بریکس؛ فصلی جدید در نظم نوین جهانی
شانزدهمین اجلاس سران بریکس از روز سهشنبه گذشته در شهر کازان روسیه آغاز شد و تا روز پنجشنبه ادامه داشت.
اجلاس ۱۶ بریکس علاوه بر حضور اعضای این گروه، میزبان مقامهایی از چندین کشور دیگر است.
۳۳ کشور حضور خود را در این اجلاس اعلام کردند؛ از جمله ۲۴ کشور که حضور آنها در سطح مقامهای ارشد و سران دولت بود.
اجلاس ۳ روزه بریکس اولین نشست گروه اقتصادهای نوظهور بزرگ شامل برزیل، روسیه، هند، چین و آفریقای جنوبی از زمانی بود که این گروه در اوایل سال جاری میلادی گسترش یافت و شامل ایران، مصر، امارات و اتیوپی شد.
این نشست به بحث در مورد تقویت چندجانبهگرایی، ادغام اعضای جدید در این گروه و رسیدگی به چالشهای منطقهای اختصاص دارد.
همگرایی فزاینده در گروه بریکس
گردهمایی بریکس و سایر کشورها بهعنوان بزرگترین گردهمایی بینالمللی که ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور روسیه، از زمان آغاز جنگ اوکراین میزبانی کرده است، همگرایی فزاینده کشورهایی را نشان میدهد که امیدوارند شاهد تغییر در تعادل جهانی باشند.
اعضای بریکس اکنون در حال کار بر روی استفاده بیشتر از ارزهای ملی خود برای تجارت دوجانبه هستند تا آنها را از نوسانهای ارز محافظت کنند و وابستگی خود را به دلار کاهش دهند.
کارشناسان معتقدند که این نشست توجه جهانیان را به خود جلب کرده و نقش کشورهای جنوب جهانی در صحنه بینالمللی برجسته شده است.
مؤسسه گلوبال تایمز (GTI) نظرسنجی عمومی را در مورد موضوعهای مرتبط با جنوب جهانی و بریکس انجام داده است؛ این نظرسنجی نشان داد که بیش از ۸۰ درصد از پاسخ دهندگان معتقدند کشورهای عضو گروه بریکس میتوانند نماینده جنوب جهانی در ابراز نگرانی در صحنه بینالمللی باشند.
این نظرسنجی در ۱۱ کشور از جمله چین، آفریقای جنوبی، برزیل، هند، عربستان، پاکستان، کنیا، مصر، پرو، مالزی، تایلند و روسیه انجام شد.
۸۰ درصد از پاسخ دهندگان در ۱۲ کشور معتقدند که کشورهای بریکس میتوانند جنوب جهانی را در گفتمان بینالمللی نمایندگی کنند.
توسعه بریکس و ابراز تمایل کشورها برای پیوستن به آن
کشورهای بیشتری تمایل خود را برای پیوستن به گروه بریکس اعلام کردهاند؛ کشورهای آسیای جنوب شرقی به تازگی تمایل خود را برای پیوستن به این اتحاد ابراز کردند؛ پیش از این تایلند اعلام کرد که میخواهد به آن بپیوندد و مالزی ابراز علاقه کرد تا بخشی از بریکس باشد.
ترکیه بهعنوان یک عضو پیمان نظامی ناتو نیز در پیش از این، رسما درخواست پیوستن به بریکس را ارائه کرد.
این که بسیاری از کشورها مایلند در اجلاس بریکس شرکت کنند، روندی را تایید میکند که تعداد فزایندهای از کشورهای جهان دنبال میکنند.
تحلیلگر اندیشکده بروکینگز، میگوید: این کشورها نمیخواهند مجبور به انتخاب میان یکی از کشورهای همکار شوند.
پوتین پیش از این در سخنانی در جمع خبرنگاران از نفوذ اقتصادی و سیاسی روبه رشد کشورهای بریکس بهعنوان یک واقعیت غیرقابل انکار استقبال کرد و گفت که اگر بریکس و کشورهای ذینفع با هم همکاری کنند، عنصر اساسی نظم نوین جهانی خواهند بود.
عراقچی: بریکس به یک قطب جهانی تبدیل میشود
سیدعباس عراقچی، وزیر امور خارجه، درباره اجلاس سران بریکس گفت: اولین نشست بریکس است که ما بهعنوان عضو رسمی در سطح رئیس کشور شرکت میکنیم؛ بریکس به تدریج به یک قطب جدید جهانی تبدیل میشود. مجموعهای از کشورها که برای مخالفت با نظم غربی حاکم بر جهان گرد هم آمدهاند.
وزیر امور خارجه تاکید کرد: کشورهای عضو بریکس در حال تدوین و تنظیم سازوکارها و شیوههایی هستند که دنیا را از انحصار غرب نجات دهد؛ این سازوکارهای هم در حوزههای سیاسی و امنیتی است و بیشتر همه در حوزهها اقتصادی و مالی است. در حوزه اقتصادی بریکس اقدام به تشکیل بانک توسعه نوین کرده است.
وی با اشاره به اینکه بریکس جاذبههای خود را پیدا کرده و اکنون حدود ۳۰ کشور مایل به پیوستن به بریکس هستند، افزود: در این اجلاس تصمیم بر این است که ۱۰ کشور دیگر به عنوان شریک به مجموعه بریکس افزوده شوند.
بریکس و نظم جهانی
این گروه که شامل برزیل، روسیه، هند، چین و آفریقای جنوبی است، در ابتدا بهعنوان سازمانی متشکل از کشورهای در حال توسعه اقتصادی به سرعت تشکیل شد.
بریکس به یک انجمن ژئوپلیتیک برای قدرتمندترین کشورهای جهان خارج و مهمتر از همه چالشبرانگیز برای جهان غرب تبدیل شده است.
این گروه اکنون پس از پیوستن مصر، اتیوپی، ایران و امارات، نفوذ بیشتری دارد و عضویت در این بلوک به چشماندازی جذاب برای کشورهایی تبدیل شده است که به دنبال تقویت تجارت، سرمایهگذاری و توسعه اقتصادی هستند.