پیشاهنگان توسعه

امروز امید به توسعه پایدار ســواحل(Sustainable Development of Marine Environments)  بــا توجه به فرصت قانونی ایجاد شده در سیاست کلی توسعه دریــا محور نه تنها یک امکان فــوق العاده برای مناطق آزاد ایران اســت، بلکه اقدامی پذیرفته شده برای تثبیت جایگاه این مناطق در اقتصاد عمومی و توسعه کشور می باشد.

داشتن برنامه ریزی جامع و راهبردی، یافتن مسیرهای برای تأمین مالی پایدار، تسهیل روندهای قانونی واداری، تقویت همکاری های دستگاهی و ایجاد هم افزایی، شفاف سازی فرایندها و دیجیتالی کردن امور، مقابله و مبارزه با فساد، به کار گماردن نیروهای با دانش و آشنا با قوانین و مقررات مناطق آزاد، ایجاد محیط نوآورانه در فضای کسب وکارها، توزیع هوشمندانه و اولویت دار منابع، بهره مندی حداکثری از قانون مزیت زای مناطق آزاد به عنوان مناطق خارج از سرزمین اصلی، حفظ و توسعه مزیت های انگیزه بخش، حمایت از سرمایه گذاران به عنوان پیشاهنگان توسعه منطقه، شفاف سازی شــیوه های مشارکت سرمایه گذاران و حمایت از فناوران و استعدادهای برتر برای تعمیق نوآوری، برخی از این اقدام هاست.

 در این میان تأکید بر نوآوری و استفاده از فناوری های نوین جایگاه ویژه ای دارد.

بهره مندی از فناوری های نوین در طراحی و اجرای پروژه های زیرســاختی به منظور افزایش بهره وری و کاهش هزینه ها می تواند به خلاقیت و نوآوری دامن زده و مسیرهای نوپدیدی ایجاد کند.

 مناطق آزاد برای مدیریت چالش های که ریشه در زیرساخت ها دارند، به نوآوری در همه بخش ها نیاز دارد.

این نوآوری را باید در اقتصاد، مدیریت، فرهنگ و کیفیت زندگی نیز مشاهده کرد.

حرکت برمدار اقتصاد سنتی، مدیریت سنتی و فرهنگ و کیفیت زندگی سطحی و کم عمق به موازات مسئله زیرســاخت ها، تهدیدی برای آینده این مناطق است.

برای رفع این تهدیدها چاره ای نداریم که از دانش نوین، تحقیقات عمیق و توسعه فناوری بهره ببریم.

حضور مناطق آزاد مهم ایران در کنار دو دریا، خصوصا خلیج همیشه فارس این فرصت تاریخی توسعه را برای جذب منابع مالی پایدار ناشی از این امکان فراهم ســاخته است.

 دریاها و خصوصا دریاهای آزاد از مواهب الهی و ذخایر و منابع سرشاری برای زمینه سازی رشد علم و فناوری، افزایش کار و ثروت، تأمین نیازهای حیاتی و تولید اقتدار و بستر مناسبی برای تمدن سازی می باشند.

ایران با موقعیت ممتاز جغرافیایی و قرارداشتن بین دو دریا و برخورداری از هزاران کیلومتر سواحل و نیز جزایر و ظرفیت های فراوان بر زمین مانده، لازم است با حضور مؤثر در ساحل، فراساحل، دریا و اقیانوس و بهره گیری از آن به عنوان یک پیشران و محور توسعه کشور، برای احراز جایگاه شایسته منطقه ای و جهانی در بهره گیری از دریا اقدام کندو اجرای این سیاســت ها و برداشتن گام های عملی برای تحقق آن هامی تواند به بهبود و توسعه پایدار زیرساخت های مناطق آزاد تجاری صنعتی کمک کرده و چالش های زیرساخت ها را رفع کرده یا حداقل کاهش دهد.

به باور صاحب این قلم نقش دولت در توســعه زیرساخت های مناطق آزاد تجاری صنعتی بســیار مهم است.

دولت ها می توانند با برنامه ریزی و سیاست گذاری، تأمین مالی برای توسعه زیرساخت ها، پایداری قوانین حمایتی و مزیت زا درکنار تسهیل قوانین و مقررات، میدان دادن به بخش خصوصی به عنوان ستون خیمه توسعه مناطق آزاد، توسعه آموزش و سرمایه گذاری در فناوری های نوین و تنظیم گری حمایتی و هوشمندانه در مدیریت و رفع چالش هاو فرصت سازی برای مناطق نقش خود را به خوبی ایفا کند.

بهره گیری از این نقش ها می تواند به توسعه پایدار و مؤثر زیرساخت های مناطق آزاد تجاری صنعتی کمک کند و زمینه رشد اقتصادی و جذب سرمایه های خارجی را فراهم آورد.

بی شــک چالش فعلی ناشــی از توسعه نامتوازن در حوزه زیرساخت ها این توانایی مخرب را دارد که کیان مناطق را به شــدت تهدید کند.

به نظر می رسد یکی از مهم ترین هدف گذاری ها در دوره مدیریتی جدید این مناطق حل ناترازی و مقابله با چالش های است که ریشه در توسعه نیافتگی زیرساخت ها دارد.

«روزنامه اقتصادی امروز - 20 آبان 1403»