بریکس باید FATF و سوئیفت خودش را داشته باشد
رئیس کل بانک مرکزی: 
باید اعضــای بریکس برای خود سازکاری مثل FATF و سوئیفت داشته باشند.
محمدرضا فرزیــن؛ رئیس کل بانک مرکزی در اختتامیه دهمین همایش ســالانه اقتصاد مقاومتی با عنوان حکمرانی ارزی، ثبــات و رونق اقتصادی، اظهار کرد: ارز و ریال دو روی یک سکه هســتند و زمانی که درباره ارز صحبت می کنیم در واقــع در رابطه با پول صحبــت می کنیم؛ بنابراین وقتی دربــاره حمرانی ارزی صحبت می کنیــم، باید حکمرانی ریال را نیز مد نظر قرار دهیم.
حکمرانی ریال باید تقویت شود و تا جایی که می شود ســهم ریال حتی در تجارت کشور نیز افزایش یابد.
وی با تاکید بر اینکه ایران با وجود تحریم ها به معنای اقتصادی باز اســت، گفت: ســهم واردات و صادرات به GDP ایران بسیار بزرگ است که نشان می دهد کشــوری با اقتصاد باز هستیم و به همین دلیل اقتصاد کشور به نرخ ارز حساس است.
فرزین بیان کــرد: مراودات ایران با دنیای خارج زیاد اســت و به دلیل تجارت بالای مراودات مالی با دنیا نیز بسیار بالاست و، چون دارای اقتصادی باز هســتیم دائما با خطر اثر نوسان نرخ ارز روی متغیر های کلان اقتصادی مواجه هستیم.
رئیس کل بانک مرکزی تاکید کرد: قبــل از تحریم، نظام بانکی وظیفه اصلی را در مبادلات تجاری داشت و از ابزار های مختلف در این زمینه اســتفاده می کرد، در ســال های پیش از تحریم بیشــتر واردات از محل تجارت بوده و مراودات مالی آن چنانی نداشــتیم.
در این دوره تراز تجاری و تــراز پرداخت ها همواره مثبت بوده و مشــکلی در تجارت خارجی و نقل و انتقالات پولی نیز نداشته ایم.
وی با بیــان اینکه قبل از تحریم ها روند مشــخص بــود، افزود: نظام بانکی در تجارت خارجــی فعال بود و با هزینه کمی تجارت خارجی جریان داشــت؛ اما تحریم ها باعث شــد نقشه تجاری کشور تغییر کند، پس از تحریم ها تجارت از غرب به سمت شرق رفت، اما نظام مالی کشــور همچنان در غرب اســت و به شرق منتقل نشده اســت، برای مثال در انگلستان ســه بانک داریم و این در حالی است که تجارت آنچنانی با این کشور نداریم؛ اما در چین با این حجم تجارت، بانکی نداریم؛ بنابراین باید نظام مالی را نیز به سمت شرق ببریم چرا که در این زمینه با مشکل مواجه هستیم.
عالی ترین مقام بانک مرکزی بیان کــرد: پس از تحریم ها نقل و انتقالات مالی از بانک ها خارج شده و از ابزارهای دیگری استفاده می کنیم کــه پرهزینه و پرریســک تر هســتند و برنامه ریزی و کنترل آن ها نیز سخت تر شده است.
وی افزود: البته هم اکنون با وجود همه این مســائل در وضعیت خوبی قرار داریم و نهادسازی مناســبی اتفاق افتاده و ابزار های خوبی را اســتفاده می کنیم.
تلاش این تیم فکور ایرانی نیز این بوده که برای حفظ تجارت از این ابزار های جایگزین اســتفاده کنند، تمام نقل و انتقالات پولی و مراودات مالی کشــور تحریم شــده بود و باید ســازوکار جدیدی شــکل می گرفت که با این احتساب در این حوزه تاکنون عملکرد بدی نداشته ایم.
فرزین گفت: حجم تجارت کشــور نزدیک به 200 میلیارد دلار بوده که شــامل مجموع واردات و صادرات رسمی و غیررسمی است، این نشان می دهد که سازکاری که انجام شده، تا حدودی موفق عمل کرده است.
