ابوالفضل شادمان
در مورد نوسازی ناوگان ریلی کشور گزارش می دهد
یازدهمین نمایشگاه بین المللی حمل ونقل ریلی، صنایع، تجهیزات و خدمات وابسته، از شنبه، ۲۹ اردیبهشت تا یکم خرداد ۱۴۰۳، در محل دائمی نمایشگاه های بین المللی تهران آغاز به کار کرده است.
این نمایشــگاه با حضور بیش از ۱۰۰ شرکت داخلی و پنج شرکت خارجی از کشورهای چین، روسیه، هند و جمهوری آذربایجان و بازدیدکنندگان خارجی از ۱۴ کشور خارجی شامل چین، روسیه، ترکیه، هند، قزاقستان، ازبکستان، ویتنام، پاکستان، تاجیکستان، قرقیزستان، جمهوری آذربایجان، ترکمنستان، امارات و عربستان برگزار می شود.
همچنین همزمان با برگزاری نمایشگاه، پانزدهمین اجلاس رؤسای راه آهن کشورهای عضو اکو و نهمین نشست کمیته ریلی شورای هماهنگی حمل ونقل ترانزیت اکو با حضور ایران و هشت کشور ترکیه، جمهوری آذربایجان، پاکستان، ترکمنستان، تاجیکستان، قزاقستان، قرقیزستان و ازبکستان برگزار خواهد شد.
در یازدهمین نمایشگاه بین المللی حمل ونقل ریلی، صنایع، تجهیزات و خدمات وابسته، رونمایی از بلوکه موتور لکوموتیو GM تولید داخل مدل ۲۶GT داخلی سازی شده و سیستم کنترل میکروپروسوری لوکوموتی (LCS)داخلی سازی شده انجام خواهد شد.
به همین بهانه نگاهی خواهیم داشت به صنعت ریلی کشور.
گره گشایی از کریدور شمال - جنوب با توسعه حمل و نقل ریلی
مدیرکل دفتر آماد و پشــتیبانی تجاری ســازمان توســعه تجارت ایران، ضمن تاکید بر رونق کریدور شمال- جنوب بر توسعه صنعت حمل و نقل ریلی تاکید کرد.
سید علی امامی با اشاره به کمبودهای جدی در بخش حمل و نقل ریلی، اظهار کرد: در ایران علاوه بر کمبود لوکوموتیو، امکان تردد واگن های ایرانی در کشورهای آسیای مرکزی وجود ندارد؛ متاسفانه در حوزه شبکه ریلی جهت راه اندازی کریدور شمال- جنوب ضعف جدی داریم.
مدیرکل دفتر آماد و پشتیبانی تجاری سازمان توسعه تجارت ایران خاطرنشان کرد: به نظر می رسد که مدیریت راه آهن ایران باید کلیه وظایف عملیاتی و اجرایی را به بخش خصوصی واگذار کند و با راه اندازی خطوط منظم ریلی، امکان برنامه ریزی برای صاحبان کالا جهت حمل کالا را فراهم ســازد.
وی ضمن برشمردن روش های حمل و جابه جایی کالا، عنوان کرد: هم اکنون رقابت در عرصه بین الملل بین زنجیره تامین است به این معنا که هر شرکتی که زنجیره تامین بهتری داشته باشد بی تردید در تصاحب بازارهای جدید موفق تر عمل خواهد کرد.
امامی کشتی را به عنوان ارزان ترین شیوه حمل و جابه جایی کالا در دنیا معرفی کرد و افزود: ریل، جاده و هواپیما به ترتیب دیگر شیوه های ارزان جابه جایی کالا محسوب می شوند؛ ایران به دلیل موقعیت استراتژیک و جغرافیای خاصی که دارد امکان بهره گیری از شیوه های حمل کشتی، ریل و جاده را دارد.
