ابوالفضل شادمان
تجارت مستمر وقتی شکل می گیرد که کالا یا خدمتی به طور مستمر بر اساس خواست مشتری به لحاظ کیفیت و قیمت تولید و زیرساخت های مبادله مطلوب و مبتنی بر نظامات منطقی آن فراهم شود.
نبود هر کدام از دو پارامتر فوق کافی است تا اسباب عدم تحقق تجارت چه داخلی و چه خارجی شود.
با توجه به این شرایط، یکی از وعده های رئیسی، توسعه تجارت با همسایگان بود که سبب افزایش چشمگیر صادرات غیرنفتی کشور شد و درآمدهای ارزی را تقویت کرد.
یکی از سیاست های اقتصادی دولت سیزدهم توسعه صادرات غیرنفتی است. برمبنای این سیاست مقرر شده، در پایان دولت سیزدهم صادرات غیرنفتی به بیش از ۷۰ میلیارد دلار افزایش پیدا کند.
در این میان، این موضوع نیز مطرح شده که صادرات ایران به کشورهای همسایه این پتانسیل را دارد که به رقم ۴۰ تا۵۰ میلیارد دلاری برسد.
اهدافی که چالش های بی شماری را پیش رو دارد. از ابتدای شروع به کار دولت آیت الله رئیسی با اقدامات مثبت صورت گرفته در حوزه تعامل با کشورهای مختلف به ویژه همسایگان و دیپلماسی متوازن، شاهد رونق نسبی در حوزه تجارت خارجی بوده ایم.
توجه به توسعه همکاری های تجاری با کشورهای منطقه دلیل رشد تجارت خارجی ایران در دولت سیزدهم است در حالی که در دولت قبل صرفا به توسعه با کشورهای اروپایی اولویت داده شد آن هم در شرایطی که صادرات ایران به اروپا کمتر از یک میلیارد دلار بود! رشد تجارت خارجی به عنوان اقدامی در راستای خنثی سازی تحریم و افزایش درهم تنیدگی اقتصادی ایران با سایر کشورها نقش مهم و اساسی در دستیابی به رشد و توسعه اقتصادی دارد. با این حال با بررســی اجزا و ابعاد مختلف تجارت خارجی، ملاحظاتی وجود دارد که در حوزه سیاست گذاری و همچنین تحلیل های اقتصادی مورد توجه قرار گیرد.
چرخش از «اقتصاد کم پیوند با خارج به اقتصاد برونگرا با پیوندهای پایدار با اولویت منطقه و آسیا»، «از دولت متمرکز بر تثبیت یا چندگانه سازی نرخ ارز به دولت تقویت کننده ذخایر ارزی و هموارساز نوسانات بازار ارز»، «از تمرکز بر منابع تجدیدناپذیر به عنوان عامل مزیت ساز کشور به فعالسازی ظرفیتهای جغرافیای سیاسی و جغرافیای فرهنگی و دیپلماسی انرژی برای تقویت جایگاه بین المللی کشور» و تغییر نگاه به تحریم های ظالمانه «از یک مسئله صرفا اقتصادی و سیاسی به یک مقوله حقوقی، اجتماعی و ایدئولوژیک»« می تواند منجر به یک تحول در نظام تجارت خارجی و ارزی کشور شود.
وقتی که تولید داخلی مازاد بر تقاضای داخلی باشد، در صورت فراهم بودن سایر الزامات می تواند به سمت بازارهای خارجی حرکت کند و مادامی که سیاست های اقتصادی در داخل کشور در راستای سرمایه گذاری برای تولید انبوه کالا و خدمات باکیفیت نباشد؛ نمی توانید دسترسی به کالا یا خدمتی را به طور مستمر داشته باشید و در نهایت نمی توانید روی تجارت خارجی آن حساب باز کرده و برای صادرات آن فکری کنید.
بنابراین کشور نیازمند اتخاذ سیاست های صحیح اقتصادی مبتنی بر منطق علم اقتصاد است.
اگر سیاست های اقتصادی ما در داخل کشور درست نباشد و در راستای حمایت از سرمایه گذاران و تولیدکنندگان نباشــد، فعالان اقتصادی و ســرمایه گذاران تمایلی به فعالیت در این حوزه و به کارگیری منابع و توانمندی خود نداشته و واحدهای تولیدی موجود نیز نخواهند توانست روی تولید مســتمر کالای خودشان حساب کنند و زمانی هم که نتوانند روی تولید مستمر کالا و خدمات متمرکز شوند، به سمت دریافت و استفاده از آخرین فناوری های روز دنیا نیز نمی روند و در نهایت امکان حضور در بازارهای خارجی حتی به فرض لغو تحریم ها، از آنان سلب می شود.
اگر می خواهیم صادرات را افزایش دهیم، اولین کاری را که باید انجام دهیم، این است که توان تولید داخل را افزایش دهیم.
لازمه افزایش توان در داخل کشور هم سرمایه گذاری جدید و استفاده از سرمایه گذاری های موجود است.
نیاز به سرمایه گذاری جدید داریم تا اقداماتی که تاکنون انجام شده را بتوانیم گسترش دهیم.
از سرمایه های موجود هم باید حداکثر استفاده را ببریم.
«روزنامه اقتصادی امروز - 10 مهر 1402»
[/sect id=[file]] |