اعضای تیم اقتصادی نسخه‌های متفاوت برای «قلک نفتی» تجویز کردند؛

بر اساس آمارهای اعلام‌شده در پنجمین نشست سالانه صندوق توسعه ملی، از 189 میلیارد دلار منابع ورودی به صندوق توسعه ملی، 103 میلیارد دلار آن توسط دولت برداشت شده است.

حسن طاهری اقتصاددان

رکود تورمی در ایران یک چالش بزرگ است که نیاز به سیاست گذاری هوشمندانه و اصلاحات اساسی در ساختار اقتصادی کشور دارد.

اتحادیــه اقتصادی اوراســیا با ظرفیت تجــاری 400 میلیارد دلاری، فرصتی راهبردی برای توسعه تجارت خارجی ایران فراهم کرده است؛ اما در حال حاضر، سهم ایران از این بازار تنها حدود 2 میلیارد دلار است.

فرشاد پرویزیان، اقتصاددان، نایب رئیس انجمن اقتصاد ایران و اســتاد دانشــگاه،

نظام بانکی کشور از مسیر بانکداری به سمت بنگاه داری منحرف شــده و به جای تأمین مالی بخش خصوصی واقعی، به یکــی از عوامل اصلی تورم، رانت و اختلال در تخصیص منابع تبدیل شده است.

مناطق آزاد و ویژه اقتصادی در ایران با هدف هایی خبر چون جذب سرمایه خارجی، توسعه صادرات، اشتغال زایی و انتقال فناوری شکل گرفتند.

یکی از مهم ترین دلایل رشد نقدینگی در اقتصاد ایران نیز کسری بودجه و بالا بودن مخارج دولت است.

نوسانات بازارها در هفته گذشته به واسطه حواشی پیرامون مذاکرات افزایش‌یافت.

با وجود رشد قیمت‌ها در بازار دلار و طلا، در روزهای ابتدایی هفته، شاخص بورس با اصلاح همراه شد.

پیـش از اصلاح بودجـه، انـرژی و منابـع، بایـد بـه اصلاح تفکـر و سـاختار مدیریـتی اندیشیـد در سـال های اخیـر، واژه «ناتـرازی» بـه یکی از پرتکرارتریـن اصطلاحات در ادبیـات اقتصادی و سیاسی کشـور تبدیل شـده اسـت.

هوش مصنوعی به عنوان یک کاتالیزور فناوری است.

برای درک آنچه در پیش است، نیاز به درک پیشرفت‌هایی است که ظهور هوش مصنوعی را ممکن ساخته‌ است.

پیشرفت‌هایی که دهه‌های قبل در حال شکل‌گیری بوده‌اند.

ChatGPT، GitHub Copilot، Stable Diffusion و سایر ابزارهای هوش مصنوعی که توجه جامعه کنونی را بطور عمومی را به خود جلب کرده‌اند.  

مرتضی ادب

در مقایسه مناطق آزاد کشورمان با مناطق آزاد سایر کشورها باید شرایط عمومی حاکم بر دو طرف مورد مقایسه را در نظر گرفت و نمی توان مناطق آزاد برخوردار از شرایط نابرابر را با هم مورد مقایسه قرار داد.

تفاوت مسیر اقتصادی کشورهای خلیج فارس با ایران 

به گفته کارشناسان ساختار حکمرانی اقتصادی کشور ایران به‌طور کلی مبتنی بر رویکردی توزیع‌محور شکل گرفته است؛ به این معنا که تمرکز اصلی دولت‌ها بر تخصیص و توزیع منابع طبیعی ملی، به‌ویژه درآمدهای حاصل از صادرات نفت و گاز، به‌جای تولید و ایجاد زیرساخت‌های پایدار بوده است.

گزارشات برگرفته از مرکز آمار ایران در ارتباط با دوره زمانی شش ماهه نخست سال جاری نیز حاکی از آن است که رشد اقتصادی کشور با رقم ۴ /۰ درصد عملا در لبه صفر شدن قرار گرفته است.

در نشست با دبیر شورای عالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی مطرح شد

​با حضور دبیرشورای عالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی و جمعی از مدیران عامل مناطق آزاد و ویژه اقتصادی در اتاق ایران قرار شد کارگروه مشترک ملی و منطقه‌ای با هدف توسعه صادرات و سرمایه‌گذاری بین این دو بخش شکل بگیرد.

دولت با تصویب برنامه‌ای جامع در سال ۱۴۰۴، موتور تولید ملی را با تزریق منابع مالی، مشوق‌های صادراتی و حمایت ویژه از شرکت‌های دانش‌بنیان به حرکت درمی‌آورد؛ برنامه‌ای که نوید جهش سرمایه‌گذاری و شکوفایی اقتصاد ایران را می‌دهد.

