بازار ارز توافقی با هدف رفع مشــکلات صادرکنندگان بخش خصوصــی راه اندازی خواهد شــد در این بازار صادرکنندگان بخش خصوصــی می توانند ارز خود را با قیمت توافقی در یک بازار رسمی و به شکل شفاف عرضه کنند.
صادرکنندگان همیشه این دغدغه را داشتند که بتوانند ارز حاصل از صــادرات را با یک قیمت توافقی و واقعی مبادله کنند تا بتوانند نقدینگی و تامین سرمایه در گردش خود را بهبود ببخشند بنابر این را اندازی بازار توافقی ارزی بسیار کمک کننده این بخش خواهد بود.
صادرکنندگان تا قبل از این ملزم بودند به قیمت نیمایی یا بازار متشکل ارز حاصل از صادرات خود را صادرکنندگان تا قبل از این ملزم بودند به قیمت نیمایی یا بازار متشکل ارز حاصل از صادرات خود را عرضه کنند بنابر این اصلا به رفع تعهد ارزی علاقه ای نداشتند پس این موضوع سبب شد بازارهای غیر رسمی در این زمینه شکل گیرد و چالش هایی در این حوزه متاسفانه رخ دهد که راه اندازی این بازار می تواند این چالش ها و مشکلات راه برای تمام بخش ها رفع کند.
نرخ ارز یکی از متغیرهای مهم اقتصادی هر کشوری به حساب می آید و تغییرات نرخ آن در هر کشوری سبب نگرانی اقتصاددانان و همچنین عموم مردم می شود چراکه این متغیر بر سایر فاکتورهای مهم اقتصادی دیگر همچون نرخ تورم، اشتغال و صرفه پذیری صادرات و واردات و... تاثیر می گذارد.
عواملی نظیر ذخایر ارزی در سایر کشورها، کسری بودجه، ناترازی های خارجی و ... می تواند بر تحولات بازار ارز تاثیر بگذارد و باید این نکته را مدنظر قرار داد که نوسان های ارزی در طول زمان با واقعیت نرخ تورم تعدیل خواهد شد.
به هر میزان که نرخ ارز حقیقی تثبیت بشود، بخش های مختلف اقتصادی همچون تولید و تجارت نیز تقویت خواهد شد و این امر اثر ماندگاری در اقتصاد کلان و خرد دارد.
در ماه های اخیر شاهد تلاطم های منطقه ای و سیاسی بودیم که بخش های مختلف، تحلیل های متفاوتی بر آن داشــتند و در نهایت سردرگمی در خصوص رخدادهای سیاسی و اتفاقات پیش رو باعث تنش های ارزی در کشورمان شد.
بررسی مدیریت بازار ارز در دولت سیزدهم بیانگر بهبود چشمگیر آن نسبت به دولت دوازدهم است.
قیمت دلار در بازار غیررسمی در ابتدای دولت دوازدهم 3811 تومان بود که در ماه پایانی و در آستانه تحویل به دولت سیزدهم به 25530 تومان افزایش یافت.
به عبارتی قیمت دلار در دولت دوازدهم 6.7 برابر شد.
متوسط رشد ماهانه قیمت دلار در دولت دوازدهم 4 درصد بود و بازار ارز با بیشترین افزایش تاریخی به دولت سیزدهم تحویل داده شد.
در 2 سال و نیم نخست دولت سیزدهم قیمت دلار در بازار غیررسمی 2.3 برابر شده و متوسط رشد ماهانه آن 2.8 درصد بوده است.
اما همانطور که ذکر شد متوسط رشد ماهانه قیمت دلار در دولت دوازدهم 4 درصد بود که به معنای کاهش 30 درصدی آهنگ رشد قیمت دلار در دولت سیزدهم است.
در صورت تداوم روند رشد 4 درصدی ماهانه نرخ ارز در دولت دوازدهم طی 2 سال و نیم اخیر، قیمت دلار در پایان سال 1402 به 80 هزار تومان می رسید در حالی که در دولت سیزدهم کمتر از 60 هزار تومان ثبت شــد.
همچنین در صورت تداوم روند رشد 4 درصدی ماهانه نرخ ارز در دولت دوازدهم، قیمت دلار در اواســط سال 1403 از 100 هزار تومان عبور می کرد و در پایان سال 1403 به 130 هزار تومان و در پایان سال 1404 به 200 هزار تومان می رسید.
در حالی که با فرض تداوم روند رشد 2.8 درصدی ماهانه نرخ دلار در دولت سیزدهم، تا پایان این دولت هم قیمت دلار به 100 هزار تومان نخواهد رسید.
دامنه نوسان ماهانه قیمت دلار در دولت سیزدهم بسیار کمتر از دولت دوازدهم بوده است.
در دولت گذشته در ماه های متعددی شاهد افزایش بیش از 10 درصدی قیمت دلار بودیم حتی در 5 ماه هم قیمت دلار بیش از 20 درصد فقط در یک ماه افزایش یافت.
بالاترین افزایش ماهانه قیمت دلار در دولت گذشته مربوط به مرداد 1397 با 26 درصد بود.
این در حالی است که در دولت سیزدهم بالاترین افزایش ماهانه قیمت دلار مربوط به اسفند 1401 با 13 درصد است.
به عبارتی بالاترین افزایش قیمت دلار در دولت سیزدهم تاکنون نصف رکورد دولت دوازدهم بوده است.
«روزنامه اقتصادی امروز - 12 خرداد 1403»