این مقام مسئول با تاکید بر اینکه همسایگان شمالی ایران بخش اعظم کالا را به وسیله ریل جابه جا می کنند، تصریح کرد: بخش قابل توجهی از نیازمندی های کشورهای آسیای مرکزی، به واسط ریل قابل تامین است و اگر ایران در این حوزه حضور جدی داشته باشد می تواند بخش قابل توجهی از نیازهای خود مانند غلات را با قیمت مناسب و در زمان مشخص از آسیای مرکزی وارد کند.
وی با بیان اینکه همسایگان شمالی به دلیل اینکه محصولات صادراتی ایران مشابه محصولات صادراتی آنها به روسیه است در هنگام حمل جاده ای در محصولات اخلال ایجاد می کنند، افزود: اختلال در حمل بار صادراتی از کیفیت محصول می کاهد و هزینه های لجستیکی را افزایش می دهد؛ از این رو باید به صنعت ریلی نگاه ویژه تری داشته باشیم و توافقات جدی با کشورهای آسیای مرکزی امضا و تعرفه ها را رقابتی کنیم تا واگن های ما امکان رفت و آمد در این مناطق را پیدا کنند.
امامی حمل جاده ای را به عنوان یکی از دغدغه های اصلی صادرکنندگان معرفی کرد و گفت: هم اکنون بیشتر محموله ها در آستارا ۷ تا ۱۵ روز در مرز معطل می شوند؛ این در حالی است که چنین اتفاقی هیچگاه برای صنعت ریل رخ نمی دهد همچنین احتمال قاچاق کالا و مواد مخدر نیز تقلیل پیدا می کند.
به گفته مدیرکل دفتر آماد و پشتیبانی تجاری سازمان توسعه تجارت ایران، متاسفانه هر سال حمل بار صادراتی کمتر به وسیله ریل جابه جا می شود؛ این معضل جدی است و باید تمرکز ویژه ای روی آن داشته باشیم.
وی در پاســخ به این پرسش که بهبود روش های حمل چه میزان می تواند به تصاحب بازارهای جدید کمک کند؟
گفت: می توان گفت که ما در عصر رقابت زنجیره های تامین زیست می کنیم؛ به این معنا که از دوره رقابت کالا گذر و به دوره چابکی لجستیک رسیده ایم. فرض را بر این بگیرد که کشوری کالا با کیفیت و قیمت مناسب تولید کند اگر نتواند آن کالا را در وقت و زمان مناسب به مقصد برساند در بازارهای رقابتی شکست خواهد خورد.
امامی گرفتن سهم از اقتصاد جهانی را منوط به رقابت در زنجیره تامین و بحث جابه جایی دانست و افزود: اگر در این بخش درست عمل کنیم می توانیم جزو خوبان دنیا باشیم؛ ترکیه و چین چابک ترین لجستیک جهان را دارند و نتیجه آن را در حجم بالای کالای صادراتی آنها مشاهده می کنیم.
رشد 55 درصدی ترانزیت در ۲ ماهه امسال
وزیر راه و شهرسازی گفت: ترانزیت ریلی و جاده ای در ۲ ماهه ابتدایی امسال در همسنجی با پارسال ۵۵ درصد رشد داشته است.
«مهرداد بذرپاش» در آیین افتتاح یازدهمین نمایشگاه بین المللی حمل و نقل ریلی در جمع خبرنگاران افزود: در سال ۱۴۰۲ ترانزیت در بخش جاده ای بیش از ۵۸ درصد رشد داشت همچنین شاهد رشد ترانزیت در بخش ریلی بودیم.
وی تاکید کرد: هر چقدر تسهیلات را در این بخش افزایش دهیم شاهد رشد ترانزیت خواهیم بود.
بذرپاش از کاهش زمان سیر کالاها از جنوب به شمال به میزان یک سوم در سال گذشته خبر داد و گفت: در سال جاری نیز برنامه ریزی شده تا به همین میزان کاهش زمان سیر را شاهد باشیم.
وی اظهار داشت: صنعت ریلی، صنعتی پیشرو و پیشران سایر صنایع کشور است.
این عضو کابینه دولت سیزدهم بیان داشت: توسعه زیرساخت ها در این صنعت بسیار مهم است که از طریق احداث و نگهداری خطوط، همچنین تامین و توســعه ناوگان چه در بخش واگن و چه در بخش لکوموتیو دنبال می شود.
