گفت و گو با نمایندگان مجلس:
همه جای دنیا، وقتی گفته می شود که می خواهیم تورم را کنترل کنیم، نرخ ســود را نزدیــک به تورم و حتی بالاتــر از تــورم می برند، اما ایــن اتفاقات در ایران رخ نمی دهد، چرا که بانــک مرکزی نمی تواند سیاست هایی را که مورد تایید علم اقتصاد است اعمال کند؛ بنابراین اظهارنظر هــای کمیسیون مجلس، به نوعی دخالــت در امور بانک ها و سیاســت های ارزی اســت و تا زمانی که بانک مرکزی ناچار به تبعیت از سیاســت های اعمالی مجلس و دولت باشد، امکان مدیریت رشد نقدینگی یا تامین کســری بودجه را نخواهد داشت.
محمدرضــا پورابراهیــمی، رئیــس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی اخیرا ضمن انتقاد از بانک مرکزی و دولت سیزدهم گفته است: از نظر تجربی و میدانی، حوزه سیاســت های ارزی که اجرا می شود با قانون و حتی با ســند تحول دولت مردمی آقای رئیــسی کــه نیمــه دوم 1400 ابلاغ کردند و رویه های جاری کشور مغایرت های جدی دارد.
دست فرمان بانک مرکزی نیازمند اصلاح است».
وی افزود: تلاش ما این است که به دولت بگوییم این مغایرت ها را اصلاح کند تا مــا دچار چالش هایی که در دولت های قبل در سیاســت های ارزی شدیم، نشویم، زیرا هزینه زیادی به کشور تحمیل می شود.
اعتقاد ما این اســت که نرخی که در بازار غیررسمی جولان می دهد اصلا این عدد نباید باشد.
افزون بر نقدی از سوی کمیسیون اقتصادی روانه دولت و بانک مرکزی شد.
بهمن عشقی؛ رییس اتاق بازرگانی تهران نیز اخیرا گفته اســت: پیام روشن دولت درباره اختصاص چنیــن قیمتی برای دلار این است که صادرکننده را از چرخه تولید خارج کند.
این شیوه باعث شده تا بین 15 تا 20 میلیارد دلار ناترازی در صادرات غیرنفتی داشــته باشیم و این رفتار باعث کاهش ارزش صادراتی کشــور سال 1402 نسبت به 1401 شده اســت.
اگر امروز هم دولت بر رفتار خود اصرار کند فردا قطعا عقب نشینی خواهد کرد اما دود آن به چشم کشور و صادرکننده می رود، چون مدیران که خسارتی پرداخت نمی کنند و این مردم هستند که از سوءتدبیر ها دچار خسارت می شوند.
اما این نخستین باری نیست که رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس، چنین اظهاراتی را مطرح می کند و در طول ماه های اخیر بار ها نقد های گســترده وی از دولت و بانک مرکزی مطرح شــده است.
برای مثال حدود یک ماه پیش نیــز رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس شــورای اسلامی در نامه ای به رئیس جمهور انتقاداتی را به سیاست های ارزی کشور وارد کرد و در ادامه به بیان راهکار های خود پرداخت.
بانک ها رانت اقتصادی ایجاد کرده اند
عضو کمیسیون اجتماعی مجلس گفت: در حالی بانک ها مدعی تلاش بــرای جلوگیــری از افزایش نقدینگی با عــدم پرداخت وام های ضــرور به مردم هستند که خود با تمام توان مشغول بنگاه داری بوده و خلاف قوانین رفتار می کنند.
علی بابایی کارنامی با انتقاد از وضعیت واهم دهی بانک ها به مردم به ویژه وام های خرد به افراد نیازمند، گفت: یکی از انتقادهای اصــلی نمایندگان مجلس یازدهم به رئیس و مســئولان بانک مرکزی در رابطه با عدم پرداخت درســت و عادلانه تســهیلات خرد به مردم و صاحبــان واحدهای تولیدی اســت اما ما این موضوع را در مجلس تا حل مشــکل مردم دنبال خواهیم کرد.
نماینــده مردم ســاری و میانــدورود در مجلس شــورای اسلامی با بیان اینکه دریافت وام های خرد به ویژه وام های تکلیفی همچون ازدواج، فرزندآوری و وام های مرتبط با ایجاد کسب و کار باید بدون دردسر به متقاضیان پرداخت شــود، افزود: در حالی بانک ها مدعی تلاش برای جلوگیــری از افزایش نقدینگی با عدم پرداخت وام های ضرور به مردم هستند که خود با تمام توان مشــغول بنگاه داری بوده و خلاف قوانین رفتار می کنند، بنابراین باتوجه به این رویکرد، برخورد با آن ها الزامی است.
عضو کمیسیــون اجتمــاعی مجلس شــورای اسلامی ادامه داد: اگرچه بانــک مرکزی به زعم خود سیاســت های انقباضی در جهت کنترل نقدینگی و پایه پولی کشــور دنبال می کند امــا در عمل اتفاق دیگری رخ می دهد و این مســئله رانــت اقتصادی ایجاد کرده، لــذا مجلس ادامه چنین مســئله ای را بر نمی تابــد چرا که بایــد وام های خرد بــه موقع به درخواســت کنندگان بدون ســختگیری پرداخت شوند.
بنگاه داری خلاف وظایف بانک ها است
عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس با بیان اینکه تحقیق و تفحص از بانک ها با هدف اینکه مشخص شود منابع خود را کجا هزینه می کنند، ضروری است، گفت: بانک ها به شدت مشغول بنگاه داری هستند.
حسینعلی حــاجی دلیگانی با انتقــاد از وضعیت واهــم دهی بانک ها به مردم به ویــژه وام های خرد به افراد نیازمند، گفت: متاسفانه شنیده می شود بانک ها حدود 6 ماه اســت که هیچ وامی به مــردم نداده اند و اصطلاح ســه قفله کرده اند و حتی مشخص نیست تســهیلات در اختیار خود را به چه افرادی می دهند، بنابراین تحقیق و تفحص از بانک هــا با هدف اینکه مشــخص شــود منابع خود را کجا هزینه می کنند، ضروری است.
نماینده مردم شاهین شــهر، میمــه و برخوار در مجلس شــورای اسلامی با بیان اینکه از حدود 4 ماه پیش از آغاز سال جدید پرداخت وام های خرد توسط بانک ها تاکنون قطع شده اســت، افزود: این در حالی اســت که تســهیلات مورد نیاز واحدهای تولیدی پرداخت نشده و قانون بودجه سال 1402 در رابطه با بنگاه های اقتصادی اجرایی نشد وی ادامه داد: اگرچه بهانه بانک ها این است که برای کنترل نقدینگی جلوی پرداخــت وام ها را گرفته اند، اما شــخصا معتقدم که بانک ها به تعهدات خود عمل نکرده و به شدت مشغول بنگاه داری هستند و این در تضاد با اهداف بانک مرکزی است عضو کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس شــورای اسلامی مطرح کرد: در این میــان برخی از بانک ها وام های 37 درصدی می دهند که به معنای آن است که بنگاه های دریافت کننده چنین وامی به دنبال اجحاف مضاعف در حق مردم هستند.
«روزنامه اقتصاد پویا - 31 اردیبهشت 1403»