اخیرا سامانه بازار ارز تجاری با هدف اصلی سامانه ارز تجاری حرکت به سمت بازار ارز کالا و تک نرخی شدن ارز رونمایی شده و پایه گذاری بنیان این بازار نیز بر اساس عرضه و تقاضا اعلام شده و با این روش بر اساس الگوریتم جورسازی کشف قیمت انجام می شــود.

«آیین‌نامه اجرایی آمایش سرزمین در نوبت بررسی در صحن هیات وزیران قرار دارد و انتظار می‌رود به‌ زودی تصویب و به‌عنوان دستورالعمل اجرایی ابلاغ شود.

چرا اقتصاد ایران تاب آوری ندارد؟ 

اقتصاد ایــران از میانه دهــه ۹۰ با شــعار «اقتصاد مقاومتی» قرار بود از تکانه های بیرونی مصون شــود؛ اما امروز بیش از هر زمان دیگری وابســته به اخبار و تحولات بین المللی شده است.

تــورم افسارگســیخته، همچــون موریانه ای، پایه های اقتصاد را می خورد و ســفره های مــردم را کوچک تــر می کند.

کامران ندری، اقتصاددان و عضو هیئت علمی دانشگاه امــام صــادق(ع):

در واکنش به سیاست های اخیر بانک مرکــزی، بــا نقــد سیاســت های کنتــرل ترازنامــه بانک هــا تأکیــد کــرد کــه در اقتصــاد دلاری شــده ایــران، چنیــن رویکردهایی تأثیری در مهار تورم ندارند.

مرتضی اخوان

در دوره انقلاب صنعتی چهارم قرار داریم، براساس برنامه هفتم توسعه، هوشمندسازی نقش بسزایی در مسیر توسعه کشور بازی می کند، توسعه اقتصاد دیجیتال مختص کشورهای توسعه یافته و ثروتمند نیست بلکه با ایجاد فرهنگ آمادگی دیجیتال مداوم و پایدار، هر ملتی در دنیا می تواند مسیر خود را به سمت این مسیر بیابد و اقتصاد دیجیتال خاص خود را بسازد.

دپوی کالا در گمرکات کشور، مسأله تازه ای نیســت، بلکه یکی از واقعیات دیرینــه اقتصاد ایران به شمار می رود.

استفاده از فناوری در راستای تسهیل فرآیندها و افزایش سرعت انجام امور کسب و کارها از چند سال پیش شدت بیشتری گرفته است.

این روزها سرعت اهمیت بیشتری پیداکرده است و البته چاشنی دقت تأثیر خاصی بر اهمیت آن گذاشته است.

پتروپالایشگاه‌ها می‌توانند مسیری مطمئن و اثرگذار برای جذب سرمایه داخلی و تقویت تولید غیرقابل تحریم باشند، به شرط آنکه دولت با نگاهی آینده‌نگر، این ظرفیت را محور سیاستگذاری‌های اقتصادی قرار دهد.

سرمایه گذاری خارجی در دنیای امروز نه تنها یک منبع تأمین مالی برای کشورهاست، بلکه به مثابه ابزاری برای انتقال فناوری، ارتقای بهره وری، افزایش اشتغال و توسعه زیرساخت ها شناخته می شود.

مرتضی ادب

برخورداری و بهره گیری از رایزنان بازرگانی از ویژگی های بارز دیپلماسی بازرگانی امروزه است.

در عصر کنونی که مرزهای فیزیکی در حال کمرنگ شدن و تعامالت مجازی جایگزین بســیاری از روابط سنتی شده اســت، اقتصاد دیجیتال به عنوان یک نیروی محرکه قدرتمند، نقشــی بی بدیل در توسعه و پیشرفت کشورها ایفا می کند.

از خرید و فروش آنالین گرفته تا خدمات بانکی و آموزشــی از راه دور، ردپای اقتصــاد دیجیتال در تمامی جنبه های زندگی روزمره قابل مشاهده است.

اما آیا اقتصاد دیجیتال در ایران نیز توانسته به جایگاه واقعی خود دســت یابد؟

آیا زیرســاخت های الزم برای توسعه این حوزه در کشور فراهم اســت؟

و چه چالش هایی بر سر راه شکوفایی اقتصاد دیجیتال ایران وجود دارد؟

سفر رسمی پزشکیان به باکو و روابط ایران و آذربایجان

سفر رسمی مسعود پزشکیان، رئیس جمهور ایران، به آذربایجان گامی مهم در جهت احیای روابط دوجانبه بین تهران و باکو پس از سال‌ها تنش است.

این سفر بر تقویت روابط تاریخی و افزایش همکاری در بخش‌های تجارت، انرژی، حمل و نقل و فرهنگی متمرکز بود.

