اجلاس وزیران خارجه اکو در مشهد، بازی برد - برد اعضا

برپایی بیست و هشتمین اجلاس وزیران خارجه کشورهای عضو سازمان همکاری اقتصادی «اکو» در مشهد رویدادی دوسر بُرد هم برای ایران و هم اعضا به‌ ویژه در حوزه ترانزیت به شمار می‌رود تا بار دیگر فرصت استفاده از این ظرفیت نهفته اقتصادی در شرق کشور، به ویژه استان خراسان رضوی غنیمت شمرده شود.

سازمان همکاری‌های اقتصادی منطقه‌ای (اکو) سازمانی بین‌المللی است که در سال ۱۹۸۵ با هدف تقویت همکاری‌های اقتصادی و توسعه پایدار در منطقه آسیا و اقیانوسیه تأسیس شد و ۱۰ کشور افغانستان، جمهوری آذربایجان، ایران، قزاقستان، قرقیزستان، پاکستان، تاجیکستان، ترکمنستان، ترکیه و ازبکستان عضو آن هستند.

اهداف و ماموریت‌های این سازمان شامل تقویت و توسعه همکاری‌های اقتصادی و تجاری میان کشورهای عضو، ایجاد زمینه‌های مناسب برای همکاری در زمینه‌های مختلف از جمله کشاورزی، انرژی، حمل و نقل و ارتباطات، ارتقای سطح زندگی مردم و کاهش فقر در منطقه است که تاکنون با برگزاری کنفرانس‌ها و نشست‌ها به منظور تبادل نظر و تجربیات بین کشورهای عضو، تدوین و اجرای طرح‌های مشترک در زمینه‌های مختلف اقتصادی و اجتماعی، ارتقای روابط بین‌المللی و جذب سرمایه‌گذاری خارجی به کشورهای عضو را دنبال کرده است.

سازمان اقتصادی اکو به عنوان سکوی مهم برای همکاری‌های منطقه‌ای شناخته می‌شود که تلاش می‌کند با ایجاد همکاری‌های نزدیک‌تر میان کشورهای عضو، به توسعه پایدار و رشد اقتصادی دست یابد، آخرین نشست شورای وزیران امور خارجه اکو در ایران  سال ۱۳۹۲ برگزار شده است و برگزاری بیست و هشتمین اجلاس وزیران خارجه کشورهای عضو این سازمان فرصتی برای مشهد و خراسان رضوی است تا ظرفیت‌های اقتصادی، فرهنگی و گردشگری این استان و کلانشهر مشهد را به کشورهای حاضر معرفی کند.

خراسان رضوی در حوزه اقتصادی ظرفیت های ویژه‌ای برای ارتباط با کشورهای عضو اکو دارد، موقعیت جغرافیایی این استان و برخورداری از سه مرز رسمی «دوغارون، سرخس و شمتیغ» با کشورهای غرب و شمال شرق آسیا، فرصت ممتازی را در اختیار این استان و کشورهای عضو قرار می‌دهد تا با تقویت پیوندهای خود بتوانند مسیر تجارت خود را تقویت کنند.

موقعیت ترانزیتی خراسان رضوی به سبب همسایگی با کشورهای افغانستان، ترکمنستان و همچنین نزدیکی به مسیرهای اصلی حمل و نقل بین‌المللی، بسیار مهم است. این موقعیت جغرافیایی به خراسان رضوی امکان می‌دهد که به عنوان گذرگاه ترانزیتی مورد استفاده قرار گیرد، مزایای این موقعیت شامل دسترسی به بازارهای آسیای میانه، توسعه تجارت شمال- جنوب، امنیت و ثبات، توسعه زیرساخت‌ها، جذب سرمایه‌گذاری و اشتغالزایی برای خراسان رضوی است.

فرصتی برای معرفی ظرفیت‌های خراسان رضوی

استاندار خراسان رضوی، انتخاب مشهد به عنوان میزبان اجلاس وزیران کشورهای عضو سازمان همکاری اقتصادی (اکو) را فرصتی مغتنم برای شناساندن ظرفیت‌های این کلانشهر و استان به کشورهای عضو برشمرد و گفت: میزبانی اجلاسی بین‌المللی در این سطح با تعدد مهمانان خارجی در مشهد کم‌سابقه است.

غلامحسن مظفری روز یکشنبه در نشست با خبرنگاران افزود: ارتباط و هم‌افزایی با کشورهای عضو اکو از اهداف برگزاری این نشست است و از آنجا که خراسان کانون و محل تلاقی گذرگاه‌های شمال - جنوب و شرق - غرب است برای کشورهای عضو اکو اهمیت بسیاری دارد.