وزیر راه و شهرسازی ادامه داد: هرچه بتوانیم با ارائه مشوق هایی جابجایی کالاها را از بخش جاده ای به ریلی منتقل کنیم آثار و منافع شایان توجهی برای کشور به دنبال خواهد داشت.
وی خاطرنشان کرد: این مهم ضمن افزایش ایمنی جاده ها منجر به کاهش سوانح جاده ای و کاهش تعداد جانباختگان حوادث جاده ای خواهد شد که یکی از دلایل اصلی آن تردد گسترده خودروهای تجاری و نبود ایمنی کافی است.
وی تاکید کرد: باید سرعت سیر ما به میزان قابل قبولی افزایش یابد که این مساله خود مستلزم افزایش سرمایه گذاری ها در این حوزه است.
طراحی مشوق هایی برای ورود بخش خصوصی
بذرپاش تصریح کــرد: در این زمینه چاره ای جز ورود بخش خصوصی نداریم و به این منظور در حال طراحی مکانیزم های تشویقی هستیم.
وی ادامه داد: در بخش توسعه ناوگان مشوق هایی در قالب تهاتر نفت و همچنین تسهیلات بانکی به منظور توسعه ناوگان بخش خصوصی تدارک دیده شده است که در همین راستا شاهد افتتاح تعدادی از واگن ها در ماه های گذشته بودیم.
وی به پیشنهاد تامین ۵۰۰ واگن مسافری در سال گذشته اشاره کرد که مورد استقبال بخش خصوصی و تولیدکنندگان داخلی قرار گرفت.
وزیر راه و شهرسازی خاطرنشان کرد: در زمینه واگن های باری بحران نداریم، تعداد قابل توجهی اگن تامین شده و همچنین شرکت های متعددی در این حوزه به فعالیت مشغول هستند.
وی اظهار داشت: در حوزه لکوموتیو به دنبال واگذاری ساخت آنها به بخش خصوصی بودیم که در حال اجرایی شدن است.
بذرپاش ادامه داد: در بخش مسافری اما به دلیل عدم سوددهی کافی، استقبال بخش خصوصی کمتر است، در این زمینه دولت نیز ملاحظات قیمتی خاص خود را دارد اما در تلاشیم تا حد وسط را بگیریم تا هم مردم از منافع این بخش منتفع شوند و هم شرکت های بخش خصوصی ضرر نکنند.
رشد ۴۵ درصدی تخلیه و بارگیری کالا در بنادر شمالی
وزیر راه و شهرسازی در ادامه با اشاره به سفر اخیر هیات دولت به استان مازندران گفت: میزان کالاهای در حال تخلیه و بارگیری در بندر امیرآباد نسبت به سال گذشته با رشد ۴۵ درصدی همراه شده و شاهد تقاضای روز افزون استفاده از ظرفیت های بنادر شمالی هستیم.
وی همچنین با اشاره به ظرفیت های موجود در بنادر جنوبی کشور، تاکید کرد: باید زیرساخت ها را در این حوزه هرچه بیشتر توسعه دهیم تا تمایل به عبور کالاها از ایران نسبت به گذشته افزایش یابد.
بذرپاش همچنین سفر به روسیه و دیدار با وزیر راه آهن این کشور را یادآور شد که در آن طرف روسی بابت کاهش مدت زمان سیر کالا از روسیه به بندرعباس رضایت داشت.
وی تصریح کرد: با اینکه تلاش های بسیاری در زمینه کاهش زمان سیر کالا در ایران انجام شده، اما معتقدیم هنوز این مدت زمان زیاد است و باید بیش از این کاهش یابد.
این عضو کابینه دولت سیزدهم تصریح کرد: به این منظور علاوه بر تقویت زیرساخت ها، باید تسهیل تردد کالا بین کشورها در توافقات منطقه ای مد نظر باشد.
وی گفت: صنعت ریلی، صنعتی جذاب، راهبردی و آینده دار است و تمرکز ویژه ای بر آن داریم.