یکتا اشرفی معاون توسعه مدیریت و منابع بانک‌ مرکزی 

تسهیل‌گری گردش وجوه؛

تامین مالی زنجیره‏‏‌ای (Supply Chain Finance - SCF)، به‏‏‌عنوان یک سازوکار مالی موثر در بهینه‏‏‌سازی جریان نقدی، کاهش ریسک‏‏‌های مالی و ارتقای کارآیی در طول زنجیره‏‏‌های تامین جهانی، نقش اساسی در پویایی‏‏‌های اقتصادی ایفا می‌کند.

یکی از اهدافی که مدیران اقتصادی در پی آن هستند، تلاش در راه تسهیل سازوکارهایی اســت که بتواند به جذب ســرمایه گذاری خارجی منجر شود.

بازار ســهام تحت تأثیر آغاز ســومین دور مذا کرات میان ایران و آمریکا، با فضایی محتاطانه کار خود را دنبال کرده است.

بــه طــوری کــه روز دوشــنبه بــا افزایــش دو باره قیمت ارز به بالای 80 هزار تومان برخــی ســهام صــف فروش شــدند.

البته حادثــه بنــدر عبــاس نیــز روی جو منفی بــازار بــی تاثیر نبود.

سپرده گذاری ساده ترین راه برای ذخیره پول بوده و سرمایه گذاری مسیری برای افزایش ثروت در طول زمان است.

دولت و بانک مرکزی در حالی به سیاست تثبیت نرخ ارز روی آورده اند که چشم انداز کاهش قیمت ها همچنان نامشخص است.

آنچه که در این میان بیش از همه مهم به نظر می رسد، تأثیر هیجانات و تغییرات درونی و بین المللی بر نرخ ارز و نحوه مدیریت آن در ایران است.

کنفرانس سالانه سازمان ملل در مورد موافقت نامه های سرمایه گذاری بین المللی برای جریان سازی توسعه پایدار تاکید دارد و به جهان القا می کند که بکارگیری اهداف توسعه پایدار امری ضروری است.

معین قرابی تهرانی / پژوهشگر اقتصادی

ایــران اکسپو به عنــوان یــک پلتفــرم اقتصــادی هدفمنــد، بــا تســهیل ارتبــاط مســتقیم میــان تولیدکننــدگان داخلــی و ســرمایه گذاران خارجــی، نقــش مؤثــری در بهبــود تراز تجــاری، افزایش صادرات غیرنفتی و جذب سرمایه گذاری مستقیم خارجی ایفا می کند.

مرتضی ادب

در سال های اخیر، اختلالات زنجیره تأمین به طور فزاینده ای تأثیر خود را بر اقتصاد جهانی نشان داده و به وقفه های طولانی مدت در فعالیت های بندری و حمل و نقل منجر شده است.

حیدر مستخدمین حسینی، کارشناس اقتصادی و معاون اسبق بانک مرکزی و وزارت اقتصاد

یکی از ملزومات مهم سرمایه گذاری در تولید این است که سرمایه‌گذار به دولت و نظام حکومتی احساس امنیت و اعتماد داشته باشد و نهادهای مختلف از جمله قوه قضاییه باید این امنیت را تضمین کنند.

آلبرت بغزیان عضو هیات علمی دانشگاه تهران

با بیان اینکه تا زمانی که تورم بالاست، مردم سرمایه‌ی خود را در تولید هزینه نمی‌کنند،گفت: دولت ابتدا باید نرخ تورم و بیکاری را کنترل کند، بعد به مردم بگوید سرمایه را در تولید خرج کنند.

مفهوم سرمایه گذاری برای تولید از سه بعد قابل طرح است.

نخست سرمایه گذاری از بعد پولی، مالــی و اعتباری که مقصود و منظور اصلی است.

دوم بعد حمایتی و پشتیبانی که بســیار با اهمیت اســت و بدون آن، هرگز ســرمایه گذاری پولی، مالــی و اعتباری به نتیجه مطلوب نخواهد رسید.

سوم بعد دانشی و فناوری است که با توجه به سرعت بسیار زیاد تغییرات در این حوزه، ضرورت به روز بودن آن دو چندان می باشــد.

مرتضی فاخری، دکترای مدیریت بازرگانی

توسعه دریامحور به بهره‌ برداری پایدار و همه‌جانبه از منابع دریایی به‌ عنوان یکی از ارکان مهم رشد اقتصادی و توسعه ملی کشورهای ساحلی و جزایر اطلاق می‌شود.

این نوع توسعه نه‌تنها به تقویت بخش‌هایی مانند حمل‌ونقل دریایی، شیلات، انرژی‌های تجدیدپذیر دریایی و گردشگری دریایی می‌پردازد، بلکه نیازمند درک جامع و هماهنگی در ابعاد حقوقی مختلف است.

یکی از مهم ترین مسائلی که در سال های گذشته (به خصوص در برهه کنونی) توانسته در سطح کلان اقتصادی بر عملکرد صنایع مختلف اثر بگذارد، تنش های سیاسی خارجی و مشکلاتی بوده که تحریم ها تاکنون در مسیر توسعه و رشد اقتصاد ایران ایجاد کرده اند.

