در حالی که سال گذشته دولت سقف نرخ بهره بین‌بانکی را 20 درصد اعلام کرده بود اما بانک مرکزی به نظر می‌رسد با ادامه روند افزایش نرخ سود بین‌بانکی و اجرای سیاست انقباضی می‌خواهد نرخ تورم را به قیمت رکود بیشتر کنترل کند.
به گزارشی، بر اساس آمارهای منتشر شده بانک مرکزی، نرخ سود بین بانکی در چهارشنبه هفته گذشته یعنی ۲۸ تیر ماه با ۰.۰۴ درصد به ۲۳.۵ درصد رسیده بود.
این در حالی است که آخرین نرخ اعلام شده مربوط به ۲۱ تیر ماه بود که این نرخ ۲۳.۴۶ درصد اعلام شد. آخرین نرخ اعلام شده برای سود بین بانکی بالاترین نرخ در ماه جاری و از دهم خرداد ماه سال جاری است. نرخ بهره بین‌بانکی، نرخ استقراض بین بانکی است که در مدت کوتاهی تسویه می‌شود.
سایر نرخ‌های بهره ازجمله سود سپرده‌های بانکی بر بازار سرمایه تأثیر مستقیم دارد.
افزایش نرخ بهره بین‌بانکی با وجود تأثیر نه چندانی که در بازار سرمایه دارد، نشان‌دهنده موفق نبودن بانک‌ها در جذب نقدینگی است این در حالی است که حجم معاملات بازار سرمایه در این روزها نشان می‌دهد که نقدینگی، جذب بازار سرمایه هم نشده است.
تأثیر نرخ بهره بین بانکی بر بازار سرمایه
بانک مرکزی به وضوح سیاست انقباضی را در پیش گرفته ک این موضوع می‌تواند ریسک رکودی اقتصاد را بیش از پیش افزایش دهد چرا که افزایش نرخ بهره بین‌بانکی سیگنال رشد نرخ سود سپرده‌های بانکی را می‌دهد.
اگرچه نرخ سود سپرده مستقیما توسط بانک مرکزی تعیین می‌شود اما تجربه نشان داده که بانک‌ها برای اینکه بتوانند سرمایه جذب کنند ناچار به افزایش چراغ خاموش نرخ سود سپرده هستند.
از طرف دیگر به طور کلی هر قدر نرخ بهره بین بانکی پایین‌تر باشد، به نفع بورس است زیرا صاحبان سرمایه برای سرمایه‌گذاری بازده آن دارایی را با بازده دارایی بدون ریسک مقایسه می‌کنند.
سپرده‌گذاری بانکی و خرید اوراق خزانه و مشارکت نوعی دارایی بدون ریسک است.
هر چقدر بازده دارایی‌های بدون ریسک، پایین‌تر باشد، انگیزه برای سرمایه‌گذاری در سایر بازارها از جمله بورس بیشتر می‌شود. همچنین هر قدر نرخ بازده دارایی‌های بدون ریسک افزایش یابد، انگیزه افراد برای خروج از بازار سرمایه افزایش می‌یابد و به این دارایی‌ها رو می‌آورند.
اگر چه هنوز نرخ بهره حقیقی به دلیل تورم بالا منفی است اما ادامه رند افزایش نرخ بهره بین‌بانکی می‌تواند بازار سرمایه را در معرض خطر قرار دهد کما اینکه در شرایط کنونی که نرخ بهره بین‌بانکی در مسیر صعودی قرار دارد بازار سرمایه نیز قطعا به این نرخ واکنش نشان می‌دهد.
پایین و بالا رفتن نرخ بهره بین بانکی نتایج متفاوتی دارد.
به طور کلی زمانی که تورم افزایش می‌یابد نرخ بهره بین‌بانکی را نیز افزایش می‌دهند تا کمی انقباض در تسهیل مالی ایجاد شود.
با این اقدام مسیر تورم کمی کاهشی می‌شود.
در مقابل، زمان‌هایی که خطر تورم وجود ندارد، پایین آوردن نرخ بهره بین‌بانکی در کشورهای پیشرفته نوعی سیاست انبساطی است که رشد و رونق را در پی دارد. از طرفی با افزایش نرخ بهره بین بانکی علاوه بر نقش ضدتورمی، رکود نیز به وجود خواهد آمد و با کاهش این نرخ علاوه بر رونق، احتمال افزایش تورم را نیز به دنبال دارد.
البته باید توجه داشت در ایران عوامل بسیار مهم‌تری بر رونق تولید و تورم تأثیرگذار بوده و نرخ بهره تأثیر جزئی در این مسائل دارد.
افزایش نرخ بهره بین‌بانکی و تعمیق رکود؟!
افزایش نرخ سود بین‌بانکی با هدف کنترل تورم در اقتصادی که گرفتار رکود تورمی شده است می‌تواند نقش آشفته‌ساز داشته باشد چرا که اگر چه تلاش بانک مرکزی کنترل نرخ تورم است اما از سوی دیگر سیاست انقباضی می‌تواند موجب تعمیق رکود و در نهایت بحران تولید شود.
[/sect id=[file]] |