بزرگترین سرمایه گذاری خارجی در ایران توسط روسیه

 

 

 

 

 

دولت سیزدهم توســعه همکاری ها با کشــورهای منطقه و همچنین همســایگان را در دســتور کار خود دارد.

 

از همین رو گســترش همکاری ها در زمینه های مختلف از جمله انــرژی مورد توجه بوده و در این مســیر، در ماه های گذشــته شــرکت ملی نفت ایران تفاهــم نامه ای 40 میلیــارد دلاری با گازپــروم را به امضا رســاند.

 

این، بزرگترین سرمایه گذاری خارجی در صنعت نفت ایران و حتی در تاریخ اقتصاد ایران محسوب می شود.

 

با امضای این تفاهم نامه صدای انتقاد افرادی بلند شــد که خودشان توسعه میادین مشــترک را در دولت گذشــته معطل قراردادی 4.5 میلیــارد دلاری با توتال کردند.

 

قراردادی که با اولین تحرکات آمریکا و خروج از برجام بــی نتیجه ماند و فرصت ایران برای برداشــت و فشارافزایی از میدان مشــترک پارس جنوبی را از بیــن برد.

 

این منتقدان، دولت را متهــم به امضای تفاهم نامه هایی تنها بــر روی کاغذ می کردند و با صدای بلند در فضای مجازی از بی نتیجه بودن آنها شکایت داشتند.

 

با این حال وزیر نفت ایران به عنوان رئیس ایرانی کمیســیون مشــترک اقتصادی ایران و روســیه در این مدت جلسات متعددی با طرف روس برگزار کرد و تا کنون نیز 6.5 میلیارد دلار قرارداد نفتی بین ایران روسیه امضا شده و کار نیز آغاز شــده است.

 

این در شــرایطی است که بیژن زنگنه در دولت قبل با تحرکات رســانه ای زیــاد در خصوص قرارداد با توتال، باعث شــد تا قطر که تــا آن زمان برنامه ای بــرای افزایش تولید از میدان مشترک پارس جنوبی نداشــت، برنامه افزایش تولید را روی میز بگذارد و حالا نیز با 4 شــرکت بزرگ بین المللی قرارداد توسعه ای امضا کرده اســت تا ایران که با توســعه فازهــای پارس جنوبی توانســته بود از قطر در تولید گاز پیشــی بگیرد دو باره نگران عقب ماندن از این همســایه جنوبی در برداشت از بزرگترین میدان گازی جهان باشد.

 

با این حال وزارت نفت در دولت سیزدهم در هیچ کدام از برنامــه های خود معطل برجام نمانده و در افزایش تولید از پارس جنوبــی نیز با اعتماد به پیمانکاران ایرانی، به دنبال آغاز تولید از فاز 11 پارس جنوبی تا پایان ســال اســت.

 

علاوه بر پارس جنوبی، سایر میادین مشــترک نیز در اولویت وزارت نفت در دولت سیزدهم قرار دارد.

 

تا آنجــا که بخش بزرگی از تفاهم نامــه 40 میلیارد دلاری با گازپروم که حالا به تدریج در حال تبدیل شــدن به قرارداد اســت، مربوط به توســعه میادین مشترک اســت.

 

همچنین توسعه میادین مســتقل نیز در این قرارداد گنجانده شــده اســت تا توان ایران در رایزنی های بین المللی با تکیه بر ظرفیت تولید نفت و گاز را افزایش دهد. طرف روس در حال تدوین طرح جامع توســعه برای 6 میدان نفتی و دو میدان بزرگ گازی کشور است.

 

وزیر نفت با اشاره به اینکه ایران هم اکنون چند قرارداد با شــرکت های بزرگ روسی برای توسعه میدان های نفــت و گاز دارد، افزود: هم زمان با این قراردادها بیش از 40 میلیارد دلار تفاهم نامه با شرکت های بزرگ توانمند روسیه در در بخش های گوناگون همچون احداث خط لوله صادرات گاز بسته شده است.

 

در این خصوص معاون دیپلماسی اقتصادی وزارت امور خارجه اعلام کــرده بود که حدود 6.5 میلیارد دلار از تفاهم نامه با شــرکت گازپروم روســیه تبدیل به قرارداد شــده، که مابقــی تفاهم نامه ها به ارزش 40 میلیارد دلار در یک ماه آینده به قرارداد تبدیل می شــود.

 

مهدی صفری با اشــاره به فرصت تبدیل ایران به هاب گازی منطقه گفت که ســناریوی ایران برای تجارت گاز با روسیه، خرید گاز از این کشور و سپس صادرات گاز خودمان به کشورهای همسایه است.