دکتر عبدالرسول خلیلی کارشناس مناطق آزاد

همچنان که در سیاست ها و برنامه های جدید مناطق آزاد و ویژه اقتصادی به رضایتمندی مردم و فعالان اقتصادی توجه ویژه ای شده است.

این رویکرد متناسب با حضور مردم در اقتصاد می تواند عامل موثری در تنظیم بازار کار، ایجاد فرصت های شغلی و رشد اشتغال سالم و مولد در کشور باشد، به طوری که زمینه ساز جذب سرمایه گذاری داخلی و خارجی خواهد بود.

احسان قمری/ تحلیلگر مسائل اقتصادی

طبــق اعــلام گمــرک جمهوری اســلامی ایــران، ارزش تجــارت خارجــی کشــور در ســال 1403 بــا رشــد 39.11  درصــدی بــه 130 میلیــارد و 219 میلیــون دلار رســید.

یادداشت از دکتر سعید ربیعی کارشناس ارشد مسائل ژئوپلیتیک

مناطق آزاد تجاری-صنعتی با توجه به قرارگیری در نقاط مرزی کشور، یکی از گلوگاه‌های ارزش‌آفرین در عرصه ترانزیت و تجارت بین‌الملل به شمار می‌روند؛ موضوعی که دستور کار اصلی مناطق آزاد را کار با کشورها تعیین کرده است.

بازار ارز یکی از مهم ترین و حساس ترین بازارهای اقتصادی هر کشور به شمار می رود که در عین تأثیرپذیری از عوامل بنیادین اقتصادی، به شدت نسبت به تحولات سیاسی نیز واکنش نشان می دهد.

برنامه توسعه هفتم از سال 1403 تا 1407 ، به عنوان اولین سند چشم انداز بیست ساله کشور، در تاریخ 8 خرداد 1402 به مجلس شورای اسلامی ارائه شد و در اول خرداد 1403 تصویب شد.

مرتضی لطفی رییس هیات مدیره تامین اجتماعی

در شرایطی که اقتصاد جهانی با نوسانات مداوم مواجه است، کشورهای در حال توسعه نظیر ایران با چالش هایی مضاعف روبه رو هستند؛ از یک سو تحریم های اقتصادی، تورم فزاینده و محدودیت های تجاری، و از سوی دیگر نیاز روزافزون به اشتغال و سرمایه گذاری داخلی و خارجی.

دکتر علی سرزعیم

به عنوان یک ناظر اقتصاد ایران تصور می‌کنم که سه تابو در اذهان مردم و سیاستمداران و حتی سیاستگذاران وجود دارد.

حسین کنعانی مقدم کارشناس سیاسی

یکی از موضوعاتی که از ابتدای سال جاری به عنوان شعار سال توسط مقام معظم رهبری بیان گردید یعنی «سرمایه گذاری» در تولید درتمام سال باید جدی گرفته شود به این معنا که دولتمردان در کنار مساله مذاکرات در قیل و قال این موارد نباید موضوع زمینه سازی برای سرمایه گذاری در اقتصاد ایران را به دست فراموشی بسپارند.

میلاد شکری کارشناس اقتصادی

افتادن در مسیر توسعه صنعتی رامی توان یکی از مهمترین مولفه های مورد نظر مدیران و رهبران کشورهای جهان سوم یا درحال توسعه عنوان کرد.

کمال ابراهیمی کاوری کارشناس مناطق آزاد تجاری گفت:

تقویت زیرساخت های بندری و توسعه صنایع دریایی در مناطق آزاد می تواند ایران را به هاب تجاری منطقه ای تبدیل کرده و به رشد اقتصادی کشور کمک کند.

پدیده قاچاق کالا در ایران، سال هاست که به یکی از چالش های اصلی اقتصادی کشور تبدیل شده است.

به گزارشی، حجم عظیم ورود و خروج غیرقانونی کالا نه تنها تولید داخلی را تحت فشار قرار داده، بلکه درآمدهای دولت از محل مالیات را نیز به شدت کاهش داده است.

گزارش در مورد بازنگری در سیاست های اقتصادی کشور:

در سال 1404، شعار «سرمایه گذاری در تولید» به عنوان یک اولویت کلیدی برای توسعه اقتصادی ایران مطرح شده است؛ شعاری که نشان دهنده اهمیت افزایش تولید داخلی به عنوان رویکردی برای بهبود وضعیت اقتصادی و اجتماعی کشور است.

یکی از معضلاتی که طی سالهای گذشته همواره محل ایجاد چالشهای بزرگی در اقتصاد ایران بوده بزرگ شدن بیش از حد نظام بانکی کشور وورود آنها به بخش های سفته بازی و سوداگری است، در حالی که انتظار می رود بانکها با حمایت از بخش های واقعی اقتصاد یعنی فعالیت های مولد نفس تازه ای در رگ کسب و کارها و فعالیتهای تولیدی بدمند.

