مرکز پژوهش های مجلس پاسخ داد
طی گزارشی به بررسی راهکارهای کوتاه مدت و بلندمدت مهار تورم، پرداخت.
دفتر مطالعات اقتصادی مرکز پژوهش های مجلس در گزارشــی با عنــوان «راهکارهای کوتاه مدت و بلندمدت مهار تورم» تصریح کرده است که عوامل ایجاد تورم در اقتصاد به دو دسته عوامل بلندمدت و کوتاه مدت قابل تقسیم است.
مرکــز پژوهش های مجلس در این گزارش ضمن اعلام مهمترین پیامدهای افزایش تورم در کشور به پیشــنهادات مهم مهار این شــاخص در بازه های کوتاه مدت و بلندمدت پرداخته اســت.
از مهمترین راهکارهای پیشنهادی این مرکز، حذف هر نوع نرخ ارز دستوری است.
بر اساس این گزارش عامل اصلی ایجاد تورم در بازه بلندمــدت که منجر به میانگین تورم بالاتر در ایران نسبت به کشورهای دیگر شده، رشد بالای نقدینگی مازاد بر رشد تولید است، البته رشد نقدینگی خود به صورت درون زا معلول ناترازی های درآمد- هزینه در اقتصاد کشور است.
ناتــرازی درآمد- هزینه در مقیاس اقتصاد کلان، به معنای فزونی رشد مخارج بر رشد درآمد ملی است.
در مقابــل عامل ایجاد نوســانات تــورم حول روند بلندمدت در اقتصاد در بازه های کوتاه مدت وابســته به لنگر انتظارات تورمی (که در اقتصاد ایران وابسته به نرخ ارز غیررســمی اســت) و واکنش سیاستگذار پولی به این نوسانات است.
گزارش مرکز پژوهش های مجلس می افزاید با توجه به تفکیک صورت گرفته، راهکارهای مهار تورم ناظر بر افق اثرگذاری اقدامات، در دو دسته کوتاه مدت و بلندمدت قابل بیان است.
به طور خاص اقداماتی که در کوتاه مدت بر کنترل تورم تأثیر دارد شامل حداقل سازی نوسانات نرخ ارز حول روند بلندمدت نرخ ارز حقیقی، حکمرانی ریال و تقویت سیاســتگذاری پولی توسط بانک مرکزی اســت و اقدامات با دامنه اثرگذاری بلندمدت نیز در مــوارد کنترل کمیّت و نظارت بر کیفیت نقدینگی، اصلاح نظام بانکی و گریز بانک های ناسالم، اصلاح ساختار بودجه و بهبود تراز عملیاتی، عدم استفاده از اســتراتژی قیمت گذاری بــرای مهار تورم، اصلاح ناترازی صندوق های بازنشســتگی، کاهش حجم نقدینگی موجود و تغییر لنگر اسمی خاصه می شود. .
در ادامه راهکارهای پیشنهادی مرکز پژوهش های مجلس را برای مهار تورم در کوتاه مدت و بلند مدت می خوانید؛
اقدامات کوتاه مدت مهار تورم
اولین قدم، پیشگیری از ایجاد شوک ارزی و حداقل ســازی نوسانات نرخ حول روند این شاخص است.
این رویکرد از طریق حذف هر نوع نرخ دستوری (به ویــژه 28 هــزار و 500 تومانی)، هدف گذاری برای رشد و نوسان نرخ ارز در سال 1402 در دامنه مشخص و همچنین معرفی ابزار مشتقه ارزی برای ایجاد نظام پرداخــت که منجر به کاهــش تقاضای احتیاطی واردکنندگان می شود، انجام می پذیرد.
دومیــن قــدم، افزایش هزینه ســفته بازی در بازار دارایی ها از طریق بهبود حکمرانی ریال است که به وســیله شناسایی روابط اشخاص حقیقی، شناسایی روابط اشخاص حقوقی، تفکیک حساب های تجاری و غیرتجاری و شناسه دار کردن تراکنش های ریالی توســط بانک مرکزی، به اشــتراک گذاری داده ها و استفاده هوشمندانه از اطلاعات انبوه در جهت کشف و مقابله با سفته بازی در همکاری با دستگاه قضایی توسط مرکز اطلاعات مالی وزرات امور اقتصادی و دارایی صورت می گیرد.
ســومین قدم، تقویت سیاســت پولی بانک مرکزی اســت.
این گزاره از طریق اعطای ذخایر مورد نیاز شبکه بانکی صرفا از طریق عملیات بازار باز یا پرداخت تسهیلات قاعده مند و واکنش بانک مرکزی نسبت به تراکنش های کلان مالی دولت که موجب نوسان و انحــراف هــدف عملیاتی می شــوند و ... صورت می گیرد.
اقدامات بلند مدت مهار تورم
1- کنترل کمیت نقدینگی و نظارت جدی بر کیفیت توزیع نقدینگی و تسهیلات در اقتصاد؛ این عمل باید با تسویه بخشی از بدهی دولت به بانک ها و افزایش سهم تأمین مالی شرکت های دولتی از مسیر انتشار اوراق بهادار شــرکتی به جای دریافت تسهیلات از شبکه بانکی صورت گیرد.
همچنین باید بر پرداخت تســهیلات اشخاص مرتبط و تسهیلات و تعهدات کلان بانک ها و مؤسسات اعتباری غیربانکی نظارت صورت گیرد.
2- نظام بانکی باید اصلاح شودکه این کار از طریق ارزیابی کیفیت دارایی بانک ها و طبقه بندی بانک ها براســاس نســبت کفایت ســرمایه و میزان اضافه برداشت از بانک مرکزی صورت می گیرد.
همچنین باید از فعالیت بانک های ناســالم شــدیدا جلوگیری شود.
3- اصلاح ساختار بودجه و بهبود تراز عملیاتی بودجه سال 1402 از طریق افزایش سود بازرگانی به منظور جبران کاهش حقوق گمرکی، اصلاح نرخ تسعیر ارز نفت و گاز و همچنین تأمین منابع یارانه نان و خرید تضمینی گندم صورت گیرد.
سایر اقدامات شامل عدم استفاده از قیمت گذاری به عنــوان اســتراتژی مهــار تورم، اصــلاح ناترازی صندوق های بازنشســتگی، کاهش حجم نقدینگی موجود و تغییر لنگر اسمی است که باید مورد توجه سیاستگذاران قرار گیرد.
«روزنامه نقش اقتصاد - 25 اردیبهشت 1402»
[/sect id=[file]] |