گره کور بر صادرات فرش دستباف ایران

در این میان 10 کشور استرالیا، آفریقای جنوبی، افغانستان، آلمان، امارات متحده عربی، پاکستان، ترکمنستان، ژاپن، عراق و قزاقستان بیشترین سهم را در بازار فرش ایرانی دارند و مجموعا بالغ بر 74 درصد از این کالا را در سال گذشته خریداری کردند.

البته این رقم صادرات در مقایسه با دهه 70 ،زمان اوج صادرات فرش، ناچیز به نظر می رسد.

صادرات فرش دستباف در سال 1372 با افزایش نزدیک به دو میلیارد دلار به اوج خود رسیده و برای پنج تا هفت میلیون نفر اشتغال ایجاد کرده بود، اما بعد از این دهه شاهد کاهش تدریجی صادرات این محصول بودیم؛ تا جایی که صادرات فرش دستباف در سال 1397 به 240 میلیون دلار و پس از اعمال تحریم ها در سال 1398 به 70 میلیون دلار رسید.

اما با وجود افت صادرات فرش در سال های اخیر، به دلیل پتانسیل های صادرات فرش و همچنین اصالت این کالای ایرانی، همچنان موضوعی مهم و محل بحث است.

در سال های اخیر عوامل بین المللی و داخلی متعددی برای افت صادرات فرش عنوان شده، اما اخیرا در این رابطه هم اختلاف نظرهایی ایجاد شده و مرکز ملی فرش وجود اقتصاد پنهان در صادرات فرش را عامل پررنگی تری برای افت صادرات عنوان می کند و در اصل معتقد است آمارها غیر واقعی هستند.

گره های کور بر تار و پود فرش ایرانی

عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس، نمایشگاه های جهانی فرش را مسیری برای توسعه و رونق صنعت فرش دانست و گفت: حمایت از تولیدکنندگان فرش ایرانی برای حضور در جشنواره ها و نمایشگاه های ملی و بین المللی که می تواند توانمندی فعالان این عرصه را پررنگ کند.

مصطفی طاهری در مورد کاهش صادرات فرش دستباف ایرانی در 10 سال گذشته؛ گفت: در فروش فرش ایرانی با افت قابل توجهی روبرو هستیم، از اشتغالزایی در این حوزه گرفته تا تولید ناخالص داخلی در میزان تولید و صادرات فرش ایرانی دخیل بوده است؛ اما مسئله اینجاست برای جبران افت فرش ایرانی چه اقدامی باید انجام دهیم؟ نماینده مردم زنجان و طارم در مجلس شورای اسلامی با تاکید بر اینکه فروش فرش ایرانی وابسته به زنجیره ای از اقدامات است، ادامه داد: باید زیر ساخت های تولید تا فروش فرش ایرانی از تامین کارگاه گرفته تا فروش آن در بازارهای داخلی و خارجی مد نظر متولیان امر قرار بگیرد که می تواند مجموعه ای از مسائل را شامل شود.

عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس با تاکید به ارزآوری فرش ایرانی، اظهار داشت: اگر در پروسه تولید فرش ایرانی زنجیره پایانی یعنی فروش و صادرات آن را در اولویت ها قرار دهیم شاهد ارزآوری آن خواهیم بود، اگر قیمت معقول صادرات فرش دستباف ایرانی را مورد رسیدگی قرار دهیم خواه و ناخواه اشتغالزایی، تولید و فروش فرش دستباف ایرانی رونق خواهد گرفت.

بسیاری از بافندگان فرش ایرانی بیکار هستند

طاهری ادامه داد: مشکل اصلی در رونق صنعت فرش ایرانی فروش آن است، امروز بسیاری از بافندگان حرفه ای فرش بیکار هستند، از کیفیت نخ گیری در بافت فرش گرفته تا طراحی برتر، توسعه، کمیت و زمانی که برای بافت آن صرف می شود و .... همگی به نوعی در قیمت گذاری این هنر اصیل ایرانی تاثیر خواهد گذاشت.

وی با بیان اینکه در قیمت فرش ایرانی باید مرحله پایانی آن را مد نظر قرار دهیم، اظهار داشت: زحماتی که بافنده فرش برای بافت قالی و فرش متحمل می شود زمانی به ثمر می رسد که محصول تولید شده در بازار به فروش برسد و در نهایت تولیدکننده دلگرم به تولید مجدد آن باشد.

رفع تعهدات ارزی برای برخی از کالاهای صادراتی

این نماینده مردم در مجلس یازدهم با اشاره به رفع تعهدات ارزی برای برخی از کالاهای صادراتی، تصریح کرد: رفع تعهدات ارزی از جمله پیشنهادات موثر برای رونق برخی از مشاغل منجمله صنایع دستی است که در نظر گرفته شده است؛ برای رونق صنعت فرش و صادرات آن بی تردید رفع تعهدات ارزی می تواند مسیری مطمئن برای توسعه آن باشد یعنی تولید کننده به قیمت بازار می تواند ارز خود را به تومان تبدیل کرده و دیگر نیازی نیست ارز تعلق گرفته را به ارز نیمایی مبدل کنند که همین مسئله منجر می شود انگیزه و سود در تولید فرش دستباف برای تولید کننده فراهم شود.

عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس نمایشگاه های جهانی فرش را مسیری برای توسعه و رونق این صنعت دانست و اظهار داشت: حمایت از تولیدکنندگان فرش ایرانی برای حضور در جشنواره ها و نمایشگاه های ملی و بین المللی می تواند توانمندی فعالان این عرصه را پررنگ کند، اما در برخی از مواقع تمام فرش های صادر شده به نمایشگاه های جهانی به فروش نمی رسد تولید کنندگان مجبور به بازگرداند آنها به کشور می شود، بی تردید موانعی برای استرداد آنها به کشور خواهد بود که به ضرر تولید کننده است و بنام واردات به ثبت می رسد، دولت باید برای این مهم که هر از چندگاهی چالش برانگیز می شود تدبیری داشته باشد.

هنوز گره های زرین قالی با تلفیقی از هنر و زیبایی های به نام ایران می درخشد

طاهری با تاکید بر اینکه هنوز فرش ایرانی خوشنامی خود را در سطح جهان حفظ کرده، خاطرنشان کرد: هنوز گره های زرین قالی وقتی با تلفیقی از هنر و زیبایی های طبیعی طرح های بی بدیلی را در تاریخ به نام ایران و ایرانی در جهان به ثبت می رسانند، هستند کسانی که خواهان این هنر کم نظیر باشند بر همین اساس در بازده زمانی اندک بی تردید می توان این صنعت را رونق داد.

نماینده مردم مجلس یازدهم با انتقاد از اینکه بازار فرش ایرانی را سایر کشورها به دست گرفته اند، تاکید کرد: امروز بخش بزرگی از بازار های صادراتی فرش دستباف ایران به حاشیه رفته است و متاسفانه بازار این هنر اصیل ایرانی را کشورهایی همچون هند، چین و پاکستان به دست گرفته است.

«روزنامه اقتصاد پویا - 7 شهریور 1402»