اگر بخواهیم شاهد رشد و توسعه اقتصادی باشیم، تعامل و همکاری نهادهای حاکمیتی با بخش خصوصی و توجه به مشکلات و موانعی که پیش پای تولید و تولیدکننده قرار دارد، یک ضرورت است.

پنج استراتژی جهت کار هوشمندانه

بیشتر افراد این توصیه را شنیده اند که باید هوشمندانه تر کار کنند و نه سختکوش تر، اما هنوز تعداد کمی واقعا از این توصیه پیروی می کنند.

کمال ابراهیمی کاوری کارشناس مناطق آزاد تجاری با اشاره به ظرفیت های مغفول مناطق آزاد گفت:

این مناطق می توانند سکوی پرتاب تجارت کشور باشند، اما چالش های اداری و زیرساختی، بهره وری آن ها را کاهش داده است.

در اقتصاد دهه 60 ایران که همزمان با جنگ ایران و عراق بود، سیاست های مرسوم به اقتصاد کوپنی یا شبه مارکیستی اجرا و دخالت دولت در اقتصاد افزایش یافت که البته با وجود جنگ، به کارگیری این سیاست ها طبیعی به نظر می رسید.

از نگاه تحلیلگران معاونت بررسی های اقتصادی اتاق بازرگانی، در شرایط کنونی اتاق های بازرگانی می توانند با ایفای نقش فعال در رصد و تحلیل روندهای اجتماعی، به بهبود شرایط بازار کار و ارتقای بهره وری بنگاه های اقتصادی کمک کنند.

عصر تکیه بر درآمدهای نفتی به‌ سر آمد؛

در دنیای سیاست و اقتصاد، نفت همواره در نقش شمشیر دو لبه‌‌‌‌‌ای ظاهر شده که می‌تواند هم قدرت‌‌‌‌‌آفرین باشد و هم بحران‌‌‌‌‌زا. اکنون،‌ بار دیگر این منبع حیاتی به نقطه‌‌‌‌‌ای حساس رسیده؛ بهای شاخص برنت با سقوط ۱۵‌درصدی در روزهای اخیر، به زیر ۶۰ دلار در هر بشکه رسیده؛ نرخی که از زمان همه‌‌‌‌‌گیری کووید-۱۹ بی‌سابقه بوده‌است.

مؤسسـات مـالی، از جملـه بانک هـا بـه عنـوان شـریان حیـاتی یـک سیسـتم اقتصادی بـه شـمار می آینـد.

از ایـن رو بانک ها نقـش حیاتی را در اقتصـاد یـک کشـور ایفـا می کننـد و فعالیت آنهـا با نظـم عمومی اقتصـادی جامعـه پیونـد خـورده اسـت.

دکتر محمدجواد بناءزاده

بر اساس اطلاعات بانک جهانی، تولید ناخالص داخلی ایران در سال ۲۰۱۲ به حداکثر خود معادل ۶۴۴ میلیارد دلار رسید و سپس در سال ۲۰۲۰ با ۲۶۲ میلیارد دلار به کمینه خود از سال ۲۰۰۶ کاهش یافت و در نهایت با سه‌سال رشد اقتصادی مثبت پیاپی در سال ۲۰۲۳ به ۴۰۴ میلیارد دلار رسید.

شاخص های مورد ارزیابی بانک جهانی برای فضای کسب و کار شامل محورهای دهگانه ای می شود که بیانگر اصطکاک تولیدکنندگان با نهادها و حوزه های مختلف است که به غلط یا درست در مسیر صنعتگران قرار گرفته اند.

مدیران ارشد در این دید و بازدیدهای نوروزی از نیروهای سازمانی می خواهند با توجه به شرایط دشوار سیاست خارجی و نیز وضعیت خاص کشور که در آستانه جنگ یا آشتی قرار دارد بیشــتر فعالیت کنند و بکوشند مشکلات اقتصادی برطرف شــود اما مدیران ارشد اقتصادی نیک می دانند آنچه در پیش روی کشور است ابعاد پیچیده و بزرگی دارد که هیچ نهادی نمی تواند همه تغییرات احتمالی را ببیند و نوعی سرگشتگی عمومی در آن دیده می شود.

چالش های تجارت خارجی در ایران برخی خاص کشورمان است، برخی تحمیلی اســت و برخی نیز قابل تعمیم با تجارت جهانی است.

نگاهی به چالش ها و فرصت های بازاریابی در عصر هوش مصنوعی  

اغلــب شــرکت ها و تیم هــای بازاریابــی به ســرعت در حال هماهنگ شــدن با راهکارهای فناوری هوشــمند هســتند تــا کارایــی خــود و تجربــه مشــتری را ارتقا دهند.