 

وی تاکید کرده بود که در ســفر قبلی وزیر نفت به روسیه در کمیسیون مشترک درباره ســوآپ نفت و فرآورده نفتی روسیه بحث شد و طی چند روز آینده درباره اعداد و ارقام آن توافق می شود.

 

قرارداد سوآپ گاز روســیه هم در حال نهایی شدن اســت و تنها مشکل تعویق این قرارداد کشــور واسطی بود که قرار بود گاز روســیه از آنجا به ایران سوآپ شود.

 

سوآپ نفت و فرآورده های نفتی و در ادامه سوآپ گاز یکی از بهترین مسیرها برای تبدیل شدن ایران به هاب انرژی منطقه است.

 

موضوعی که در دولت قبل کاملا به فراموشــی سپرده شده بود و ایران با وجود دارا بــودن ظرفیت های فــراوان و تجهیزات مورد نیاز در شــمال و جنوب کشــور اما اقدامی در این خصــوص انجام نداد.

 

دولت روحانی در واقع به جای آنکه نگاه منطقه برای حل مشــکلات در بخش های مختلف و به ویژه انرژی داشــته باشــند همواره نگاه خود را به غرب دوخته و همه ارکان معیشتی مردم و کشور را به برجام گره زده بود.

 

در حالی که توســعه ســوآپ در دولت ســیزدهم از مهمترین اولویت ها بوده تا آنجا که زمستان گذشته ســوآپ گاز ترکمنســتان به جمهــوری آذربایجان اجرایی شــد.

 

همچنین جواد اوجی، وزیر نفت گفته که بحث ســواپ فراورده های نفتی را شروع کردیم و در حوزه سواپ گازی هم کارهای خوبی انجام شد و کریدور رشت-آســتارا و اینچه برون توافقات خوبی انجام شــد.

 

ایران و روسیه دو کشــور بزرگ هستند که باید از این ظرفیت ها اســتفاده کرد.وی با اشــاره بــه اینکه ایران هم اکنون چنــد میلیارد دلار قرارداد با شرکت های بزرگ روســی برای توسعه میدان های نفــت و گاز دارد، افزود: هم زمان با این قراردادها بیش از 40 میلیارد دلار تفاهم نامه با شــرکت های بزرگ توانمند روسیه در در بخش های گوناگون همچون احداث خط لوله صادرات گاز به کشــورهای همســایه، داد و ســتد پایاپای نفت، گاز، فرآورده های نفتی و صادرات محصولات پتروشــیمی بســته شــده اســت.

 

در این زمینه ماه گذشــته صادرات فرآورده ها و ســازمان دهنده پتروشــیمی به روســیه انجام شده است.

 

بازار نفت در چند ســال گذشــته صحنه تنش های سیاسی کشــورهای مختلف بوده اســت.

 

در راس آنها البتــه تحریم های یک جانبه آمریکا علیه صنعت نفت ایران قرار دارد که با هدف توقف کامل صادرات نفت ایران انجام شــد، اما با روی کار آمدن دولت ســیزدهم نه تنها این تحریم ها بی اثر شــد بلکه صــادرات نفت ایران و ظرفیت تولید نیز افزایش پیدا کرد.

 

آمریــکا به بهانه تنش نظامی بین اوکراین و روســیه، تحریم صنایع نفــت و گاز روســیه را اعلام کرد.

 

به دنبــال آن، اتحادیه اروپا نیز از تحریم نفت روســیه و کاهش 90 درصدی واردات نفت از روســیه تا پایان سال جاری میلادی خبر داده است.

 

نکته مهم در این میان آن اســت که ایران، روســیه درمجموع حدود 24 درصد از منابــع نفتی جهان و 36 درصد از منابع گازی جهان را در اختیار دارند.

 

به این معنا که بخش بزرگی از ذخایر نفت و گاز دنیا در اختیار این 2 کشــور اســت و اتحاد ایران و روسیه در بازار انرژی می تواند علاوه بر خنثی کردن تحریم های آمریکا، در قیمت گذاری ها نیز اثرگذار باشد.

 

بــه گزارش ایرنا، در این میان ایران به عنوان بزرگ ترین دارنده ذخایر نفتی و گازی جهان، سهم مهمی در ایجاد این اتحاد دارد.

 

از آنجا که دولت سیزدهم یکی از مهم ترین اولویت های خود را توسعه دیپلماسی انرژی اعلام کرده، برنامه کاری وزیر نفت نیز بر همین اســاس است.

 

 

«روزنامه آفتاب اقتصادی - 14 آبان 1401»