تاثیر افزایش صادرات نفت ایران بر اوپـک

وزیر نفت به تازگی اعلام کرده که ایران انتظار دارد تولید خود را تا پایان تابستان امسال، به 3.4 میلیون بشکه در روز افزایش دهد و اکنون عربستان و روسیه اعلام کرده اند با وجود بهبود بازارهای جهانی نفت خام و انتظار تحلیلگران مبنی بر کاهش عرضه در سه ماه چهارم، کاهش های داوطلبانه عرضه نفت را تا پایان سال تمدید کردند، حال این سوال مطرح است که آیا افزایش تولید و عرضه ایران؛ روسیه و عربستان را بر آن داشته که دو باره نسبت به کاهش تولید اقدام کنند؟

آیا می توان گفت که افزایش صادرات از جانب تهران؛ اوپکی ها را در شرایط سخت و پیچیده قرار داده است؟ آیا قمیت ها دچار افت خواهند شد؟

نرسی قربان در گفت و گو با ایلنا، درباره تصمیم جدید روسیه و عربستان برای کاهش عرضه و همچنین برنامه افزایش تولید و صادرات نفت ایران و تاثیر آن بر بازار اظهار داشت: برنامه کاهش تولید عربستان و روسیه تصمیمات کلی است که در اوپک و اوپک پلاس اتخاذ شده تا سطح تولید را پایین و قیمت را ثابت نگه دارند و اعضا نیز این کاهش عرضه داوطلبانه را پذیرفته بودند و این موضوع ارتباط مستقیم به ایران ندارد و موضوع بر سر عرضه و تقاضای بین الملل است.

وی افزود: اکنون اوپکی ها احساس کرده اند که ممکن است در ماه های آینده عرضه بیشتر از تقاضا باشد و روی قیمت فشار وارد شود، بنابراین تصمیم گرفتند که بار دیگر از میزان تولید خود بکاهند و این تصمیم ربطی به نوسانات صادرات ایران ندارد.

این کارشناس حوزه انرژی گفت: زمانی که اوپکی ها تصمیم به توافق برای کاهش تولید و عرضه گرفتند ایران را مستثنی کردند، چون ایران تحریم بود، بنابراین در حساب ها آورده بودند که اگر ایران به تولید و صادرات خود را اضافه کند مشکلی برای عرضه و تقاضا جهانی پیش نیاید.

بنابراین افزایش تولید و صادرات ایران بالانس اوپک و بازار جهانی را بهم نمی ریزد.

وی درباره روند تغییر قیمت ها نیز تاکید کرد: تغییر قیمت به مسائل سیاسی، استراتژیک و عرضه و تقاضا ربط دارد و پیش بینی آینده قمیت سخت است، اما در هر حال اکنون قیمت ها روند رو به رشد است و با وجودی که ایران تقریبا در ماکزیمم تولید قرار دارد، قیمت نفت افت پیدا نکرده است.

در همین ارتباط علی اصغر زرگر نیز گفت: کاهش تولید عربستان و روسیه ربطی به افزایش تولید و فروش نفت ایران ندارد چون این کشورها به دنبال این هستند که از کاهش قیمت نفت در بازار جلوگیری کنند، به طوری که اکنون شاهدیم به محض اعلام کاهش عرضه قیمت نفت برنت به 90 دلار افزایش یافت، بنابراین این کشورها به دنبال این هستند که قیمت را در حالت ثبات نگه دارند و اجازه سقوط قیمت را ندهند.

وی معتقد است: موضوع این است که سهمیه ای که ایران قبل از تحریم در اوپک داشت به مراتب بیش از سهمیه کنونی است، ما قبلا 2.4 میلیون بشکه در روز فروش داشتیم و اکنون فروش نفت بین 1.4 تا 1.8 میلیون بشکه است و هنوز به میزان سهمیه قبلی اوپک نرسیده بنابراین کشورها به این خاطر که ایران فروش را افزایش داده کاهش عرضه را اعمال نکرده اند اما به طور غیرمستقیم این امکان وجود دارد حال که از ایران نفت بیشتری وارد بازار به طور مستقیم و غیرمستقیم روی قیمت ها تاثیرگذار باشد، بنابراین عربستان و روسیه تولید را کاهش داده اند که قیمت ها در حالت ثبات نگه دارند.

این کارشناس حوزه انرژی تاکید کرد: بازار نفت متاثر از عوامل مختلفی است و با یک تا 2 میلیون بشکه نفت ورود و خروج شود دچار نوسان چندانی نمی شود، اما یکی از عوامل مهم تاثیرگذار در تغییر بازار؛ سفته بازی و دلال بازی هایی است که در بنادر و بورس ها انجام می شود که بحران ساختگی ایجاد کرده و اوضاع را تغییر می دهند و به این ترتیب تاحدی بازار دچار تکانه قیمتی می شود.

وی گفت: کشورها می توانند میزان زیادی نفت را ذخیره کنند و یا زمانی که نفت در بازار کم است از ذخایر برداشت کند بنابراین بحرانی ایجاد نمی شود بحران ناشی از دلال بازی هاست، در هر حال به نظر نمی رسد که بازار دچار تشتت قیمت شود و حالت ثبات خواهد داشت.

وی اظهار داشت: عربستان و روسیه در پی نگه داشتن قیمت با بهره گیری از معیار خاصی هستند و همواره بدنبال این هستند که از کاهش قمیت باتوجه به تولید اضافی جلوگیری کنند، در این راستا ایران مشتری خاص خود را دارد و افزایش تولید و عرضه ایران ناقض تصمیم اوپکی ها نیست، در هر حال اگر عرضه زیاد و تقاضا کم باشد قیمت ها افت می کند.

بنابراین اصل قضیه این است که روسیه و عربستان بدنبال این هستند که از افزایش عرضه و قمیت جلوگیری کنند و در واقع بدنبال تنظیم بازار هستند و اینگونه نیست که بخواهند مشتری ایران بیشتر شود، بعبارت دیگر در کاهش عرضه، بدنبال رشد تقاضا و تعادل در قیمت هستند.

«روزنامه ابرار اقتصادی - 20 شهریور 1402»