سرمایه گذاری، مهم ترین دستور کار اقتصاد ایران در سال 1404 است به این دلیل که موضوع؛ نه صرفا شعار سال قرار گرفته است، بلکه به این دلیل که فهم مان از شرایط پیش رو ما را به لزوم توجه به بهبود سرمایه گذاری و بکارگیری سرمایه های موجود در مسیر فعالیت های مولد اقتصادی سوق به برخی از مهم ترین می دهد.

جمهوری اسلامی ایران تاکنون موفق به جذب ۹.۷ میلیارد دلار تسهیلات از بانک‌های توسعه‌ای بین‌المللی شده است؛ رقمی که می‌تواند چرخ‌های تولید و توسعه زیرساخت‌ها را به حرکت در آورد، اما تحریم‌ها و ناهماهنگی‌های داخلی همچنان سدی در راه بهره‌برداری کامل از این ظرفیت‌ها هستند.

دکتر عبدالرسول خلیلی، کارشناس مناطق آزاد

در سال 1368 براساس تبصره 19 قانون برنامه اول توسعه مصوب 11 بهمن‌ماه 1368 مجلس شورای اسلامی، به دولت اجازه داده شد‌ در سه نقطه از نقاط مرزی کشور اقدام به تأسیس منطقه آزاد تجاری ـ صنعتی کند.

با شکل‌گیری این مناطق، دولت اجازه یافت تا جزیره کیش، بخشی از جزیره قشم و قسمتی از بندر چابهار را به‌ عنوان مناطق آزاد اعلام کند.

سال ۱۴۰۴ به عنوان سال سرمایه گذاری برای تولید نامگذاری شــده است؛ موضوعی که در عین ســادگی عبــارت، دارای پیچیدگی هــا و الزامات متعددی برای تحقق آن اســت.

سجاد برومند دکترای اقتصاد پولی و اقتصاد بخش عمومی - عضو هیات علمی دانشگاه و انجمن اقتصاددانان ایران و آمریکا

اقتصــاد ایران بــا وجود برخــورداری از منابع طبیعی و غیرطبیعی، نیروی انســانی تحصیلکــرده و موقعیــت استراتژیک جغرافیایی، در سال های اخیر با چالش های ســاختاری مانند تورم بالا، بیکاری و ... مواجه بوده، همچنین ســرمایه گذاری به عنــوان یکی از ارکان اصلی رشد اقتصادی در ایران به دلیل موانع داخلی و خارجی با محدودیت مواجه شده است.

علاوه بر ریسک‌های اقتصادی و سیاسی، نقش بی‌ثباتی‌های مدیریتی نیز در سال جاری پررنگ بود.

امسال وزارت اقتصاد میزبان دو وزیر و یک سرپرست بود که نمایانگر تغییرات متعدد در بخش سیاستگذاری است.

در سال جاری، پرونده بازار نیما بسته شد، اما داستان ارز چندنرخی ادامه یافت؛ انبوه سیاست‌های حمایتی نتوانست فقر را کاهش دهد؛ سوخت نفتی رشد به اتمام رسید و خطر بازگشت تحریم‌های گسترده مجددا بر اقتصاد کشور سایه افکند.

پرسش‌های بنیادین بخش خصوصی برای توسعه منطقه مَکُران چیست؟

سند «توسعه منطقه ساحلی مکران»، بیست‌ودوم مهرماه ۱۳۹۹ به تصویب شورای‌عالی آمایش سرزمین رسیده و مدتی بعد برای اجرا ابلاغ ‌شده است.

سه‌سال بعد از آن در دی‌ماه ۱۴۰۲ معاون اول رئیس‌جمهور در شورای توسعه سواحل مکران از ضرورت توسعه این منطقه طبق یک نقشه و سند آمایش سرزمینی گفته است.

یکی از مهم‌ترین چالش‌های نظام بانکی ایران در شرایط کنونی، انسداد پولی است.

این پدیده زمانی رخ می‌دهد که حتی با افزایش حجم نقدینگی توسط سیستم بانکی، امکان تامین مالی موثر برای بخش‌های مختلف اقتصادی وجود ندارد.

احسان قمری/ تحلیلگر مسائل اقتصادی

تجارت خارجی کشــور به صورت اعم و صادرات غیر نفتی به صورت اخص، دوران پر فراز و نشــیبی را می گذراند و علیرغم تاکید فراوان در قوانین و مقررات بالادستی از جمله قانون برنامه هفتم توسعه و همچنین سیاســتهای کلی اقتصاد مقاومتی، آنگونه که شایســته و بایســته اســت مســیر توسعه صادرات و مدیریت واردات هموار نشده و مشکلاتی در حوزه حکمرانی و سیاستگذاری تجارت خارجی به چشم می خورد.