نوســانات این سازکار ها بر اقتصاد کشور اثرگذار است و باید ثبات آن را تقویت کنیم.
وی افزود: هنوز نتوانســته ایم به اندازه ای کــه در غرب حضور تخصصی داشته ایم، در شــرق نیز حضور داشته باشیم، این نقد را از ابتدا مطرح کردیم و به دنبال حل کردن آن هســتیم، اما با وجود تحریم ها کمی سخت اســت تا نظام رسمی خود را به این منطقه منتقل کنیم.
نظام غیررســمی کشــور کار خود را انجام می دهد؛ اما هنوز رسمی نشــده و باید برای رسمی شدن مبادی مالی کشور تلاش کنیم.
پیشنهادات ایران در خصوص بریکس
فرزین تاکید کرد: در برنامه مــا قرار گرفته که حضور خودمان را در کشور هایی که ســهم تجارت ندارند، کمتر کنیم و به سمت کشور های شرقی و همســایه حرکت کنیم، در چشم انداز آتی نیز به نظر نمی رســد بتوانیم حجــم تجارت آن چنانــی با این کشــور هایی که در آن ها حضور داریم، داشــته باشیم؛ اما سهم کشــور هایی مثل چین و هنــد از تجارت جهانــی افزایش پیدا کرده و هم اکنون کــه عضو بریکس نیز شــده ایم باید بتوانیم با نهادسازی حضور در این کشور ها را تقویت کنیم.
وی افزود: در حوزه بریکس پیشــنهادات مشــخصی برای رشد تجارت با کشــور هایی مثل روســیه، هند و چیــن داده ایم، تا به ســمت یک پول مشــترک و یک ســازکار نقل و انتقال مالی جایگزین برویم.
چه اشــکالی دارد که اعضای بریکس برای خود سازکاری مثل FATF و سوئیفت داشته باشند.
این پیشنهادات را مطرح کرده ایم و به دنبال آن هستیم. فرزین اظهار داشت: باید با کشور های همســایه و شرق تعامل کنیم و مراودات مالی و تجاری را افزایش دهیم، بســتر سیاسی زمینه ساز تجارت اســت و از طرفی حتی خود تجارت نیز روابط سیاســی را تقویت می کند، نگاه ما در بانک مرکزی توسعه این روابط است.
دولت ســیزدهم نیز از ابتدا اعلام کرده که تعامل با کشور های منطقه افزایش پیدا می کند.
وی بیان کرد: تمام کشــور های دنیا حجم بالایی از تجارت را با کشور های همسایه خود دارند و باید با کشور های همسایه روابط تجاری و مالی خود را افزایش دهیم و این روابط را تقویت کنیم، این یکی از ملزومات تقویت حکمرانی ارزی در کشــور است، در داخل کشور نیز باید این اتفاق رقم بخورد.
دائما کانال هایی نرخ سازی می کنند و هر چه زمان می گذرد تعداد آن ها افزایش پیدا می کند که در جا هایی مرجعیت پیدا کردند.
رئیس کل بانک مرکزی گفت: امیــدوارم بتوانیم این مرجعیت را به مرکز مبادله منتقل کنیم و تابلو هایی در این مرکز داشــته باشــیم که نرخ برابری در این تابلو اعلام شــود و تجار و فعالان اقتصادی بر اســاس نرخ هایی که در این تابلو ها اعلام می شود، معاملات خود را انجام دهند، حتما این مسائل را دنبال می کنیم و با توجه به دانش خوبی که در تیم اقتصادی و در کشــور است می توانیم در این زمینه موفق شویم.
در حوزه ارز دائما در معرض تهدید بوده ایم اما تقویت شده ایم
عالی ترین مقــام بانــک مرکزی اظهار داشــت: بســیاری از اقتصاددانان تا ساعت ها می توانند در رابطه با نقاط ضعف کشور صحبت کنند، اما غافل از اینکه چند دقیقــه بتوانند نقاط قوت اقتصاد کشور را مطرح کنند و زمانی که گرد و غبار های سیاسی و زد و خورد های سیاسی کم شود و بتوانیم از دانش صاحبنظران و اقتصاددانان کشــور اســتفاده کنیم، می توانیم بســیاری از مشکلات را حل کنیم.