وی به موقعیت جغرافیایی قرارگیری شماری از کشورهای عضو اکو در پیرامون و همسایگی این استان اشاره و بیان کرد: برخی کشورهای اکو در شرق و شمال استان قرار دارند و برخی دیگر با فاصله در غرب و جنوب شرق کشور واقع شده اند که این کشورها نیز نیازمند آن هستند که برای رسیدن به آبهای آزاد از خاک ایران عبور کنند.

تقویت ترانزیت، فرصت اکو در اجلاس وزرای امور خارجه

به طور کلی، خراسان رضوی با بهره‌گیری از موقعیت راهبردی خود می‌تواند نقش مهمی در تجارت بین‌المللی و ترانزیت کالا ایفا کند، این مهم را مدیرکل صنعت، معدن و تجارت استان مورد تاکید قرار داد و گفت: از سال ها قبل بازرگانان این استان با کشورهای عضو اکو ارتباط نزدیک تجاری و اقتصادی داشته اند و بیشترین حجم مراودات اقتصادی ایران با این کشورها از طریق خراسان رضوی انجام می‌گیرد، ضمن اینکه سه مسیر مشترک بازرگانی این کشورها با ایران و کشورهای غرب از خراسان رضوی می‌گذرد.

امیررضا رجبی اظهار کرد: حدود یک ۱.۵ ماه پیش نمایشگاه توانمندی‌های صادراتی خراسان رضوی و کشورهای آسیای میانه به ویژه افغانستان در محل دائمی نمایشگاه‌های بین‌المللی مشهد برگزار شد که بسیار مورد استقبال کشورهای مزبور و بازرگانان ایرانی قرار گرفت و افزایش حجم مبادلات تجاری و صادراتی ایران به آن کشورها را در پی داشت، یکی از خواسته‌های ما تکرار برگزاری این نمایشگاه با حضور کشورهای عضو اکو است که در اجلاس وزیران امور خارجه کشورهای عضو اکو در مشهد مطرح خواهد شد.

وی اضافه کرد: خراسان رضوی آمادگی دارد تا در قالب انعقاد تفاهم‌نامه‌هایی، برپایی نمایشگاه‌های مشترک با کشورهای عضو اکو در مشهد را دنبال کند و در زمان‌های خاص، محل مناسب برای این نمایشگاه‌ها را به نحوی تامین کند تا هزینه‌های آنها هم کاهش یابد که تداوم این رویدادها به افزایش مبادلات تجاری بین کشورها خواهد انجامید.

مدیرکل صمت خراسان رضوی گفت: پیش از این با برخی از کشورهای عضو اکو، طرح کاهش تعرفه‌های وارداتی کالا مطرح بوده که در قالب پیمان‌ها به اجرا رسیده است و اگر کاهش تعرفه‌ها با کشورهای دیگر عضو اکو نیز در این اجلاس مورد توافق قرار گیرد به افزایش مبادلات تجاری بین آنها کمک شایانی خواهد کرد.

رجبی به مسیر ترانزیتی مطلوب خراسان رضوی از شرق به غرب و از شمال به جنوب اشاره و بیان کرد: خراسان رضوی با اینکه با برخی از کشورهای عضو اکو مانند ترکیه، قرقیزستان یا تاجیکستان مرز مشترک ندارد اما یکی از بازیگرهای مهم مسیر ترانزیتی این کشورها است به طوری که دالان شمال به جنوب از سمت سرخس در مرز خراسان رضوی تا دسترسی به آب های آزاد در جنوب کشورمان در این استان قرار دارد، گذرگاه شرق به غرب نیز از مرز دوغارون در خراسان رضوی می گذرد و می تواند مسیر ترانزیتی کشورهای شرق آسیا به آبهای آزاد و غرب آسیا را هموار کند.

وی اظهار کرد: در مجموع تقویت ارتباط اقتصادی کشورهای عضو اکو با خراسان رضوی منجر به تقویت ترانزیت آنها خواهد شد، از سوی دیگر این استان شرکت های بزرگ و معتبری دارد که محضولاتشان از کالاهای مورد نیاز کشورهای عضو اکو است و این می‌تواند محور گفت و گوهای چندجانبه فعالان اقتصادی در اجلاس وزیران خارجه کشورهای عضو اکو در مشهد باشد.