وزیر راه و شهرسازی افزود: تکمیل زنجیره ها در کریدورهای شــرقی- غربی و شمالی- جنوبی در بخش ریلی در دستور کار است و در این راستا امیدواریم خط ریلی چابهار- زاهدان تا پایان امسال به اتمام برسد.
وی همچنین توافق انجام شده با هندی ها به منظور تامین زیرساخت ها در بندر چابهار را از جمله اقدامات انجام شده در راستای تکمیل زنجیره های کریدوری برشمرد.
اتمام خط ریلی رشت - کاسپین
وزیر راه و شهرسازی از اتمام خط ریلی رشت- کاسپین خبر داد که به زودی افتتاح می شــود و گفت: تکمیل زنجیره های کریدوری شرقی غربی و همچنین دو خطه کردن بسیاری از محورهای راهبردی از جمله پروژه های اولویت دار راه آهن است.
به گفتــه مقام مســئول، تاکنون توافقات بســیار خوبی با شرکت های بزرگ صنعتی از جمله با شرکت ذوب آهن اصفهان در زمینه تامین ریل ملی، همچنین توافق با سایر شرکت ها به منظور سرمایه گذاری بیشتر در حوزه زیرساخت و ناوگان انجام شده و در دستور کار است تا شاهد ورود راحت تر سرمایه های بخش خصوصی به این بخش باشــیم.
بذرپاش تاکید کرد: همکاری و مشارکت با بخش خصوصی یک انتخاب نیست، بلکه یک اجبار است و اگر بخش خصوصی وارد این صنعت نشود به توفیق دست نخواهیم یافت.
وی با بیان اینکه استفاده از ظرفیت ماده ۱۲ قانون رفع موانع تولید در بخش ریلی رضایت بخش نیست، تصریح کرد: سازمان برنامه و بودجه در این زمینه موضوع محدودیت منابع را مطرح می کند، اما باید گفت این یکی از مواد قانونی بسیار مترقی است که می تواند منجر به توسعه بخش ریلی کشور شود.
وزیر راه و شهرســازی در خصوص راه اندازی قطار پرسرعت تهران- مشهد گفت: این طرح نیازمند سرمایه گذاری سنگین است و علاوه بر تمهیدات مالی، باید چگونگی توافق با شرکای خارجی آن دیده شود که در این زمینه توافقات خوبی را شاهد بوده و منابع مالی خوبی نیز برای آن تدارک دیده شده است.
وی ادامه داد: پروژه قطار پرسرعت تهران- اصفهان نیز گرچه فاینانس آن قدری دچار مشکل شــده بود، اما اکنون در حال اجرا است.
بذرپاش درخصوص خط ریلی رشت- آستارا گفت: عملیات تملک زمین آن در حال اجرا است و توافقات لازم بین دو کشــور ایران و روسیه انجام شده و قرارداد ابلاغ شده است، هرچند در هر دوی این کشورها شاهد بروکراسی اداری هستیم اما ما مصمم به اجرای آن هستیم.
وی اظهار داشت: تاکنون برای ۵۰ نقطه به منظور سیر و احداث زیرساخت ها، گمانه زنی انجام شده است.
وزیر راه و شهرسازی در خاتمه با بیان اینکه در زمینه توسعه ناوگان با منع واردات مواجه بودیم، گفت: مطابق توافق انجام شده با وزارت صنعت معدن و تجارت مقرر شد چنانچه تولیدات داخلی پاسخگوی نیازها نبود، از طریق واردات اقدام شود.
اختصاص ۵۰۰ میلیون دلار برای نوسازی ناوگان ریلی کشور
مدیرعامل شــرکت راه آهن جمهوری اسلامی ایران گفت: ۵۰۰میلیــون دلار از محل تهاتر نفــت برای خرید قطعات و تعمیرات و نوسازی ناوگان ریلی کشور اختصاص داده ایم.