دکتر عبدالرسول خلیلی کارشناس مناطق آزاد
 

در بیان برخی رویکردها و اقدامات لازم برای حل مسائل اقتصادی، انسجام درونی ساختار کارشناسی دبیرخانه شورای‌عالی و سازمان‌های مناطق آزاد و ویژه اقتصادی جزو مهمترین اولویت‌ها و شرط اول پیشرفت تحقق برنامه‌ها است که باید در بدنه و سطوح مدیریتی و کارشناسی جریان یابد، یعنی مدیریت ارشد باید نظارت و ارتباط تام خود را در تقویت آن قطع‌ نکرده و آموزش را لازمه هدفمندی آن بداند. 

مرتضی ادب

اقتصاد دیجیتال به اقتصادی گفته می شود که خلق ارزش در آن بر مبنای فناوری های دیجیتال شکل گرفته و ستون فقرات آن، ارتباطاتی است که به منظور ساخت اکوسیستمی بین مردم، سازمان ها و زیرساخت های فناورانه ایجاد می شود.

مناطق آزاد به دلیل زیرساخت‌های پیشرفته و تسهیلات گمرکی، به کانون‌های کلیدی در زنجیره تأمین جهانی تبدیل شده و تجارت بین‌المللی را تسهیل می‌کنند.

ضعف در شبکه‌های حمل‌ونقل، مشکلات تأمین انرژی و کمبود امکانات ارتباطی، بهره‌وری اقتصادی مناطق آزاد ایران را تحت تأثیر قرار داده است.

امروزه، جهان اقتصاد، افراد را با موقعیت های شغلی متنوعی روبرو ساخته که گاها ”انتخاب بهترین و مناسب ترین گزینه برای فعالیت تجاری را قدری دشوار می سازد.

تحولات شــتابان در سیاست خارجی ایران را نمی توان انکار کرد.

این دگرگونی ها با گزینه هایی مثل ادامه وضعیت فعلی که نــه جنگ نه صلح اســت و نیز جنگ با اسرائیل را در بر می گیرد که هرکدام از آنها می تواند بر اقتصاد کلان ایران پیامدهای خاص خود را داشته باشد.

ناترازی انرژی در کنار نااطمینانی‌های موجود در اقتصاد اثر خود را بر رشد اقتصادی ابتدای زمستان گذاشته است.

بر اساس برآوردهای مرکز پژوهش‌های مجلس، رشد اقتصادی در دی ماه سال جاری ۱.۸درصد بوده است.

توسعه سواحل جنوبی ایران با محوریت منطقه مَکُران به عنوان یکی از مهم‌ترین برنامه‌های توسعه‌ای کشور، در سال‌های اخیر مورد توجه قرار گرفته است.

در شرایط کنونی اقتصاد ایران، که تحت تأثیر تحریم‌های گسترده و فشارهای بی‌سابقه اقتصادی قرار دارد، بازنگری در سیاست‌های ارزی نه تنها یک انتخاب، بلکه یک ضرورت اجتناب‌ناپذیر است.

ایران طی سه دهه گذشته، در شرایط برخورداری از برتری ها و امتیازات ژئواکونومیک و ژئواستراتژیک، دسترسی به منابع طبیعی و ذخایر سرشار نفت و گاز، جمعیت جوان و بالنده، بازار گسترده و به رغم افت و خیزها و فراز و فرودهای عمل کردی نتوانسته است به گونه ای پایدار به یک تحول بلندمدت صنعتی - تجاری متناسب با مجموع امکانات فراوان و ظرفیت بالقوه رشد و توسعه خود دست یابد.

تورم، همچنان یکی از چالش های اصلی اقتصاد ایران است و هر تغییر در متغیر های پولی می تواند موج جدیدی از افزایش قیمت ها را به همراه داشته باشد.

مرتضی ادب

توسعه صادرات غیرنفتی به عنوان یکی از ابزارهای توانمند اقتصاد مقاومتی برای مقابله با تحریم های ظالمانه و غیرقانونی آمریکا بسیار حائز اهمیت است.

دکتر عبدالرسول خلیلی کارشناس مناطق آزاد

در قانون برنامه هفتم پیشرفت اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، بند الف جزء چهارم ماده  48، توسعه منطقه مکران و اروند با رویکرد درون‌زایی و برون‌گرایی با هدف تبدیل‌شدن به مرکز مبادلات بین‌المللی تولیدی، تجاری و گردشگری، و تحقق سیاست های کلی از جمله رشد اقتصادی، اجرای طرح‌های عظیم اقتصادی ملی، پیشران، روزآمد و مبتنی بر آینده‌نگری، تکمیل زنجیره ارزش و جهش اقتصادی تهیه و تدوین شده است.

تامین مالی در هر اقتصادی یکی از ابزارهای مهم رشد و توسعه صنعتی به شمار می‌رود و به‌‌‌صورت کلی از دو طریق اصلی صورت می‌گیرد: نظام بانکی و بازار سرمایه.