در حوزه تجارت و ارز نیز این گونه است و می توانیم با تکیه بر ظرفیت های کشور مسائل را برطرف کنیم.
وی افزود: در حوزه ارز دائما در معرض تهدید بوده ایم و همانطور که مقام معظم رهبری بیان کردند در هر زمینه ای که در معرض تهدید بوده ایم، تقویت شده ایم.
هم اکنون کارشناســان بســیار خوبی داریم که دید مناســبی نسبت به جهان و اقتصاد دارند و اســتفاده از این ظرفیت به حل مشکلات کمک زیادی می کند.
فرزین با بیان اینکه حجم تجارت خود را توانســته ایم در سطوح بالایی حفظ کنیــم، گفت: هم اکنون 50 شــعبه در دنیا داریم و دائما به توســعه روابط بین الملل فکر کنیم و باید عوامل محدود کننده را از ســر راه برداریم تا حجم تجارت را افزایش دهیم، هر چه کشور بتواند تعاملات بین المللی و روابط مالی خود را توسعه دهد می تواند از منافع آن در توسعه کشور استفاده کنیم که این به حکمرانی ارزی برمی گردد.
وی افزود: جریانی در کشور شکل گرفته که دائما حکمرانی ریال را تضعیف می کند و به آن آسیب می زند و جریان دیگری وجود دارد که ارز کشــور ها جایگزین زیادی پیدا کردند؛ بنابراین باید برای حکمرانی ریال به جلوگیری از این جریان ها بپردازیم.
رئیس کل بانک مرکزی تاکید کرد: رمزارز ها به راحتی می توانند در مبــادلات جایگزین پــول ملی شــوند، اما در کشــور ما در قانونگذاری و سیاست های داخلی بسیاری از وظایف اجتماعی را بر بانک ها بــار می کند و همچنیــن محدودیت هایی را نیز به آن ها بار می کند و این موجب می شود افرادی که ریال نگهداری می کنند به سمت استفاده از ارز های دیگر بروند.
وی افزود: ریال باید حاکم شــود و نباید مبادله با ریال را تضعیف کنیم چرا که حاکمیت بانک مرکزی مختل می شــود، بر همین اســاس حکمرانی ریال را در بانک مرکزی دنبال می کنیم؛ چون ریال نباید آســیب ببیند چرا که تمام نظام مالی کشور بر اساس ریال اســت و به هیچ وجه نباید ریال آســیب ببیند، بلکه باید به سمتی برویم که تمام تجارت های کشور با ریال انجام شود.
بانک مرکزی مرزبان ریال است
عالی ترین مقام بانک مرکزی با اشــاره به ایــن موضوع که با ریال آفشوری که مطرح شــده باید ریال را جایگزین ارز های دیگر در روابط با کشــور های همســایه کنیــم؛ چون چین و روســیه نیز از این تجربه اســتفاده کرده اند، گفت: در بانک مرکزی مرزبان ریال هســتیم و باید ریال را تقویت، حکمرانی و حمایت کنیم.
وی افزود: معضل اصلی کشور موانع حکمرانی ریال است نه دلار؛ بنابراین باید روی ریال متمرکز شویم، ریال امروز جایگزین پیدا کرده و خبر هایی می شــنویم که اصناف از دلار، شمش و رمزارز استفاده می کنند و با افتخار نیز اعلام می کنند؛ نهاد قضایی باید ورود کند؛ حق نداریم از غیر ریال اســتفاده کنیــم.
چرا که باید ریال تقویت شود و همه از آن استفاده کنند.
فرزین تاکید کرد: همه نهاد های کشور در حکمرانی ریال نقش دارند در صورت حاکمیت ریال می توانیم حکمرانی ارزی داشته باشیم، اهداف توســعه ای را دنبال کنیم و سطح تجارت خود را افزایش دهیم، ریال بایــد حتما در سیاســتگذاری و مباحث و تحلیل های اقتصادی مطرح شود و در دنیایی که تکنولوژی های مالی جایگزین دارند و بــه دلیل تحریم ها بــا محدودیت هایی مواجه هستیم باید برای محوریت ریال چاره جویی کنیم