برخی کشورها که هیچگونه مزیتی در زمینه های مختلف صنعتی و معدنی و حتی نفت نداشتند در مسیر پیشرفت و توسعه خود از طریق توسعه صنعت کشاورزی توانستند گام های توسعه اقتصادی را بردارند.
بنابراین می توان گفت که صنعت کشاورزی در راستای کاهش وابستگی به نفت، می تواند یکی از اولویت های اصلی مسئولین باشد.
صنعتی که علاوه بر صرفه جویی ارزی، می تواند باعث توسعه سایر بخش های اقتصادی و همچنین خود کفایی کشور نیز شود.
این راهی است که کشور ما باید در آن قدم بگذارد چرا که در طول سالهای گذشته دریافتیم که در زمینه صنعت چندان موفق نبوده ایم.
حدود ۶۹۰ میلیون نفر در سراسر کره زمین از گرسنگی رنج می برند.
این آمار نسبت به سال گذشته افزایشی ۱۰ میلیونی داشته است.
طبق آمار جهانی، حدود ۷۵۰ میلیون تن از جمعیت جهانی در معرض ناامنی غذایی هستند.
همین امر ما را به عنوان کشوری با پتانسیل های طبیعی متعدد مسئول می کند تا با تامین مواد غذایی و صادرات در بخش کشاورزی نقشی در کمرنگ تر کردن این مشکل ایفا کنیم.
از سوی دیگر، از آن جایی که بیشتر صادرات ایران بر پایه صادرات نفتی بنا شده، می توان با افزایش ظرفیت های صادرات این بخش، نرخ ارزآوری را نیز افزایش دهیم.
با توجه به اهمیت صنعت کشاورزی در امنیت غذایی و سلامتی جامعه و همچنین توجه به ابعاد مختلف اقتصادی بخش کشاورزی، جا دارد تا نقش بخش کشاورزی در صنعت و اقتصاد جامعه جایگاه ویژه و واقعی خود را پیدا کند.
چهار عامل اصلی مؤثر بر امینت غذا و تغذیه شامل:
- دسترسی اقتصادی (درآمد و قیمت ها)،
- دسترسی فیزیکی (وجود غذا در محل زندگی)،
- فرهنگ و سواد تغذیه ای،
- نبود بیماری (بهره مندی سلولی از مواد مغذی).
برنامه ریزی برای امنیت غذا و تغذیه مستلزم شناسایی عوامل موثر بر تغذیه جامعه، درآمد مردم و سهمی از درآمد که بابت غذا می پردازند، عادات و فرهنگ غذایی مرسوم و عوامل دیگری که بر انتخاب غذا اثر می گذارد، میزان دسترسی مردم به موادغذایی و خدمات بهداشتی درمانی، چگونگی آموزش مردم در زمینه تغذیه مناسب و چگونگی توزیع غذا در خانواده است.
از علل عمده ناامنی غذایی می توان به بی ثباتی در تولید و عرضه غذا، فقر، بیکاری، تورم اقتصادی، بی سوادی، ناآگاهی های تغذیه ای، حوادث، خشکسالی، قحطی و سایر بلایا اشاره کرد لذا برای اطمینان از برقراری امنیت غذایی لازم است نظام های پایشی پیاده شده و در ابعاد مختلف، مراقبت و مداخله لازم را صورت دهد.
تمایل به شهرنشینی و حرکت جمعیت از محیط های روستایی به شهری، از علل عمده کاهش تولیدات کشاورزی و وابستگی اقتصادی کشور بوده و بر شاخص های توسعه مانند GDP ، تورم، بیکاری و خط فقر اثرگذار است.
کشاورزی، یکی از سه بخش اصلی اقتصاد است که نقش به سزایی در تامین غذا، رفاه جامعه، تولید ناخالص ملی و رشد اقتصادی کشورها دارد.
این بخش به علت ارتباطات گستردهای که با سایر بخشهای اقتصادی دارد، می تواند با رشد خود زمینه تولید ثروت، ایجاد بازار و ارز آوری و رشد بخش های صنعت و خدمات را فراهم نماید.
سهم نیروی کار شاغل در بخش کشاورزی نسبت به کل شاغلان در دنیا ۵.۲۶ درصد است (بانک جهانی – ۲۰۱۷) در حالی که این سهم در ایران، ۶.۱۷ درصد برآورد شده است.
مرکز آمار ایران – ۱۳۹۶(سهم ارزش افزوده بخش کشاورزی به قیمت ثابت در جهان ۵.۳ درصد) و در ایران ۶ درصد برآورد شده است.(مرکز آمار ایران – ۱۳۹۶)
با توجه به اهمیت بخش کشاورزی، از سال ها قبل این حوزه نیز به زیرمجموعه صنعت اضافه شد.
صنعت کشاورزی مهمترین بخش اقتصادی کشور های مختلف است.
چرا که وظیفه تولید و تهیه مواد اولیه غذایی به عهده این بخش و صنعت است.
با توجه به اینکه این بخش در برگیرنده بخش بزرگی از کسانی است که به طور مستقیم یا غیر مستقیم در مراحل مختلف تولید تا عرضه محصولات کشاورزی دخالت دارند و کار می کنند می توان گفت که پیشرفت کشاورزی و صنایع وابسته به آن، می تواند باعث افزایش تولید ناخالص داخلی، اشتغال زایی، ارز آوری و همچنین خودکفایی کشور در واردات محصولات کشاورزی شود.
بنابراین افزایش توجه به صنعت کشاورزی باید به یکی از اهداف اصلی هر کشوری برای توسعه اقتصادی و اجتماعی تبدیل شود.
«روزنامه اقتصادی ثروت - 24 اردیبهشت 1403»