«سید میعاد صالحی» در نشستی با تولیدکنندگان و تعمیرکاران ناوگان ریلی افزود: با استفاده از ظرفیت تهاتر نفت که نخستین قسط آن اسفند سال گذشته واریز شد، ۵۰۰ میلیون دلار برای خرید قطعات و تعمیرات به حساب وزارت راه و شهرسازی واریز شده اســت که به زودی به حساب راه آهن و سپس به شرکت های تولیدی واریز می شود.
معاون وزیر راه و شهرســازی گفت: ۵۰۰ میلیون دلار دیگر هم برای خریــد لکوموتیو اختصاص خواهد یافت.مدیرعامل راه آهــن ادامه داد: در خرداد مــاه ۵۰ لکوموتیو باری راه آهن به بخش خصوصی واگذار خواهد شــد.
صالحی در ادامه نشست با تولیدکنندگان و تعمیرکاران ریلی گفت: بــه زودی قرارداد ســرمایه گذاری برای واگذاری ۵۰ لکوموتیو باری و همچنین قرارداد سرمایه گذاری تعمیرات ۱۵ لکوموتیو دیگر (ROT) نیز رونمایی خواهد شد.
احیای لکوموتیوهای متوقف با مشارکت مردم
«ســید میعاد صالحی» در آیین افتتاح یازدهمین نمایشگاه بین المللی حمــل و نقل ریلی در جمع خبرنگاران افزود: یکی از گلوگاه های اصلی صنعت ریلی موضوع فناوری و تکنولوژی است، با این حال در چند سال گذشته شرکت های دانش بنیان داخلی رشد بسیار خوبی را داشته اند.
معاون وزیر راه و شهرسازی با بیان اینکه به زودی خبرهای خوبی از این حوزه خواهیم داشت، ادامه داد: در زمینه خودکفایی در حوزه های لکوموتیو به ویژه موتور به دســتاوردهای خوبی دست یافته ایم.
صالحی خاطرنشان کرد: در سال ۱۴۰۳ با توجه به شعار سال و احکام برنامه هفتم توسعه تلاش می کنیم تا نهضت احیای خطوط متوقف را با کمک مردم به پیش ببریم و در این راستا ۵۰ لکوموتیو متوقف را به مزایده خواهیم گذاشت تا آنها را احیا کنیم.
وی گفت: دســت کم ۲۰ سال در حوزه لکوموتیو که یکی از مهم ترین گلوگاه های حوزه ریلی است غفلت داشته ایم، با این حال در سال جاری تلاش می کنیم از محل تبصره ۱۸ و ماده ۱۲ قانون، تهاتر نفت و مشارکت بخش خصوصی این گلوگاه را رفع و برطرف کنیم.
صالحی تاکید کرد: امسال در تلاش برای خودکفایی در این حوزه هستیم و اولویت ما بخش خصوصی و تولیدات داخلی خواهد بود.
همچنین تلاش می کنیم تا حضور شرکت های دانش بنیان را در این حوزه تسهیل کنیم.
وی به رونمایی از لوکوموتیو تولیدی بخش خصوصی هفته گذشته اشاره و ابراز امیدواری کرد: بخش زیادی از مشکلات با توان داخلی حل و فصل شود.
معاون وزیر راه و شهرسازی با اشاره به اینکه در هفت تا هشت سال گذشــته استفاده از ظرفیت موجود در ماده ۱۲ قانون بلااستفاده و متوقف باقی مانده بود، تصریح کرد: اکنون با امضای توافقنامه بین سازمان برنامه و بودجه، وزارت نفت و وزارت راه و شهرسازی کار قوت گرفته است، به طوری که حواله های مربوط به سال های گذشته صادر شده و اکنون در معاونت برنامه ریزی وزارت نفت است تا پس از آن به سازمان برنامه و بودجه ارسال و نقد شود.
صالحی خاطرنشان کرد: مبلغ حواله های صادر شده تاکنون یک هزار میلیارد تومان است، اما آنچه مربوط به صرفه جویی در مصرف ســوخت تا پایان سال ۱۴۰۲ است حدود پنج هزار میلیارد تومان است.
«روزنامه اقتصادی امروز - 31 اردیبهشت 1403»