نظام بانکی در ایران، به‌‌‌طور سنتی به‌واسطه ارائه وام‌‌‌ها و تسهیلات اعتباری، همواره سهم عمده‌‌‌ای از تامین مالی بنگاه‌‌‌های اقتصادی را بر عهده داشته است.

تنها بندر اقیانوسی ایران واقع در چابهار، برای توسعه روابط تجاری کشورهای منطقه اهمیت ویژه‌ای پیدا کرده است.

این بندر که یکی از بخش‌های اصلی کریدور شمال-جنوب به‌شمار می‌رود، حالا علاوه‌ بر مزیت‌های اقتصادی، تبدیل به یک محور اصلی برای گسترش روابط دیپلماتیک میان سایر کشورها شده است. 

مرتضی ادب

تا دو ماه آینده تجارت آزاد میان ایران و اتحادیه اوراسیا اجرا می شود.

پنج کشور عضو کشورهای منطقه اوراسیا که شامل بلاروس، قزاقستان، روسیه، قرقیزستان و ارمنستان می شوند نیز این موافقت نامه را امضا کرده اند و از طرف آنها نیز هیچ مشکلی در برقراری تجارت آزاد وجود ندارد.

احسان قمری/ تحلیلگر مسائل اقتصادی

تجــارت خارجــی کشــور در طــول ماه های اخیــر ، دوران پر فراز و نشیبی را طی کرده و علیرغم وعده های داده شده توسط سیاستگذاران ارزی و تجاری، روند سینوسی خود را حفظ کرده و متاسفانه سیاست گذاری های انجام شده اثر چندانی بر آن نداشته است.

با توجه به تداوم تحریم های اقتصادی و احتمال تشدید آنها و همچنین و احتمال کاهش درآمدهای ارزی ایران، پیش بینی نرخ تورم در سال ۱۴۰۴ (۲۰۲۵ میلادی) از اهمیت ویژه ای برخودار می شود.

این شرایط می تواند تأثیرات قابل توجهی بر شاخص های کلان اقتصادی کشور داشته باشد.

حل مشکلات متعدد اقتصادی، بی تردید پیش شرط هایی دارد، با این همه برخی اولویت ها وجود دارد که می توان با تمرکز بر آن ها، به سمت بهبود شرایط اقتصادی گام برداشت.

آیا دلار ۲۸۵۰۰ به سرنوشت ۴۲۰۰ دچار می‌شود؟

بررسی نسبت نرخ ارز آزاد به نرخ ارز ترجیحی به‌عنوان نمایانگر فاصله نسبی این دو نرخ نشان می‌دهد پس از حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی، نسبت نرخ ارز آزاد به ارز ترجیحی افزایش یافته و به ۳.۳ واحد رسیده است.

ارزش پول ملی وابستگی مستقیم با عرضه و تقاضای دلار و سایر ارزها در کشور دارد.

گزارش چرایی توقف رشد اقتصادی کشور

بررسی آمارهای رشد اقتصادی در پاییز سال جاری نشان می دهد رشد تشکیل سرمایه ثابت ناخالص در ۹ ماهه ابتدایی امسال به کمترین سطح در ۴ سال گذشته رسیده است.

دکتر عبدالرسول خلیلی، کارشناس مناطق آزاد

منطقه آزاد چابهار پیشران توسعه و آبادانی سواحل زیبای مَکُران:

ابوالفضل شادمان

امروزه دو بازوی اصلی یعنی بنادر و کشتیرانی ها و صنایع وابسته به آن ها، به طور مستمر در حال به روزرسانی و هوشمند سازی می باشند.

»حسین راغفر»، عضو هئیت علمی دانشگاه الزهرا، معتقد است سیاست های ارزی غلط دولت و عدم تصمیم گیری های مناسب می تواند اقتصاد کشور را به سمت ابرتورم سوق دهد.  

«ناصر ذاکری»، تحلیلگر اقتصادی معتقد است تمرکز بر تامین بودجه و بهبود مناسبات سیاست خارجی است که می تواند کلید خروج از بحران ابرتورم باشد.

ریسک های سیستماتیک مانع اثر تورمی ارز بر بازار سهام

در حالی که نرخ ارز توافقی در چند ماه گذشته نزدیک به ۶۰ درصد رشــد کرده، بازار ســرمایه همچنان در وضعیت منفی به سر می برد.

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، رهبر معظم انقلاب اسلامی ۱۶ آبان‌ماه ۱۴۰۲ در اجرای بند‌۱ اصل‌۱۱۰ قانون اساسی و پس از مشورت با مجمع تشخیص مصلحت نظام، سیاست‌های کلی توسعه دریامحور را برای اقدام به روسای قوای سه‌گانه و رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام ابلاغ کردند.