منافع اقتصادی ابرپروژه ریلی چابهار- زاهدان
بستر توسعه شرق کشور و سواحل مکران؛ 
راه آهن چابهار- زاهدان با طول بیش از 600 کیلومتر طولانی ترین مسیر ریلی کشور به شمار می رود و طبق پیش بینی ها، تکمیل این ابرپروژه درآمد حداقل 300 میلیارد تومانی به همراه خواهد داشت.
احداث راه آهن چابهار- زاهدان به طول حدود 628 کیلومتر بر اساس مصوبه دولت در خصوص طرح توسعه شرق و همچنین طرح توسعه سواحل مکران، در دستور کار وزارت راه و شهرسازی قرار گرفت.
پروژه ریلی چابهار- زاهدان به عنوان بخشی از کریدور بزرگ شمال به جنوب در شرق کشور حد فاصل زاهدان تا چابهار با هدف اتصال چابهار به شبکه ریلی کشور و توسعه منطقه شرق کشور در حال اجراست و با طول 630 کیلومتر به عنوان طولانی ترین مسیر ریلی کشور محسوب می شود.
این طرح که با توجه به اهمیت و بزرگی آن به عنوان یک ابرپروژه شناخته می شود، با هدف ایجاد کریدور شمال- جنوب در شرق کشور و اتصال بندر شهید بهشتی چابهار به شبکه ریلی طراحی شد که به این ترتیب، آسیای میانه و افغانستان به آب های آزاد اقیانوسی متصل می شوند.
این اتصال مزایای فراوان ترانزیتی برای کشور به همراه دارد و از آنجا که چابهار در آینده قطب تجارت و ترانزیت منطقه خواهد شد، بهره برداری از این ابرپروژه ریلی می تواند تحولی در ترانزیت ریلی ایجاد کند.
احداث این خط ریلی در دو بخش شمالی و جنوبی تقسیم بندی شده که از چابهار آغاز و پس از عبور از شهرهای نیکشهر، ایرانشهر و خاش به زاهدان منتهی می شود.
بخشی از این پروژه یعنی محدوده زاهدان - خاش به طول 154 کیلومتر پنجشنبه گذشته با حضور محمد مخبر، معاون اول رئیس جمهور، سیدمیعاد صالحی مدیر عامل شرکت راه آهن جمهوری اسلامی ایران و حسین مدرس خیابانی استاندار سیستان و بلوچستان افتتاح شد.
به همین بهانه به مرور ابعاد پروژه عظیم زاهدان- چابهار به عنوان طولانی ترین پروژه ریلی و امتیازاتی که برای استان های همجوار و کشور پرداختیم.
1389 نقطه آغاز عملیات اجرایی طولانی ترین مسیر ریلی
عملیات اجرایی پروژه ریلی چابهار- زاهدان به طول 628 کیلومتر و اعتبار 60 میلیون یورو از محل صندوق توسعه ملی از سال 1389 آغاز شد.
این پروژه ریلی از لحاظ موقعیت توپوگرافی دارای 20 درصد تپه ماهور، 48 درصد کوهستان و 33 درصد دشت بوده و با حجم بتن ریزی 1.95 میلیون متر مکعب، احداث 40 دستگاه تونل، 137 دستگاه پل بزرگ و هزار و 874 دستگاه پل کوچک و با حضور 3 هزار نفر و 1600 دستگاه ماشین آلات یکی از سنگین ترین طرح های ریلی به شمار می آید.
از دیگر مشخصات ابنیه فنی این خط ریلی می توان به 132 دستگاه ایستگاه و 56 تقاطع اشاره کرد.
همچنین در این پروژه از 400 دستگاه سوزن و 91 هزار تن ریل استفاده می شود.
سهم راه آهن چابهار- زاهدان در اقتصاد کشور
با توجه به جایگاه و نقش کلیدی بندر چابهار در توسعه ترانزیت کشور، پروژه راه آهن چابهار- زاهدان می تواند سهم این بندر را در ترانزیت کشور افزایش دهد، آن طور که برآورد شده، این طرح حداقل 300 میلیارد تومان درآمد سالانه حاصل از ترانزیت خواهد داشت.
