مرتضی ادب

 

جغرافیای ایران و موقعیت ژئوپلیتیکی آن، اهمیت ویژه ای به کشور به لحاظ ترانزیت بار در اقتصاد جهانی بخشیده است.

 

 

 

 

 

 

شبکه های ارتباطی ریلی و جاده ای ایران، پتانسیل های ارزشمند و یک فرصت استثنایی و بی نظیر اقتصادی و تجاری برای کشور محسوب می شوند.

 

به طور کلی در عوامل مهم و تعیین کننده در رونق یک کریدور، اولا موقعیت جغرافیایی دالان های ترانزیتی و کوتاه بودن مسیر عامل تعیین کننده محسوب می شود و در مرحله بعد تسهیلاتی که کشورهای ذی نفع این دالان قائل می شوند به ویژه کشورهایی که مسیر اصلی کریدور از آنها عبور می کند، از عوامل مهم در ایجاد مزیت در یک مسیر ترانزیتی محسوب می شود و این عوامل تعیین می کنند که هزینه های تمام شده کاهش پیدا کند و سرعت انتقال کالا افزایش یابد. اما چنانچه که وجود یک مسیر ترانزیتی با مواهب طبیعی و یک توافقنامه بین ذی نفعان، نتواند هدف نهایی را محقق کند و برای کسانی که مشتری این مسیرهای ترانزیتی هستند، از نظر اقتصادی مقرون صرفه نباشد در انتقال سرعت بالا و کیفیت بالا و هزینه پایین نداشته باشد به طور قطع نظر مشتری به این کریدور جلب نمی شود چرا که اهداف آن را تامین نمی کند.

 

در نهایت آن چیزی که تعیین کننده است، اراده ذینفعان برای ایجاد شرایط ایده آل است.

 

این کریدور ترانزیت و حمل ونقل را میان کشورهای آسیا، خاورمیانه، اروپا و آفریقا در برمی گیرد و از طریق آن ایران با اتصال به عراق و سوریه به دریای مدیترانه و سپس به اروپا متصل می شود.

 

مسیر ریلی ایران در این کریدور خطوط آهن کرمانشاه-مرز خسروی و شلمچه-بصره هستندکه به عراق می رسند.

 

اتصال ترانزیتی ایران به عراق، سوریه و مدیترانه بخشی از کریدور شرق به غرب است که کشورهای چین- غرب آسیا - مدیترانه و اروپا را دربر می گیرد و در این میان ایران حلقه اتصال شرق به غرب محسوب می شود و با اتصال خطوط راه آهن به استان لاذقیه و طرطوس در غرب سوریه، تجارت شرق به غرب نیز رونق خواهد گرفت.

 

مسیر ترانزیتی ایران تا مدیترانه طرحی بسیار استراتژیک و پراهمیت در غرب آسیا است.

 

احداث این کریدور در کنار مسیر شمال-جنوب می تواند ایران را به هاب تجاری منطقه تبدیل کرده و پروژه آمریکا برای انزوای این کشور را به شکست بکشاند.در عین حال راه زمینی جاده ابریشم از چین و کشورهای جنوب شرقی آسیا شامل اندونزی و ویتنام آغاز می شود و با عبور از کشورهای هند، پاکستان، آسیای میانه، ایران و ترکیه در آسیا امتداد و تا کشورهای اروپای شرقی و ایتالیا ادامه می یابد.

 

همچنین راه دریایی جاده ابریشم نیز از آسیای جنوب شرقی شروع شده و در ادامه از اقیانوس هند، شرق آفریقا، دریای سرخ، و با عبور از کانال سوئز، دریای مدیترانه تا ایتالیا و اسپانیا ادامه می یابد.

 

کریدور شرق به غرب همان جاده ابریشم قدیمی است که یکی از قدیمی ترین شبکه راه ها با قدمتی بیش از 2000 سال است که اتصال قاره اروپا و آسیا را از طریق ایران برقرار می کند.

 

کریدور شرق به غرب با داشتن شش مسیر مختلف، حمل ونقل کالاها را از طریق ایران به کشورهای آسیای میانه، خاور دور، شرق آسیا و آسیای جنوب شرقی، اروپا و آفریقا را امکان پذیر می کند.

 

در صورت سرمایه گذاری در پروژه های نیمه تمام و همچنین فراهم آوردن زیرساخت ریلی و جاده ای مناسب در کشورهای حوزه آسیای مرکزی و افغانستان طرح ابتکار کمربند- راه می تواند از مسیرهای دیگری همچون موارد زیر گذشته و پس از عبور از خاک ایران به سمت اروپا امتداد یابد.

 

 

«روزنامه اخبار صنعت - 6 آبان 1402»

   تاریخ ثبت: 1402/08/06     |     [sect id=[file]] | [/sect id=[file]] |