سازمان شانگهای جایگزینی برای قرارداد به محاق رفته برجام

 

 

 

 

 

 

 

 

نمایندگان مجلس شورای اســلامی جزئیات و کلیات لایحه الحاق دولت جمهوری اســلامی ایران به ســازمان همکاری شانگهای را تصویب کردند.

 

در همین خصوص ابوالفضل عمویی ســخنگوی کمیســیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس گفت: سازمان همکاری شانگهای با محوریت پنج کشــور چین روسیه، تاجیکستان، قزاقستان و قرقیزستان در سال 2001 در شانگهای چین برای مبارزه با تروریست به تصویب اعضا رسید و جمهوری اسلامی بعد از چند سال به عنوان ناظر به این سازمان پیوست.

 

البته در 15  سال گذشته روند عضویت دائم ایران در این سازمان طی شد و در نهایت در بیست و دومین اجلاس این سازمان عضو سازمان همکاری شانگهای شد.

 

وی بیان کرد: سازمان همکاری شانگهای یک پیام بین المللی مهم دارد.

 

این سازمان یکی از مهمترین سازمان های همکاری منطقه شناخته می شــود که با عضویت روســیه و چین به جهت حجم مبادلات اقتصادی دو کشور و همچنین جمعیت بزرگی که پوشــش می دهند یکی از سازمان های بسیار قابل توجه منطقه ای است.

 

عضویت ایران در این مقطع زمانی پیام روشنی به جهت چندجانبه گرایی که جمهوری اسلامی ایران در سیاست خارجی است.

 

در سال 1996 ،وقتی چین و روسیه به منظور سامان دادن به چالش های مرزی خود پس از فروپاشی شوروی، راه حل گفتگو را برگزیدند؛ قرقیزستان، تاجیکســتان و قزاقستان به عنوان ســه جمهوری تازه اســتقلال یافته از شوروی سابق را هم به این مذاکرات در شانگهای چین فراخواندند تا گروهی موسوم به «شــانگهای 5» شکل گیرد.

 

به فاصله یک سال ازبکستان، دیگر جمهوری تازه تأسیس هم به این گروه پیوست و سازمان همکاری های شانگهای شکل گرفت.

 

در اساسنامه سازمان مسیر پیوستن چندان آسان پیش بینی نشــده بود و به همین دلیل کشورها، متناسب با شرایط خود روند الحاق به شــانگهای را در بازه زمانی 2 تا 10 ســال طی می کنند.

 

کشــور های خواهان عضویت، ابتدا با عنوان شرکای گفتگو، ســپس عضو ناظر و پس از آن به عنوان عضو رسمی و دائمی به این سازمان ملحق می شوند.

 

هند و پاکستان سال 2017  و پس از طی مراحلی عضو این ســازمان شــدند و در حال حاضر افغانستان، بلاروس و مغولستان عضو ناظر سازمان همکاری شانگهای و جمهوری آذربایجان، ارمنستان، کامبوج، نپال، ترکیه و سریلانکا شرکای گفت وگوی این سازمان هستند.

 

حجم اقتصاد 20 تریلیون دلاری کشــور های عضو باعث شده تا سازمان شانگهای به یکی از مهمترین گروه های بین المللی تبدیل شود.

 

ایران به عنوان یک کشــور بزرگ در صنعــت انرژی در کنار کشور های صنعتی مثل روسیه، هند و چین که بازاری نزدیک به سه میلیارد نفر را در بر می گیرد می تواند تحریم های نفتی که آمریکا وضع کرده را بی اثر کند و تجارت بین کشــور های عضو این سازمان به صورت قابل توجهی رشد کند.

 

عضویت ایران در گروهی که 23 درصد جغرافیای زمین و 45 درصد جمعیت این کره را شــامل می شــود به غیر از مزایای اقتصادی دارای مزایای سیاسی است چرا که وزن بیشتری به سیاست های اعمالی کشورمان در سطح بین المللی می بخشد و از سویی دیگر اروپاییان که خود را برای همراهی با تحریم های آمریکا از مواهب معاملات اقتصادی و تجاری با ایران و بستن قرارداد هایــی در حوزه انرژی آن هم در شــرایطی که جنگ در شرق اروپا بین روســیه و اوکراین در گرفته است، محروم کرده اند و آینده نامطمئنی در تامین انرژی را برای خود ایجاد کرده اند.

 

سازمان شانگهای می تواند جایگزین قرارداد نیم بند برجام باشد چرا که کشور هایی مثل چین و روسیه که از متحدان ایران در برابر غرب هستند شــرایط بهتری را می توانند برای مبادلات تجاری ایجاد کنند تا کشور هایی مثل آمریکا، انگلیس، فرانسه و آلمان که همگی نسبت به تعهداتشان در برجام خلف وعده کردند و با زیاده خواهی هایشان برجام را به محاق بردند.

 

موقعیت جغرافیایی سیاسی ایران، از مهمترین دلایلی است که اعضای شــانگهای پذیرای ایران شدند چرا که ایران با داشتن مرز با 15 کشور، دسترسی به آب های آزاد و در اختیار داشتن تنگه هرمز که چهل درصد انرژی دنیا از آنجا صادر می شــود می تواند حلقه وصل کشــور هایی مثل روســیه ، قزاقســتان، قرقیزستان، تاجیکستان و ازبکستان به بازار هند و چین باشد.

 

حمل و نقل دریایی، زمینی و هوایی می تواند رقم قابل توجهی را نصیب کشورمان کند تا از این طریق وابستگی بودجه کشور به درآمد های نفتی کاهش یابد.

 

افزایش همکاری های اقتصادی می تواند بر امنیت سازی بین کشور های عضو موثر باشد.

 

چرا که مبادلات اقتصادی نیازمند داشتن امنیت است.

 

همکاری امنیتی برای مبادلات اقتصادی راهی برای افزایش همکاری های امنیتی در حوزه های دیگر از جمله مبارزه با افراط گرایی و تروریسم است.

 

روسیه ، چین، هند و پاکستان که دارای ارتش های قدرتمندی هستند می توانند در عرصه نظامی همکاری های مطلوبی را رقم بزنند البته با توجه به اینکه این چهار کشور در صنعت هسته ای توانمند هستند می توانند همکاری های هسته ای با کشورمان را گسترش دهند.

 

حذف دلار از مبادلات تجاری بین اعضای ســازمان شانگهای امری است که می تواند روابط بانکی بین اعضا را تسهیل کند.

 

کشور هایی مانند ایران که با تحریم های گسترده غربی ها مواجه هستند می توانند بدون دغدغه تحریم ها روابط بانکی را برقرار کنند.

 

به گزارش باشــگاه خبرنگاران جوان؛ اعطای وام ها و اعتبارات اعضای شانگهای به اعضای خود هم از دیگر فواید میان مدت عضویت در این سازمان برای ایران خواهد بود که تا کنون در همین راستا به حدود شصت پروژه تعریف شده وام و اعتباراتی بالغ بر 10 میلیارد دلار تخصیص داده شــده اســت.

 

تشکیل کنسرســیوم بین بانکی با طیفی از بانک های کشور های عضو و تلاش برای برای شکل دهی به بانک توسعه سازمان همکاری شانگهای از دیگر تصمیمات این سازمان برای سال های آینده است.

 

 

«روزنامه آفتاب اقتصادی - 8 آذر 1401»