از مزایای این طرح برای توسعه اقتصادی استان های همجوار نیز می توان به اشتغال 6 هزار و 300 نفری در دوره ساخت و اشتغال 600 نفری در دوره بهره برداری اشاره کرد.
از آنجا که حمل ونقل ریلی یک مد ایمن، سبز و دوستدار محیط زیست به شمار می آید، بهره برداری از هر کدام از پروژه های ریلی با جذب بار ترافیکی از جاده ها علاوه بر کاهش سوانح جاده ای در مصرف سوخت کمتر نیز تأثیرگذار خواهد بود.
ترانزیت 300 میلیارد تومانی روی ریل های ابرپروژه چابهار- زاهدان
سرعت جابجایی مسافر در پروژه ریلی چابهار- زاهدان 160 کیلومتر بر ساعت و سرعت جابجایی بار نیز 120 کیلومتر بر ساعت است، بنابراین با توجه به ایمنی بیشتر امکان جذب سهم زیادی از ترافیک جاده را دارد.
این طرح ریلی با کاهش 628 هزار تردد خودرو در سال، صرفه جویی سالانه 8 هزار میلیارد ریالی حاصل از کمتر شدن تصادفات جاده ای را نیز به همراه خواهد داشت.
همچنین اگر پروژه ریلی چابهار- زاهدان زیر بار ترافیک برود، با کاهش 126 میلیون لیتر مصرف سوخت به صورت سالانه و کاهش آلاینده های زیست محیطی، صرفه جویی 629 میلیارد ریالی در سال را برای کشور فراهم می کند.
این پروژه از لحاظ میزان ترافیک، ظرفیت جابجایی 2.8 میلیون تن بار و 927 هزار نفر مسافر در سال اول بهره برداری دارد.
همچنین برآورد شده که در سال بیستم بهره برداری این ظرفیت به 7.7 میلیون تن بار و 2 میلیون نفر مسافر برسد.
گفتنی است تا کنون 7 هزار و 500 میلیارد تومان از منابع دولتی برای این طرح هزینه شده که ارزش روز آن معادل 25 هزار میلیارد تومان است.
افتتاح راه آهن خاش- زاهدان با 7 ایستگاه مسافری
154کیلومتر از پروژه ریلی چابهار- زاهدان به راه آهن خاش- زاهدان اختصاص دارد که از هفته گذشته مورد بهره برداری قرار گرفته است.
خیرالله خادمی معاون وزیر راه و شهرسازی و مدیرعامل شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل و نقل کشور در این رابطه توضیح داد: کارفرمای این پروژه شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل و نقل بوده و پیمانکار آن قرارگاه خاتم الانبیاء است.
وی مشاور پروژه را مهندسین مشاور هگزا اعلام کرد و گفت که آزمایشگاه فنی مکانیک خاک کنترل امور کیفی این پروژه را بر عهده دارد.
به گفته خادمی، حدود 2 هزار و 300 میلیارد تومان برای این محدوده 15 کیلومتری هزینه شده که ارزش روز آن معادل 6 الی 7 هزار میلیارد تومان است.
معاون وزیر راه و شهرسازی می گوید با بهره برداری از خط ریلی خاش- زاهدان، تردد ریلی خاش به سمت زاهدان به صورت روزانه تسهیل می شود و علاوه بر جابجایی مسافر، حمل بار به ویژه از معادن منطقه نیز تسریع خواهد شد.
به گفته مدیرعامل شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل و نقل کشور، این مسیر ریلی شمال به جنوب در شرق کشور نزدیک ترین مسیر ریلی است که آسیای میانه را از طریق شرق روسیه به دریای عمان متصل می کند و نقش مهم ترانزیتی در منطقه خواهد داشت.