأسفانه دیدگاه بازی خصوصاً در بانک مرکزی برای پذیرش نرخ واقعی ارز وجود دارد و این امر کار را دشوار میکند.
وی معتقد است: در شرایطی که پذیرش نرخ واقعی ارز برای بخشی از بدنه دولت دشوار است، اما معاملات بر پایه همین قیمتهای واقعی انجام میشود وی سپس از برنامههای استان برای تحقق نامگذاری سال هم یاد کرد و افزود: در بخش مهار تورم که مرتبط با اقتصاد کلان است نمیتوان کار چندانی پیش برد اما برای رشد تولید استان در حال تدوین یک بسته هستیم.
کاشفی همچنین بر لزوم برگزاری مستمر نشستهای هماندیشی فعالان اقتصادی تأکید کرد که برای رسیدن به ادبیات مشترک و همچنین راهگشایی بین مدیران بخش دولتی ضروری است. رئیس اتاق کرمانشاه افزود: بهعلاوه بنا داریم امسال با برگزاری جلسات مستمر، از ظرفیت شورای گفتوگو بیشتر استفاده کنیم.
کاشفی توقع فعالان اقتصادی از اتاق را مبنی بر انسجام بین تشکلها و مطالبه گری و انتقال مشکلات به حاکمیت را بهحق دانست و افزود در سال 1402 تلاش خواهیم کرد نقش نهاد نمایندگی اتاق را در بهرهمندی درست از گفتگو بهعنوان یک ابزار و تاکتیک برای تأثیر بر تصمیمات قوای سهگانه تقویت و پررنگ کنیم.
«روزنامه تجارت - 27 فروردین 1402»